Her yol Fed'e çıkar!

Gündüz FINDIKÇIOĞLU
Gündüz FINDIKÇIOĞLU GLOKAL BAKIŞ debrovian@gmail.com

Gelinen noktada yine her yol Fed’e çıkıyor ama aralıkta faiz indirebilecek ve/veya yeni yılda LTRO desteğini masaya sürebilecek bir ECB de kartlarda. Euro/dolar paritesinin 1.32’ye kadar gerileyebileceği bir süreç: Yani Euro shortlanacak. Temel senaryoda Fed marta kadar varlık alımlarını azaltmayacak. Aralık veya ocakta başlanması olasılığı düşük. Ama Fed sözel müdahale yoluyla piyasalarda balon oluşmasını önlemeye çalışmayı sürdürebilir. Fakat bu bile tüm gelişmekte olan ülkeleri –üç ay için bile olsa- ralliye sokmaya yetmeyecek. Zaten 2015 için düşündüğümüz Fed gecelik faiz artışı 2015’in ortalarına kadar sarkabilir. Avrupa’nın toparlandığı iyice belli olursa, Fed hareketi gelişmiş dünyayı daha az sarsar.

TCMB net biçimde sıkılaştırıcı duruş sergileyeceğini ifade etti. Bu noktada haftalık repo faizi, “politika faizi”, konusunu bir tür dışsal tahdit olarak algılayıp, optimizasyona öyle dahil etmekte güçlük olmamalı. Fiilen sıkılaştırma ayrı konu: TCMB ile ilgili fonlamanın ortalama maliyetinde ne kadar yükseliş olacağına ve ilan edilen, aralıkta yeni araçlarla güçlendirileceği de belirtilen, sıkılaştırmanın kararlılığı efektif politika faizini belirleyecek. 2014 için ortalama fonlama maliyetini 6.5-7 gibi varsaymayan bir bütçe yapmanın imkansız olduğu kanısındayım. Daha da yüksek olabilir ama bu ikincil piyasada gösterge faizin çok fazla yükselmesi anlamına gelmeyebilir. 150 baz puan pozitif taşıma imkanı veren bir bileşim sürdürülebilir. Yabancı girişi olur ve gelen kaynak rezerve aktarılıp, sıkılaştırmaya devam edilirse, Fed etkisi beklenecek ve uzun vadeli kağıtlara öyle girilecek. Yabancı girişiyle kısa kağıtların faizi düşerse, uygun noktadan girmiş olanlara satıp uzun vadeye yönelme imkanı sağlayacak bir konjonktür imkansız değil. Ama daha gerçekçi olursak, sonuçta dünyanın değişmesinden kaçınma olasılığı sıfır.

Enflasyon bize TCMB’nin yüzde 6.8 tahmininin de, yüzde 7.3 üst sınırının da tutmayacağını gösteriyor. 2013 enflasyonu yüzde 7.5-8 aralığına hareket ediyor. 12 fasıldan oluşan enflasyon sepetinde çeşitli mal ve hizmetler hariç tüm kalemler arttı. Yıllık bazda tüm kalemlerin fiyatı artarken en yüksek fiyat artışı yüzde 14.3 ile alkollü içecekler ve tütünde yaşandı. Çekirdek enflasyon da yukarı yönlü:Aylık bazda H endeksinde artış yüzde 1.59, I endeksinde ise yüzde 1.78. Yıllık H endeksi yüzde 7.29’dan yüzde 7.61’e, I endeksi yüzde 6.96’dan yüzde 7.49’a yükseldi. Bu durumda yüzde 8’e yakın manşet enflasyon sürpriz olmaz. Buradaki sorun şu: Beklenen ve gerçekleşen enflasyonlar yıllardır TCMB hedef ve bazen tahminlerinin üzerinde gerçekleşiyor. Yani şu anda fonlama maliyeti yüzde 6.5’e ancak hareket ediyor, fakat enflasyon yukarıda. Sıkılaştırma vurgusu bence gerekiyordu: Ama reel faiz hala negatif. Dengeli, ama biraz daha kararlı ve etkileri görülen bir sıkılaştırmanın kredi artış hızını düşürmekte de belirgin etkisi olacaktır. Eninde sonunda Fed hareket edecek ve bu süre yıllarla ölçülebilir olmaktan çoktan çıktı. Ne 2002-2007 dönemi, ne de Lehman sonrası daralan uluslararası sermaye akımlarında gelişmekte olan ülkelerin artan ölçüde paya alarak durumu idare etmeleri sürdürülebilir. Yani iki “likidite etkisi” turu da sona erdi.

 

 

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Risk ve yavaşlama 01 Ekim 2019
Fed, resesyon, Türkiye 24 Eylül 2019
Coğrafya ve imparatorluk 17 Eylül 2019
Fed ve dolarizasyon 25 Haziran 2019