Mini ralli uzuyor
Eichengreen gelişmiş ülkelerde yatırım talebi düşük, gelişen ülkelerdeyse tasarruflar yüksek demekte. Güvenli liman arayışı da devreye girince gelişmiş ülkelerde –burada önemli olan ABD- faizler fazla yükselemiyor. Enflasyonun –ABD’de çekirdek tüketici enflasyonu- yüzde 2’ye bir türlü yükselemediği ve işsizlik oranı düşse bile enflasyonun bu gelişmeye hassas olmadığı noktada, faiz artışı da gecikebilir.
Faiz artışı 2015 ortasında değil, 2016 başında ancak mümkün olur algısı yerleşirse, gelişmekte olan ülkelerin sabit getirili varlıklarına ilgi sürer. F/K’ların düşük kaldığı her yerde hisse senedine de ilgi olur.
Türkiye hem CDS açısından, hem de borsada 17 Aralık sonrası kayıpları geri aldı. O manada “normalleşti” denebilir. En fazla açığa satılan para birimlerinden olan TL de normalleşti. TCMB’nin Ocak sonundaki faiz kararı ve politikayı sadeleştirmesi yabancı yatırımcıyı ikna etti. Erken bir hamle yapılmazsa bu durum sonbahara kadar devam edebilir. Sonrası FED’e bağlı. Yellen’in “güvercin” bir açıklaması yılın son çeyreğini de kurtarır.
Büyümede ilk çeyrek verisi tahminlerin ötesinde yüksek gelecek. İç talebin bıçak gibi kesilmesiyle ilk çeyrekte sert düşüş olabilirdi. Ama olmadı. İnşaat çekişli büyüme devam etti ve sanayi üretiminde ilk iki ayın yüksek kalma nedeni de bu. İç talebin kendisi de derhal çökmedi. Mart ayı bütçe gelirlerinde nihayet iç talep yavaşlamasının sonuçları saptanabiliyor. Mart ayında sanayi üretimi düşse bile, ilk iki ay ilk çeyrek GSYH büyümesini kurtarır.
İkinci çeyrekte yavaşlama belirginleşir mi? Henüz veriler yok. Seçim sonrası tüketici davranışını tam olarak görmek lazım. Kamu tarafında frene basılmadığı ve basılmayacağı kesin. Reel olarak faiz dışı harcamalar vergi gelirlerinin hayli üzerinde seyrediyor. Makas herhalde belirgin şekilde açılacaktır. Hiçbir hükümet seçim öncesi frene basmaz. Hele hele söz konusu olan Cumhurbaşkanlığı seçimiyse. Ancak denge gerekiyor: Kredilerde, tüketim talebinde ve ithalatta artış en son arzu edilecek gelişmeler.
Ukrayna’dan negatif sonuç beklemiyorum. Taraflar neyin olup neyin olamayacağını biliyor. Gelişmekte olan ülkelere ilgi devam edecek. Bu görüntüyü FED dışında bir de Çin bozabilir. Fakat şu an için değil: Çin’de PMI’ın Nisan’da artması –yüzde 48’den yüzde 48.3’e- bekleniyor. Zamanla Çin’de büyüme yüzde 7’ye doğru gerilerse olumsuz etkisi olur. Aksi takdirde, dolar endeksi ve ABD 10 yıllıkları harekete geçmediği sürece gelişmekte olan ülkelerde finansal piyasalar olumlu seyrini sürdürür. ‘Carry trade’ zaten sürecektir.