Enflasyonda yarın yeniden yüzde 8'in altını görebiliriz

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

2015'e, yıllık yüzde 7.24'lük enflasyonla başladık. Yıllık oran şubatta yüzde 7.55'e çıktı. Artış soluksuz bir şekilde sürüyordu. Mart ayı yüzde 7.61 ile, nisan yüzde 7.91 ile geçildi ve nihayet mayıs sonunda yeniden yüzde 8'in üstünde bulduk kendimizi. Mayıs sonundaki oran yüzde 8.09 oldu. 

Ama, haziranla birlikte bir "dinlenme" döneminin bizi beklediği biliniyordu. İşte bu dinlenme döneminin ilk oranını yarın göreceğiz ve yıllık enflasyon büyük bir olasılıkla yüzde 8'in altına inecek. Geniş bir aralıkta söylersek yüzde 7.5 ile yüzde 8 arasında bir oran görmemiz söz konusu. Marjı daraltırsak bu kez yüzde 7.6-7.8 aralığında bir oran vermek mümkün.

Bu arada İstanbul Ticaret Odası tarafından açıklanan ücretliler geçinme endeksi haziran ayında yüzde 0.25 oranında bir gerileme yaşandığını ortaya koydu. İTO'nun bu oranı da zaten, bizim TÜİK verilerinden hesapladığımız 2003-2013 dönemi haziran ortalaması ile neredeyse bire bir örtüşüyor. TÜİK verilerine göre, 2003-2013 döneminde haziran ayları ortalamasına göre TÜFE yüzde 0.24 gerilemiş durumda. 

İşte TÜİK'in yarın açıklayacağı haziran ayı tüketici fiyat endeksinde 2003-2013 dönemi ortalaması kadar, yani yüzde 0.24'lük bir düşüş görürsek, haziran sonundaki yıllık TÜFE yüzde 7.50'ye inecek. Gerilemenin yüzde 0.2 değil de, daha düşük olacağını varsayarsak, yıllık oran biraz daha yukarıda gerçekleşecek. Haziran ayında yüzde 0.2 dolayında kalacak bir artışta bile yıllık oran yüzde 8'in altında gerçekleşecek. Daha yüksek bir artışta ise doğaldır ki yüzde 8'in altına inilmesi söz konusu olmayacak. 

Kimse kendine pay çıkarmasın

Yıllık enflasyonun yeniden yüzde 8'in altına inmesini, attığımız bir takım adımlara bağlama yanlışına umarız düşmez, kendimizi bir rehavetin içinde bulmayız. Bu gerileme, tümüyle ama tümüyle haziran ve temmuz aylarında aslında fiyatların az artmasına, hatta gerilemesine, ama buna karşılık geçen yıl bu aylarda fiyatların yükselmiş olmasına bağlı. Yani biz bu yıl büyük olasılıkla bu iki ayı geçmiş yıllar ortalamasında geçireceğiz; geçen yılın ortalamadan ayrışan rakamları da bu kez olumlu anlamda bir baz oluşturacak ve yıllık oranlar da buna bağlı olarak gerileyecek. Olan biten bu! 

Şimdi kimse çıkıp, "Biz şu şu önlemleri aldık, bakın enflasyon da bu sayede düşmeye başladı" gibi gerekçelerin ardına sığınmaya kalkışmasın. Bir şey yapmış değiliz yani. Hem o zaman sorarlar adama; "Madem önlem alarak enflasyonu düşürme gücünüz vardı, niye daha önce bu gücü kullanmadınız" diye. Ve daha sonra yine sorarlar", "Hani siz önlem alarak enflasyonu kontrol altında tutabiliyor, hatta düşürebiliyordunuz, şimdi niye yapmıyorsunuz" diye... 

İki aydan sonra tılsım bozulacak

Biraz önce de belirttik; haziran ve temmuzu rahat geçireceğiz. Yıllık enflasyonun, bu aylarda çok büyük olasılıkla yönünü aşığı çevirdiğini göreceğiz. Bu yön değişikliği haziranda sanki biraz daha belirgin olacak. Temmuzda ise daha ılımlı bir dönüş yaşanacak gibi. 

Ama bu iki aydan sonrası yine karanlık, yine yükselen bir TÜFE bizi bekliyor. Çünkü haziran ve temmuzda baz etkisi sayesinde yıllık oranın aşağı dönmesini sağlayacak koşullar, bu kez ters yönde etki yapmaya başlayacak. 

2003-2013 döneminde ağustos-aralık dönemindeki oranlar, geçen yılki oranlardan yüksekti. Yani aslında yılın son beş ayı için 2003-2013 dönemine yakın gerçekleşmeler beklemek durumundayız. Bu oranlar da geçen yılın oranlarından yüksek olduğu için yıllık enflasyonun ağustostan itibaren yeniden yükseldiğini göreceğiz. En azından şimdiki tablo böyle bir gidişata işaret ediyor.

Geçmiş yıl eğilimlerinin gösterdiği de zaten yüzde 9'un üstünde bir enflasyon. Yılı yüzde 9'un altında tamamlamak başarı olacak gibi görünüyor. Ama bir kez daha belirtelim, 2015 yılının çift haneli bir enflasyonla kapatılması olasılığı da hiç yabana atılmamalı. 

kose-yazisi-tablo.png

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar