Ateş olsak dünya savunma sanayinde ne kadar yer yakarız!
Son günlerin en önemli gündem konusu Türkiye’nin Suriye’de yaşanan olaylara askeri olarak müdahale edip etmeyeceği ve kara harekâtı yapılıp yapılmayacağı üzerine bu bağlamda savunma sanayimizde ne olup bittiğine bir bakalım. Hükümet politikası olarak son yıllarda yerli savunma sanayinin gelişmesi için bir takım teşvikler ve desteklerin artırıldığı görülmektedir.
Ülkeler, sahip oldukları ekonomik ve siyasi güce bağlı olarak, savunma sanayi alanında, öncelikle kendi imkân ve kabiliyetlerini kullanarak, savunmanın temellerini kendi ülkelerinde tesis etme çabası içerisinde bulunmaktadır.
Savunmada teknolojik üstünlüğü sürdürmek isteyen gelişmiş ülkeler tasarım teknolojisine sahip olup, bu teknolojileri kontrol etmeye veya silah sistemine adapte etme bilgisini doğal olarak başkalarıyla paylaşmaya yanaşmamaktadırlar.
1974 Kıbrıs Barış Harekâtı sonrasında ABD tarafından uygulanan silah ambargosu, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin milli imkânlarla teçhiz edilmesinin gerekliliğini ortaya koymuş ve ulusal savunma sanayimizin geliştirilmesine yönelik politikalar, toplumun her kesiminde genel kabul gören milli bir nitelik kazanmıştır.Yüzyılın teknolojik gelişmelerine bakıldığında; herhangi bir teknolojinin askeri/savunma alanında kullanımının, ilgili alanda temel araştırmaların başlamasından ortalama 10 yıl sonra gerçekleşebildiği gözlenmektedir. Türkiye’nin önde gelen savunma sanayi firmalarının cirolarını incelediğimizde ASELSAN %97.1, TAİ %85.3 sadece askeri amaçlı üretim yapmaktadır. ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinde bu oran firmalara göre değişmekle birlikte dengeli bir şekilde sivil ve askeri olarak dağılmakta, İsrail, Rusya ve Çin’de ise bu oranlar bizim firmalarımıza benzemektedir.
2014 yılındaki askeri ve havacılık amaçlı çalışan ilk 100 firmanın askeri malzeme satışları 441 milyar dolar olup ASELSAN ve TAİ bu satışlardan sadece %0.44 pay almaktadır. Sektörün 2015 yılı toplam ihracatı 1.65 milyar dolar, ihracat içindeki payı da %1.15 olmuştur. Dünya savunma sanayi pazarında ABD, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin, Almanya, İsrail hâkim güçlerdir. Geri kalan ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 40 kadar ülkenin bu pazardan aldığı pay, %10 civarındadır. Son yılların ortalamasına baktığımızda ülkemizde 5-5.5 milyar dolar civarında savunma ve havacılık sanayinde ciro elde edilmekte bunun % 25-27’si ihraç edilmektedir. Bu ihracat yıllara göre değişmekle birlikte bu ihracatın %10 ile 20’si arasında askeri silah bulunmaktadır.(2014 yılında -274 milyon $). Ülkemizin 1950 yılından 2014 yılına kadar toplam silah ithalatı 54,1 milyar dolar, ABD’nin (1952-2010) yılları arasında yapmış olduğu toplam askeri yardımlarda 40.5 milyar dolar olmuştur. Askeri silah sanayi ihracatına baktığımızda ise ilk olarak 1980 yılında Libya’ya 23 milyon dolarlık ile başlayıp, 1995 yılından itibaren ihracat sürekli hale gelmiş son yıllarda ivme kazanmıştır. Şu ana kadar toplam ihracatımız ise 1.22 milyar dolar olmuştur. Ülkemiz 2014 yılında askeri malzeme ihracatında 17. Sırada yer almaktadır.
Son olarak ABD’nin yeni geliştirdiği ve kimseye satmadığı US’s B-2 savaş uçağının bir tanesinin fiyatı 1 milyar dolardır.
