Çin'de büyüme, teşvik beklentilerinde ayrışma yarattı

İSTANBUL -  Çin'de dün açıklanan bu yılın ilk çeyreğine ilişkin büyüme verilerinin ardından, ülkede ekonominin desteklenmesine ilişkin teşvik beklentilerinde farklı görüşler ortaya çıktı. Ülkede ilk çeyrek büyüme verisi yüzde 7.4 ile yüzde 7.3 olan piyasa beklentilerinin üzerinde gelirken, rakam aynı zamanda son 6 çeyreğin en düşük büyümesine işaret ediyor. Büyüme aynı zamanda Çin hükümetinin yüzde 7.5'lik hedefinin de altında kaldı.

Gelişmelerin ardından, ülke ekonomisinin canlandırılmasına yönelik ek teşviklere ilişkin beklentiler belirsizlik kazandı. Bazı analistler belirsizlik vurgusunu dillendirirken, bazı analistler ise hükümetin beklentilerinin altında gelen büyümeye ilişkin ilave tedbir alacağı görüşünde birleşti.

RBS Group Çin Başekonomisti Louis Kuijs Çin'de ekonomik yavaşlamanın geçen yılın sonunda başladığını ve 2014'ün ilk çeyreğinde devam ettiğini anımsatarak, söz konusu yavaşlamanın politika duruşunda daha büyük değişikliklere yol açmak için yeterince kötü olmadığını vurguladı.

Çin'de hizmet sektöründeki büyümenin sanayi sektöründekinden daha iyi desteklendiğini söyleyen Kuijs, bunun ise işgücü piyasasına yardımcı olduğunu kaydetti. Kuijs, mevcut ortamda hükümetin büyümeyi destekleyici bazı ılımlı tedbirler almaya ve para politikası duruşunda gevşemeye başladığına dikkati çekerek, "Biz, kesin politika duruşu ve önlemlerin büyük ölçüde verilere bağımlı olduğunu düşünüyor. Bu yaklaşımın gelecek aylarda da devam etmesini bekliyoruz. Kademeli iyileşmenin gözlendiği küresel ortamda böyle bir yaklaşım, büyümenin hükümet hedefinin altına gerilemesini engellemeye yeterli olacaktır" dedi.

Kendi baz senaryolarına göre, iç büyüme faktörlerinin hala güçlü olduğunu vurgulayan Kuijs, yıla zayıf başlangıç yapılmasına karşın 2014'e ilişkin ekonomik büyüme görünümünde yapıcı olmayı sürdürdüklerini ve yüzde 7,7 oranındaki büyüme tahminlerini koruduklarını dile getirdi.

Kuijs, bununla birlikte büyüme risklerinin devam ettiğine işaret ederek, "Gelecek aylardaki büyüme politikası dinamiklerine ilişkin piyasalardaki tedirginlik sürebilir. Ancak ülkede yakında herhangi bir zamanda sistematik finansal problem ya da istikrarsızlık görmeyi beklemiyoruz" diye konuştu.

'Çin ekonomisi zorlu bir dönemden geçiyor'

Xian Jiaotong Liverpool Üniversitesi'nde Doç. Dr. Ahmet Göncü ise açıklanan büyüme verisinin Çin'de normal karşılandığını belirterek, öte yandan ekonomiyi canlandırmak için büyük ölçekli bir teşvik yapmayacağı algısının güçlendiğini vurguladı.

Uluslararası piyasaların, Çin'in yaklaşık otuz yıldır yüzde 9-10 civarında büyümesine alıştığını ve bu nedenle büyümedeki düşüşü risk olarak algılayabildiğini kaydeden Göncü, ancak bu algı biçiminin doğru olmadığını, aksine gelinen noktada ülke ekonomisinin büyük teşviklerle suni olarak büyümesinin çok daha büyük bir risk oluşturduğunu ifade etti.

Göncü, Çin'in yüzde 7-7,5 arası büyümesinin son derece olumlu olacağını aktararak, ayrıca şişkin emlak piyasasında riskin kontrol altında olacağına işaret edeceğini dile getirdi. Ancak büyümenin çok hızlı düşmesinin, emek piyasasını zora sokacağından hükümet tarafından önleneceğine dikkati çeken Göncü, şu değerlendirmeleri yaptı:

"Daha uzun vadede ise reformlarını yapmış Çin ekonomisinin yüzde 5-6 civarında büyümesi sağlıklı ve verimli olacaktır. Yine uluslararası piyasalarda zaman zaman ortaya çıkan Çin ekonomisini aniden durabileceği veya yerel yönetimlerin borçlarının ekonomide sistemik bir kriz riskine yol açacağı haberleri pek gerçekçi değil. Genel olarak bakıldığında Çin ekonomisi zorlu bir dönemden geçmekte ekonomik dönüşüm ve üretkenlik artışı bu dönemin sorunsuz atlatılması için önemli. Reformlara devam eden bir Çin ekonomisi için büyümenin geldiği seviyeler sistemik bir tehdit oluşturmamakta. Sektörel bazdaki problemler de Çin'in üreteceği politikalarla aşılacaktır."

 'Manşet GSYH büyümesinin bu çeyrekte daha da yavaşlamasını bekliyoruz'

Capital Economics Çin Ekonomisti Julian Evans-Pritchard, Çin'de büyümenin son çeyrekte beklenenden daha iyi desteklendiğini belirterek, büyüme üzerindeki aşağı yönlü baskının bir nebze hafiflediğine dair işaretler bulunduğunu ifade etti. 

Pritchard, ülkede büyümenin ilk çeyrekte düşündüğü kadar çok yavaşlamadığını kaydederek, kendilerinin büyüme hızının resmi rakamların gösterdiğinden bir parça daha yavaş olacağını tahmin ettiklerini dile getirdi. İlk çeyrekte büyümenin birçok piyasa beklentisinden ise iyi geldiğini aktaran Pritchard, şunları kaydetti:

"Bu durum ekonominin geçen aya oranla bir parça toparlandığını gösterdiği gerçeğini kısmen yansıtıyor. Dün yayımlanan aylık veriler, GSYH rakamlarının yanında mart ayında sanayi üretimi ve sabit sermaye yatırımları büyümesinin de yıllık bazda toparlandığını gösterdi. Aynı zamanda, rakamlar ücret artışının üretim artışının üzerinde gelmeye devam ettiğine işaret etti. Sonuç olarak, temel göstergeler büyümeyi desteklese bile manşet GSYH büyümesinin bu çeyrekte daha da yavaşlamasını bekliyoruz. Politika yapıcılar ise mevcut büyüme hızından tatmin olmuş gibi görünüyor. Sonuç olarak bugünkü rakamlara politika tepkisinin sessiz olması muhtemeldir."