“ECB, 2024'ün 2. çeyreğinde faiz indirimine başlayacak"
Martin ARNOLD (Financial Times köşeyazarı)
Financial Times'ın anketine katılan ekonomistlerin çoğunluğuna göre, düşen enflasyon, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) 2024'ün ikinci çeyreğinden itibaren faiz oranlarını düşürmeye başlamasını gerektirecek.
Euro Bölgesi’ndeki enflasyonun kasım ayında yüzde 2.4'e yavaşlaması, 1 yıl önceki yüzde 10'un üzerindeki zirvesinden ve yüzde 2'lik ECB hedefinin yalnızca biraz üzerinde olmasından bu yana faiz indirimi beklentileri yoğunlaştı. FT anketine katılanların neredeyse yüzde 60'ı enflasyonun 2024'te yüzde 2 eşiğine ulaşacağını öngörüyor. Ancak bazıları enflasyonun buradan sonra yeniden hızlanmasının muhtemel olduğunu söylüyor.
Alman devlet bankası KfW'nin Baş Ekonomisti Fritzi Köhler-Geib, "Enflasyon 2024'ün ikinci çeyreğinde kısa süre içinde yüzde 2'nin altına düşebilir" dedi ve ekledi: “Yine de yılın büyük bölümünde enflasyon oranı yüzde 2'nin biraz üzerinde olacak.” ECB, enflasyonun aralık ayında yeniden hızlanmasını ve ardından 2025 ortasındaki hedefine yavaş yavaş düşmesini beklediği konusunda uyardı.
ECB Yönetim Kurulu üyesi Isabel Schnabel, geçtiğimiz günlerde Süddeutsche Zeitung gazetesine şunları söyledi: "Daha gidecek yolumuz var ve meşhur son kilometrenin ne kadar zor olacağını göreceğiz." Merkez bankası borçlanma maliyetlerini düşürmeye ne zaman başlayacağına karar verirken, fiyat baskılarının ne kadar çabuk azalacağı kilit soru olacak. FT'nin anketine katılan 48 ekonomistten yalnızca ikisi, yatırımcıların martta böyle bir hamle olasılığının yüzde 50'den fazla olacağını tahmin etmelerine rağmen, ECB'nin 2024'ün ilk 3 ayında faiz indirimine başlayacağını tahmin ediyor.
TS Lombard'ın Avrupa ve Küresel Makro Başkanı Davide Oneglia, "Faiz indiriminde çok yavaş olmak, enerji şokuna tepki olarak faiz oranlarını hızlı bir şekilde artıramamaktansa ECB'nin güvenilirliğine daha fazla zarar verebilir" dedi. Avrupa Merkez Bankası, tüketici fiyatlarında son nesildeki en büyük artışa tepki olarak mevduat faizini geçen yıl yüzde eksi 0.5'ten şimdiye kadarki en yüksek seviye olan yüzde 4'e yükseltti.
Ekonomistlerin neredeyse yüzde 42'si, ECB'nin faiz oranlarını çok yükseğe çıkararak para politikasını aşırı sıkılaştırdığını düşündüğünü söylerken, yarısı tepkisinin "hemen hemen doğru" olduğunu, yalnızca yüzde 2'si ise hala yeterince önlem almadığını söyledi. İrlanda Merkez Bankası eski Başkan Yardımcısı Stefan Gerlach, "ECB, faiz oranlarını çok agresif bir şekilde, büyük miktarlarda ve hızlı bir şekilde artırdı ve euro bölgesi ekonomisinin gücünü abartıp aşırı sıkılaştırma riski var" dedi.
Ekonomistlerin üçte biri ECB'nin borçlanma maliyetlerini düşürmeye başlamak için yılın ikinci yarısına kadar bekleyeceğini öngörürken, 8 kişiden 1’i bunun 2025'e kadar olmayacağını düşünüyordu. Ekonomistler, kesintiler başladıktan sonra ortalama olarak ECB'nin borçlanma maliyetlerini düşürmeye devam edeceğini tahmin ediyordu. Mevduat faizini yüzde 2.25'e kadar düşürdü.
IESEG School of Management ekonomik araştırmalar direktörü Eric Dor, enerji fiyatlarındaki artış ve ardından gelen düşüşün ECB'nin enflasyonu kontrol etme becerisine ilişkin soruları gündeme getirdiğini söyledi: "Enflasyon oranındaki mevcut düşüş, esasen doğrudan ve dolaylı olarak enerji fiyatlarındaki düşüşten kaynaklanıyor. Faiz oranlarındaki artışın doğrudan toplam talebi baskıladığına dair çok az kanıt var." İtalya, Fransa ve İspanya da dahil olmak üzere birçok AB hükümetinin borç seviyeleri son yıllarda gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 100'ünün üzerine rekor seviyelere yükseldi. Ancak çoğu economist, finansal kriz riski konusunda iyimserdi.