Benzine var da elektriğe yok mu?
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), son bir yıl içinde benzin ve motorinde ikinci kez tavan fiyat uygulamasına geçti. Açıklanan gerekçe, Türkiye’de benzin ve motorin fiyatlarının erişilebilir uluslararası piyasalara uygun oluşmaması. Akaryakıt piyasası oyuncuları da bunun sorumlusu olarak gösterildi. Çünkü EPDK’ya göre akaryakıt ana dağıtıcıları, yeni fiyatlandırma metodolojisine uygun davranmıyor. Peki, bu gerekçeye dayanılarak herhangi bir firmaya bugüne kadar kesilmiş bir ceza var mı? Biz duymadık.
Firmalara yazılı bir uyarı gitti mi? Gittiyse hangi firma ya da firmalara gitti? Bunları da bilmiyoruz. Ama EPDK tüm sektör oyuncularının bu konuda aynı davrandığını düşünüyor olmalı ki hepsine yönelik tavan uygulamasını yürürlüğe koymuş durumda. Şimdi işin teknik boyutunu tartışmak yerine felsefesine dair bir şeyler söylemekte yarar var. EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, konuya ilişkin açıklamasında “Bayi transfer etmek için harcadığınız paraları tüketiciye yükleyemezsiniz” diyerek ana dağıtıcıları suçladı.
Peki ne demek istedi? Eylül 2015, 6-7 bin istasyon sahibinin gelecek beş yılda hangi markayla çalışacağı belli olacak. Bu dönemin yaklaşması, istasyoncularla ana dağıtıcılar arasındaki pazarlıkların kızışması anlamına geliyor. İşte EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz bu pazarlıkları hatırlatarak, “Yeni bayi kazanacağız ya da bayilerimizi koruyacağız diye ödediğiniz hava paralarını benzin ve motorin fiyatlarını yüksek tutarak tüketiciden almanıza izin vermiyorum, elinizi sıkı tutun” demek istiyor.
Bu durumda “Ne güzel, tüketici dostu bir EPDK başkanımız var” diye sevinmeli miyiz? Sizleri bilemem ama ben meseleyi böyle görmüyorum. Öncelikle, bu konularda tutarlı olmak gerektiğini düşünüyorum. Bir kere EPDK tüketici koruma kurumu değil, piyasa düzenleyici bir kurum? Görevi sağlıklı bir piyasa oluşumunu sağlamak. Varsa, bunun önündeki engelleri ortadan kaldırmak.
Görevini yapmayan, mevzuata uymayanlara da cezasını vermek. Rekabet derseniz, o da Rekabet Kurulu’nun görevi. Bu konuda bir sıkıntı varsa işi oraya havale edersiniz. Eğer EPDK tüketiciyi düşünüyorsa, bunca zamandır tartışılıp duran kayıp kaçak elektrik bedellerinin abonelere yüklenmesi konusunda da çıkıp bir çift laf etmeli, değil mi ama? Örneğin elektrik dağıtım şirketlerine demeli ki, ihalelere girip devlete ödediğiniz milyonlarca lirayı geri almak için tüketiciye yüklenemezsiniz...
Siz duydunuz mu böyle bir açıklama? Ben duymadım...
Madem EPDK kararıyla benzin faturalarını düşürülebiliyor, buyursun daha geniş bir kesimi ilgilendiren elektrik faturaları için de aynı şeyi yapsın.
Ama bana sorarsanız böyle bir şey yapmasın. Tabii piyasa mantığının dışında yöntemlerle akaryakıt fiyatlarını düşürmeye de çalışmasın.
Sağlıklı yapıyı kursun, gerisini piyasaya bıraksın.