Basiretli tüccar ve Orta Vadeli Program
5018 sayılı Kanun’un 16’ncı maddesi uyarınca Orta Vadeli Program (OVP) içeriği;
• Kamu ve özel kesim için öngörülebilirliği artıracak bir yol haritası niteliğindedir.
• Çeşitli alanlarda birbirleriyle tutarlı bir amaç, politika ve öncelikler seti sunmaktadır.
• Makro politikaların yanı sıra, temel gelişme eksenlerini ve ana sektörleri kapsar.
• Uzun vadeli amaçlara katkıda bulunacak şekilde, üç yıllık dönemde üzerinde yoğunlaşılacak öncelikleri tespit eder.
• Uygulamaların sonuçları ve genel şartlardaki değişmeler dikkate alınarak, her yıl yenilenecek dinamik bir yapı arz eder.
• Üç yıllık perspektife sahiptir. Geçen yıl hazırlanan plan acaba yukarıda kanunla belirlenen amacına ulaştı mı? Yeni yayınlanan OVP’ye göre geçmiş yıl tahminlerindeki sapmalar
1) Yeni yayınlanan Orta Vadeli Planda maalesef GSYH hesabı yapılmadığı görülmektedir. Bunun yerine IMF hazırladığı rapora göre Türkiye gibi gelişen bazı ülkeler ile emtia üreticisi ülkelerde Dolar kurunun değerlenmesi normal hesaplara göre ciddi anlamda bir gerileme söz konusu olmaktadır. Tablo da görüldüğü gibi yapılan tahmin ile bu yılki GSYH arasında dolar bazında %17.8’lik bir sapma söz konusudur.
2) Kişi başı milli gelirde yine aynı oranda sapma bulunmaktadır.
3) Büyüme oranında %33 gibi ciddi bir sapma olacaktır.
4) Ülkemizin en büyük sorunlarından olan tasarruf oranının düşük olmasında ciddi bir artış söz konusu olmayacaktır.
5) Her yıl işgücüne katılan genç nüfusa yeterince iş imkanı sunamayacağız, işsizlik tahmininde %10.5 lik bir sapma söz konusu olmuştur. İşsiz sayımıza 100.000 kişi daha ilave olacaktır.
6) İhracat’ta %21 gibi bir sapma olmuştur. Her ne kadar bunun sebebinin dolar kurunun dünya da değerlenmesi olarak açıklansa da TL çok değerli bu yüzden ihracatımızı artıramıyoruz diyenlerin sözlerinin bir anlamı olmadığı görülmektedir.
7) İthalatta %23.8 lik bir sapma bulunmaktadır. Bunun en büyük sebebi emtia fiyatları ve Petrol fiyatında meydana gelen fiyat düşüşünden kaynaklanmaktadır.
8) Pozitif olarak ayrışan vergi gelirlerindeki artış görülmektedir. Sebep olarak enerji fiyatlarında dünya da meydana gelen düşüşün yeterince halka yansıtılmaması olmuştur.
9) Turizm gelirlerinde %17.5 lik düşüş çok ciddi miktarda bir sapma meydana getirecektir. Sınırlarımızda meydana gelen geçişkenlikler ve Suriye de ve Irak ta devam eden iç savaşın ciddi şekilde ülkemizi etkilenmektedir.
10) Ortalama dolar kuru 8 Ekim 2014 tarihinde 2015 yılı için 2.3 TL ön görülmüş.
Ortalama kura göre 2.75 TL olacağı tahmin edilmektedir. Basiretli tüccarlarımız Kalkınma Bakanlığı’nın 8 Ekim 2014 tarihinde yayınladığı tahminlere göre yola çıksaydı 2015 yılı sonunda;
• İşlerine devam edebilecekler mi idi?
• Borçlarına ödeyebilecekler mi idi?
• Yaptıkları yatırımlar verimli hale gelecek mi di?
• Çalışanların maaşlarını ve sigorta primlerini zamanında ödeyebilecekler mi idi? • Vergilerini zamanında ödeyebilecekler mi idi? Kısacası en önemlisi basiretli ve güvenilir iş adamı tüccar sıfatlarını koruyamayacaklar idi. Hazırlanan ve iş adamlarımız için bir anlam taşımayan OVP’leri daha dikkatli hazırlayalım veya bunları çöpe atalım. İşimize devam edelim.
NOT: Ankara Ticaret Odası’nda 8 Ekim 2015 tarihinde yapılan toplantıda Sayın Ali Babacan’a sormuş olduğum 2023 hedefl erine ulaşabilecek miyiz soruma aldığım cevap TL olarak ulaşabiliriz, demişti. 1 yıl önceki yaptığımız OVP’lerde bu kadar sapma olduğuna göre kendimizi ve milletimizi kandırıp 2023 hedefl erine ulaşamayacağımızı dürüstçe milletimize söyleyelim.
