İşler nasıl, eh; ya genel gidişat, hızla düzeliyor!

Merkez Bankası’nın her ay reel sektör kuruluşları arasında gerçekleştirdiği anketin sonuçları kasım ayında ilginç bir tablo sergiledi.

Reel kesim güven endeksi ekim ayına göre 5.2 puanlık artışla 92.8’e çıktı. Endeksi oluşturan konu başlıklarından biri hariç hepsinde olumlu yönde gelişme gözlendi. Yani topluca denilebilecek bir iyileşme var.

Bir tek son üç aydaki toplam sipariş miktarına ilişkin endeksin kasımda ekime göre gerilediği dikkati çekti.

Yani diğer tüm konu başlıklarında ekimden daha iyi bir performans sergilendiği dile getirildi. Ne var ki, ekime göre artış sağlanmış olmakla birlikte öyle çok da büyük bir sıçramaya işaret eden bir tablo konmadı ortaya. Hani neredeyse “Eh işte” kıvamında, esnaf ağzıyla söylersek “Siftah yaptık” dercesine bir gelişmeye işaret etti reel sektör temsilcileri.

“Genel gidişat iyi”

Reel sektör güven endeksinde kasımda ekime göre sağlanan 5.2 puanlık iyileşmeye en büyük katı tek bir kalemden, genel gidişata ilişkin yaklaşımdan geldi.

Reel sektör güven endeksine katılanlara “Sanayi dalınızdaki genel gidişat konusunda bir ay önceye göre görüşünüz nasıl” sorusu yöneltiliyor. Ankete katılanlar bu soruya “daha iyimser- aynı-daha kötümser” yanıtlarından birini veriyor. İyimser- kötümser farkı da denge düzeyini ortaya koyuyor.

Bulunan bu denge değerine 100 eklenmek suretiyle endeks oluşturuluyor.

Genel gidişata ilişkin olarak iyimser olduğunu söyleyenlerin ekim ayında yüzde 6.5 olan oranı kasımda yüzde 12.4’e çıkmış.

Genel gidişatın aynı olduğunu dile getirenlerin oranı yüzde 53.4’ten yüzde 65.2'ye yükselmiş.

İyimserler ve durumun aynı olduğunu söyleyenler arttığına göre durumu daha kötü görenler tabii ki azalmış. Kötümserlerin oranı ekimde yüzde 40.1 düzeyindeyken kasımda yüzde 22.4'e inmiş.

Dolayısıyla ekimde negatif 33.6 olan (6.5-40.1) iyimser kötümser farkı kasımda yine negatif olmakla birlikte 10’a (12.4- 22.4) gerilemiş.

Negatif 33.6 ve yine negatif 10’a 100 eklenince de ekimde 66.4 olarak hesaplanan genel gidişata ilişkin endeks, kasımda 90’a çıkmış. Tam 23.6 puanlık bir iyileşme...

Reel sektör sanayi dalındaki genel gidişat konusunda hala negatif bir denge oranı veriyor. Ama iyi de diğer alanlarda çok belirgin bir iyileşme yokken, nasıl oluyor da bir ay içinde endeks 66.4’ten 90’a çıkabiliyor?

Bir tek ihracat siparişi...

Merkez Bankası’nın reel kesim güven endeksinde bir tek gelecek üç aya ilişkin ihracat siparişi miktarının güven sınırı olan 100’ü aştığı dikkati çekiyor.

Endeksi oluşturan diğer yedi konu başlığında güven sınırı olan 100’ün altında değerler oluşmuş durumda.

En düşük endeks değerinin de 74.4 ile mevcut durumu gösteren toplam sipariş miktarında olduğu dikkati çekiyor. Toplam siparişin bir alt kalemi olan “şu anda kayıtlı iç piyasa sipariş miktarı”na ilişkin denge değeri negatif 37, yani endeks yalnızca 63 düzeyinde bulunuyor.