Hukukun üstünlüğü ve ekonomi

Yeni bir yıla girerken çoğumuz genel olarak keyifli bir havada oluruz. Ben bunun nedenini pek anlamam. Çünkü yeni bir yılda bebeğinden, gencine, orta yaşlısına herkes bir yaş daha yaşlanmış olur. Aslında tüm canlılar doğduğu anda yaşlılığa ve ölüme adım atıyor. Ancak bunu hissetme dönemi sizin özgül koşullarınıza göre değişiyor.

Bu noktada yaşadığınız ülke, yaşadığınız mekânsal konuma vb. unsurlar temel belirleyiciler oluyor. Örneğin Iraklılar, Somaliler yeni yıla bombalarla uyandılar, Türkiye’de yine soba gazından zehirlenenler oldu. Kimileri, ki en büyüğü 27 en küçüğü 19 yaşında olan bazı gençler 2014’e giremediler:  Mehmet Ayvalıtaş, Abdullah Cömert,  Ethem Sarısülük,   Mustafa Sarı,   ve  Ali İsmail Korkmaz için 2014 hiç olmayacak.  Üstelik bu gençleri öldürenler, kimilerince kamu yararına olsa gerek  ki,   korunuyorlar, yani katiller aramızda.

Bunları politik bir yazıyla yeni yıla girme niyeti ile yazmıyorum. Bu gerçekleşmelere takılmamın nedeni, yılın dönüş saatleri sırasında bir kere daha kitaplarına başvurduğum, K. Popper’un, 1990’lı yılların başında kendisi ile yapılan  röportajdaki sözleri. Popper  yıkılan SSCB, yeni kurulan Rusya  için şöyle diyordu: “Rusya ile ilgili şu anda konuşmam, çünkü orada hukukun üstünlüğü yok, hukukun olmadığı yerde kargaşa vardır, kaos vardır. K. Popper haklı çıktı. Rusya’da hala adı konulmamış bir kargaşa var. Çünkü Rusya’da hukukun üstünlüğü yok. Koca ülke Putin – Medvedev ikilisinin adeta oyuncağı. Kitleler onları destekliyor, 15 yıldır iktidardalar.

Buraya kadar yazdıklarımdan dolayı bunların ekonomi ile ilgisi nedir diye sorguluyor olabilirsiniz. Yanıtımı uzatmadan vereyim. Çünkü yapılan birçok çalışmaya göre hukukun olmadığı ülkelerin ekonomilerinde istikrarlı büyüme, kalkınma düzeyi ve refah artmıyor. Ülkelerin GSYH’si artsa bile, bunun halka yansıması çok düşük düzeylerde oluyor. Dolayısıyla ölen gençlerin katilleri hukukun önüne çıkarılmaz ise, ülkenin kalkınmışlığı sorgulanır  hala gelir.