Bu yıl aralık ayı hareketli olacak

Genelde yıl biterken ekonomi biraz sakinleşir. Biten yılın hesaplarının kapanmaya başlaması son ayın daha içe dönük, daha sakin geçmesine neden olur. Finans dünyası hesaplarını sonlandırır, karı zararı kayda geçirir ve tatile çıkar. Tatile çıkar denmesinin özel bir nedeni de büyük finans merkezlerinde bu sürecin noel ile eklemlenmesidir. Piyasalarda yılın sonuna doğru iyice belirginleşen sakinleşmede baş rol kuşkusuz noelindir.

Hristiyan dünyasının kutsal noel haftası hazırlıklar falan derken uzar ve neredeyse tüm aya yayılır.  Akşam üzeri yapılan noel kutlamaları dışında ofisler boşalır. Noel gününden sonra ise iflah olmaz bir rehavet çöker. Ardından zaten yeni yıl gelir. Kısacası, ekonomiler yılın son haftasında adeta bilinçli bir yavaşlama yaşar.

Her yıl yaşanan bu süreç noelin etkisiyle muhtemelen bu yıl da tekrarlanacak. Ama ekonomiye egemen olan hareketsizliğin bu sene aynen tekrarlanması da biraz zor görünüyor. Tersine, bu yıl biterken ekonomik iklim biraz daha sıcak olacak gibi. Hararetin bir boyutu jeopolitik risk dediğimiz olgudan kaynaklanıyor. Jeopolitik risk de hemen bizim yanı başımızda. Orta Doğu bölgesinde bir kargaşa var, adım adım çok aktörlü bir kaosa gidildiği gibi bir izlenim veriyor. Bölgede yaşanan gerilim her an yerel bir çatışma kimliğinden çıkıp daha kapsamlı bir çatışma boyutuna ulaşacak gibi görünüyor. Henüz tam anlamıyla bir dünya savaşı karakteri kazanmış olmasa da bu tanımın gittikçe daha sık kullanılmaya başlaması durumun vahametini gösteriyor.

Yılın son ayında ısıyı iyice yükselten ana unsur gündemdeki parasal sıkılaştırma operasyonu. Malum, ABD Merkez Bankasının (FED) ayın ortasında faizi yükseltmesi bekleniyor.

Dünya ekonomisinde yeni bir dönemin başlayacak, yeni bir kurgu hakim olacak, uzun süredir oynanan bol para oyununun kuralları değişecek, para gittikçe kıtlaşırken bedeli de (faiz) yükselecek. Dünya ekonomisi için her ahvalde çok büyük bir dönüş bu. Herkes buna bir bedel ödeyecek. Şimdi mesele kimin ne ödeyeceği meselesi. Ortalığı karıştıran da işin bu yanı.

Bu sene son ayın biraz daha hareketli geçmesinde bu büyük dönüşün rolü büyük kuşkusuz. Baksanıza, daha ortalıkta bir şey yokken rüzgarı bile hareket yaratıyor. Bu rüzgara önemli bir katkı da Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) kendi parasal genişlemesiyle ilgili kararından geldi. Piyasalar Avrupa’da parasal genişlemenin daha da yoğunlaştırılacağını beklerken karar ters yönde çıktı.

AMB Başkanı Draghi’nin piyasaları ters köşeye yatıran daha fazla gevşeme aleyhindeki kararı ciddi bir hareketlilik yarattı. Draghi bu nedenle çok eleştirildi. Her kafadan bir ses çıktı ama bana a kalırsa AMB’nin kararı doğru ve beklenen bir karar oldu. Draghi de herkes gibi FED’i beklemeyi tercih etti. Piyasalar bu karardaki nüansı anlayana kadar epeyce çalkalandı. 

Biz dışarıdaki bütün çalkalanmalardan etkileniyoruz. Çoğu kez de çalkalanmada senkron da sağlıyoruz. Bu Aralık ayında da böyle oldu. Dışarıdaki jeopolitik gelişmelere tepki verirken Draghi kararının yarattığı çalkantıdan da etkilendik. İçeride de iki önemli gelişme oldu. Bir tanesi Kasım ayı enflasyonunun açıklanmasıydı. Sondan bir önceki ayda manşet enflasyon aylık bazda yüzde 0.67 olarak hesaplandı. Yıllık bazda ise enflasyon Ekim ayındaki yüzde 7.58 seviyesinden Kasım ayında yüzde 8.10 düzeyine çıktı. Daha önemlisi Kasım ayında çekirdek enflasyonun yüzde 9.2 oranına tırmanmış olması. Yıl sonunda enflasyonun beklenen düzeyin epeyce üstünde olacağına işaret ediyor bu veriler.

Moody’s in Türkiye' nin kredi notu ve görünüme ilişkin olarak yaptığı açıklama geçtiğimiz haftanın listesinde bana kalırsa ikinci sırayı hak etti. Piyasalarda Moody’s in Orta Doğu bölgesindeki gelişmelerden kaynaklanan riskler nedeniyle kredi notumuzun düşüreceği kaygısı vardı. Moody’s in yaptığı açıklama da zaten bu açıdan önemli. Kredi notu spiyasaların gerginliğini aldığı, oynaklığı biraz azalttığı söylenebilir. 

Yılın ilk ayının birinci haftasını yeni geçtik. Bayağı bir hareketlilik gözleniyor. Bekleyin. Dananın kuyruğunu 16 Aralıkta FED kararı kopartacak. Siz hareketlenmeyi esas ondan sonra görün.