16.6 milyar dolarlık altın ithalatının bir açıklaması olmalı

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

2017 yılının tümüne ilişkin dış ticaret gerçekleşmesi belli oldu ve gördük ki geçen yıl tam 16.6 milyar dolarlık altın ithal etmişiz. Bu, şimdiye kadar bir yılda gerçekleşen en yüksek tutardaki altın ithalatına işaret ediyor.

2017’nin tümündeki altın ihracatımız ise 6.6 milyar dolar. Böylece geçen yılki net altın ithalatımız 10 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiş oldu.

Elbette net altın ithalatının bir kısmı işlenerek ziynet eşyası haline getirilip ihraç edilmiştir ama bu tutarın öyle milyar dolarlık stoku eritecek boyutta olamayacağı ortada.

Vatandaşın talebiyle açıklanabilir mi?

Daha önce görüştüğümüz sektör temsilcileri, altın ithalatının böylesine yüksek seyretmesindeki en büyük etkenin vatandaştan gelen talep olduğunu belirtmekteydiler. Ancak bu talebin yılın son aylarına doğru biraz azaldığı, piyasada biraz durgunluk gözlendiği de ifade edilir olmuştu.

Ne var ki 10 milyar dolarlık net altın ithalatının ancak belli bir kısmını vatandaşın talebiyle açıklamak mümkün.

Dolayısıyla yanıt bekleyen sorular var. Türkiye geçen yıl hangi etkenlerle böylesine yüksek tutarda altın ithal etti? Tutar çok yüksek; tam 16.6 milyar dolar. Altına, yıllık toplam ithalat için ödediğimiz dövizin tam yüzde 7’sini ayırmış durumdayız.

Net ithalatın 10 milyar dolar olduğunu belirttik. Yani altında 10 milyarlık açık vermişiz. 2017’deki dış ticaret açığımız yaklaşık 77 milyar dolar. Dolayısıyla dış ticaret açığımızın yüzde 13’ü altından kaynaklanıyor.

Bunlar önemsenmeden geçilecek değerler değil. “Efendim ticarettir, herkes serbestçe yapabilir” diye geçiştiremeyiz.

Dış ticaretin yalnızca ihracat ayağına bakar, ithalatı tümden görmezden gelir ya da önemsemiyor gibi yaparsak, altın ithalatı daha da tırmanır gider.

Gram başına bir dolar kâr

Geçen yılın tümünde yaklaşık 164 ton altın ihraç ettik, ithalatımız da 421 tona dayandı.

Bu değerlere göre altının gramını 40.31 dolardan ihraç etmiş olduk. İthalatta ise altının gramına 39.38 dolar ödedik. Yani gram başına yaklaşık bir dolar kazandık.

BAE’ye 100 sattık, 91 aldık

Altın konusunu işlerken Birleşik Arap Emirlikleri ile gerçekleşen ticareti aktarmadan olmaz. Geçen yılki altın ithalatının 4.9 milyar dolarını Birleşik Arap Emirlikleri’nden yaptık. Bu ülkeye olan altın ihracatımız ise 5.4 milyar dolar.

Yani geçen yıl bu ülkeye 100 dolarlık altın satmışsak, 91 dolarlık da altın aldık. Tam bir dostlar alışverişte görsün durumu mu, yoksa çapanoğlu bir durum mu, bilemiyoruz.

İş yoğunluğu yüzünden el atamadık!

Birleşik Arap Emirlikleri’yle olan ilişkiler iyice gerilmiş ve diplomatik alanda karşılıklı söylenmedik söz bırakılmamışken, şu altın işine el atılmamış olmasını da yetkililerimizin çok daha önemli işleri olmasına bağlıyoruz.

Yoksa şimdiye kadar bu konunun üstüne mutlaka ama mutlaka gidilirdi.

Hiç kuşku yok ki bu ülke yetkililerinin büyük bir densizlikle Türkiye’ye Osmanlı’ya kadar uzanacak hakaret sergilemesine ekonomik yönden elbette bir karşılık verirdik! Ama şu iş yoğunluğu yok mu!

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar