Ekimde Spekülasyon Tehlikelidir

Şant MANUKYAN
Şant MANUKYAN Ekofobi dunyaweb@dunya.com

Ekim: Hisse piyasalarında işlem yapmak için özellikle tehlikeli bir aydır. Diğerleri Temmuz, Ocak, Eylül, Nisan, Kasım, Mayıs, Mart, Haziran, Aralık , Ağustos ve Şubat'tır.
Mark Twain 

1907,1929 ve 1987 krizleri nedeni ile Ekim ayı genelde çöküş veya ayı piyasalarına girişin beklendiği aydır. Son dönemde her ay bir döngü başlamasını bekleyenler de çoğalınca ortalık iyice şenlendi. Ancak döngü değdiğiniz pek çok şeyin altında doğa veya ekonomik olarak tarım bulunur. Ekim krizlerinin de temelinde 1800'ler ve 1900'lerin başına kadar bir tarım ekonomisi olan ABD'de sonbaharda çiftçilerin işgücü, gübre, tohum yenileme vs gibi ihtiyaçlarının artması neticesinde nakit yani likidite talebinin artması bulunur. Daha önce de bahsetmiştim seçimlerin Kasım ayında yapılmasının nedeni de, Fed'in sadece başkentte değil diğer bölgelerde de "şubelerinin" bulunmasının ve hatta eskiden her bölge Fed'inin kendi faizini belirleme yetkisine sahip olmasının nedeni de budur. Kuruluşunda hangi bölgede FED olacak, neden bir bölgede iki şehirde birden var sorularının cevapları burada yatar. Şayet finansal sistem bu nakit/likidite baskısını göğüsleyebilecek edebilecek durumda ise Ekim ayından sonra rally başlar ve mayısa kadar sürer. Değilse çöküş yaşanır. Likidite krizi bugün nerede çıkabilir ve kim risk altında? Bu soruya vereceğiniz cevap çok önemli. 

Yaşı nedeni ile meditasyon seanslarını bahçede değil odasında yapmayı tercih eden baş rahip seans sırasında yanından geçen ve tabaklara sürtünen kedinin gürültüsü ile dikkati dağıldığı için meditasyon sırasında kedinin ayaklarının bağlanması talimatını verir. Ve o günden sonra önce ayaklar bağlanır sonra huzur içinde meditasyonunu yapar. Gün gelir başrahip de kedi de ölür. Ancak sonraki tüm nesillerde meditasyon açık havada meydanda bile yapılsa önce tapınaktaki tüm kedilerin ayakları bağlanır, çünkü kurucu rahip böyle yapmıştır.  

Evet döngülerden bahsediyordum. Zaman içinde ekonominin yapısı tarımdan sanayiye kayınca da yeniden bir ayarlama yaşanır ve olaylar yine kendisini tekrar eder. Geniş bir tarih arşiviniz varsa yüksek "ihtimalleri" hesaplayabilirsiniz.. Ayı piyasasına girdiğimizi düşünmüyorum. Çok daha büyük bir yükseliş yaşanacak. 

Dün Mao Zedong'un Çin Halk Cumhuriyetini ilan ettiği gündü. Bu nedenle de Çin piyasaları bir hafta boyunca kapalı olacak. SSCB'nin ekonomik reformları takiben sosyal/siyasi olarak dağılmasının 68'inci yılda başladığını göz önüne alırsak Çin de 66. yıla soru işaretleri ve tedirginlikle giriyor olabilir. Çin'in sorunu aşırı kredi büyümesi. Bu hisselerde kullanılan kaldıraç gibi iyi zamanlarda ekonomik büyümeyi hızlandırırken şüphe duyulmaya başladığında büyümeyi olması gerekenden aşağıya çeken bir unsur haline geliyor. Şayet bir anda kredi musluklarının kesilmesi söz konusu olacaksa bu Asya krizinde de olduğu gibi kendisini bir finansal kriz olarak gösteriyor. Ancak finansal bir kriz şart değil. Uzun yıllar sürecek bir yavaşlama döneminden geçmemiz de son derece mümkün. Beklentim Çin’deki gelişmelerin ikinci alternatif yolu takip etmesi yönünde. Ancak hükümet panik içinde bir büyüme paketi açıklarsa finansal bir kriz ihtimali de artacaktır. İnsanların Çin sorununa dikkat kesilmesi olumlu bir gelişme. Şimdi sıra sorunun niteliğini anlayarak uzun yıllar bizimle olacağını kabullenmelerinde.  

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Dijital Paraya Geçiş 27 Eylül 2019
ECB’nin alternatifleri 26 Temmuz 2019