Merkez'in adımı mevduat faizlerini yükseltir mi? Hakan Kara ve Selva Demiralp yanıtladı!

KKM'den çıkan para ve risk iştahında görülen azalış dolar üzerinde baskı yaratınca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 'parasal aktarım mekanizmasını desteklemek için' kritik bir hamle yaparak zorunlu karşılık oranlarında değişikliğe gitti. Merkez'in kararını iktisatçılar masaya yatırdı. Prof. Dr. Hakan Kara, bu hamleyle mevduat faizlerinin yükseleceğini ifade etti. Kara kararı "Sorunun kökenini çözmese de doğru yönde atılan adımlar" olarak nitelendirdi. Prof. Dr. Selva Demiralp de Kara'ya benzer yorumla "tasarrufu özendirecek, dolarizasyonu sınırlayacak ve harcamaları kısacak" dedi.

YAYINLAMA 30 Ağustos 2024 08:02

GÜNCELLEME 30 Ağustos 2024 09:18

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), parasal aktarım mekanizmasını desteklemek amacıyla zorunlu karşılık uygulamasında değişikliğe gitti.

* Gerçek kişi TL mevduat payı yüzde 45 ila yüzde 50 arasında bulunan bankalar için aylık artış hedefi 0,8 puana yükseltildi.

* Gerçek kişi TL mevduat payı yüzde 60'ı geçen bankalar için aylık artış hedefi kaldırılarak yüzde 60'ın üzerinde kalınmakoşulu getirildi.

* Kur Korumalı Mevduat'ın (KKM) TL'ye geçişine ve yenilenmesine ilişkin toplam hedef hesaplamasına tüzel kişi KKM dahil edildi.

* TL mevduat için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarına TL'ye geçiş oranı seviyesine göre uygulanan faiz oranı üst sınırı, politika faiz oranının yüzde 84'üne yükseltildi.

Prof. Dr. Kara: Net parasal sıkılaşma

TCMB bu hamlesiyle mevduat faizlerinin yükselmesini sağlayıp dövize kayışı sınırlamayı hedefliyor.

Eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, X (Twitter) hesabından yaptığı kısa değerlendirmede TCMB’nin bu hamlesinin “net parasal sıkılaşma” anlamına geldiğini ifade etti.

Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, TCMB’nin aldığı tedbirlerin hangi sonuçları doğuracağını şöyle açıkladı:

* Bu tedbirler mevduat faizini yükseltecek. Öte yandan TL mevduat oranını artırabilen bankaların zorunlu karşılık maliyeti düşeceğinden aracılık maliyetleri düşecek.

* Sonuçta mevduat faizi artarken kredi-mevduat farkı azalacak. Sorunun kökenini çözmese de doğru yönde atılan adımlar.

Prof. Dr. Demiralp gerekçeyi açıkladı

Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp de Merkez Bankası’nın kararına ilişkin X hesabından bir değerlendirme yaptı.

Eski FED ekonomisti Prof. Dr. Demiralp, “TL mevduatı destekleyici adımlar parasal aktarım mekanizmasının gerektirdiği sıkılaşma ile tutarlı” yorumunda bulundu.

Koç Üniversitesi ile Konda’nın gerçekleştirdiği ve sonuçları dün açıklanan Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi’nin ağustos verilerine atıf yapan Prof. Dr. Demiralp şöyle devam etti:

* Bugünkü TEBA anketi sonuçlarımızda görüleceği üzere, hanehalkının yaklaşık yüzde 90'ı hâlâ harcamalarını öne çekmeyi tercih ediyor. Burada önemli bir faktör, mevduat faizinin harcamaları caydıracak seviyede görülmemesi. TL varlıkların tasarruf için cazip bir alternatif sayılmaması.

Prof. Dr. Selva Demiralp, TCMB’nin son hamlesini “tasarrufu özendirecek, dolarizasyonu sınırlayacak ve harcamaları kısacak yönde atılmış isabetli adımlar” olarak değerlendirdi.