“Yeni normalin” parametreleri

Dünya “reel faizi” (Mervyn King) yüzde 0.532 (TÜFEX tipi kağıtların spreadi) Türkiye “aşırı” risk primsiz yüzde 2 civarı. Cari yüzde 3.5 spread doğru yerde: Biraz daha artabilir. Ticari kredi faizi 28 Ocak sonrası 260 baz puan yükseldi. Faizler kolay düşmeyecek, ama artabilir.

Beklenti biraz daha yukarıda dengelenebileceği noktasına kayıyor.

BİST-100 ve tüketici güveni beraber hareket ediyor. Çarpanlar çok düşük. Yani fiyat/kazanç oranları 2009’dan beri en düşük seviyeye geriledi.

Ama cazip mi? 2014 kâr beklentileri düşüyor. Denkleme tam girince fiyatlar o kadar da düşük görünmeyecek. Kur oynaklığı da yüksek kalacak.

Kurdaki volatilite uzun süre 2/3 Euro/USD kur volatilisinden kaynaklandı. Fakat artık öyle değil.

Volatilite artık “öz” volatilite. Ve “seviye” de aslında o kadar “stable” değildi. Eski kuşak “ani duruş” olmaz.

BİST-100 ve 21 günlük tarihi volatilite “makas” çiziyor. Borsada yabancı payı yüzde 61.1 ile en düşük 2009 başından beri en düşük seviyede.

Volatilite dalgaları ve seviye ortalama değer-oynaklık basit portföy modeli tipinde birbirini besliyor.

Ama bu kadar. Yabancı portföy yatırımları aniden sona eremez. Ve en önemlisi aniden çıkamazlar.

Girebilirler mi?

İç talep hızla geriliyor. Kredi hacmi 13 haftalık hareketli ortalama yani “momentum”, yüzde 16.5. Kamu frene seçim yılı olduğu için tam basamaz.

Zaten faiz dışı harcamalar ve faiz gelirleri birlikte hareket ediyor. Buradaki kritik nokta vergi gelirleri düşeceği için harcama tarafını tam finanse etmeye kalkışılırsa zam yapmanın kaçınılmaz oluşu. Enflasyonun düşeceği dönemde, yani sonbaharda, baz etkisini ortadan kaldıracak zamlar gerekebilir. Yüzde 8.5-9.5 ara lığında bir enflasyon öngörüyorum.

Büyüme ne kadar düşer? Zor soru: Net ihracat büyümede iç talebin yerini tam alamaz.
 Mali kesim 2013’teki kadar büyümeye olumlu katkıda bulunamaz. Stoklar artamaz. Kamu bir kez daha katkıda bulunabilir. Sanayi ve imalat sanayisinin GSYH payı gerilerken potansiyel büyüme hızı da düşüyor.

Büyüme “hikayesi” bitti. Piyasa diliyle, ekonominin “hikâyesi” yok. Zaten “sıradan” idi, o da kayboluyor. Konu sadece 2014 değil. 2012-13-14 ortalama büyümesi yüzde 3 civarında.
Trend enflasyon değil, fakat “cari eğilim” yüzde 7. Cari açık bu sene yüzde 6’nın da altına gerileyecek gibi.

Fakat cari açık / GSYH eğilimi yüzde 7: Yani bırakalım “orta gelir tuzağı” meselesini, potansiyel altı büyümeyle 3-7-7 modeline doğru gidiliyor.