İsrail, Hamas'a karşı şiddetli bir yeraltı savaşıyla karşı karşıya
Daphné RICHEMOND-BARAK (Financial Times köşeyazarı)
Hamas, Gazze'deki sivil halkın içine yerleştirilmiş, şehir savaşı için inşa edilmiş bir ordudur. Grubun ana komuta ve kontrol merkezlerinden birinin Gazze'deki El Şifa Hastanesi'nin altında yer aldığına inanılıyor ve buradaki yollar, 40 kilometre uzunluğundaki Gazze Şeridi'nde yüzlerce kilometrelik yeraltı tünellerinden oluşuyor.
Herhangi birine saldırmak, ciddi insani ve tali hasarlarla sonuçlanır. Emsalini gördük: ABD, Felluce'de Iraklı militanlarla savaşırken de benzer ikilemlerle karşı karşıya kaldı.
İsrail, 2005'te Gazze Şeridi'nden çekildiğinden bu yana en az 5 kez Hamas'la karşı karşıya geldi. Ancak Gazze'nin yoğun nüfuslu kasabalarındaki ve mülteci kamplarındaki şehir savaşları ve bunların altındaki kilometrelerce tünellerin varlığı, benzersiz bir sonuç yaratıyor.
Karmaşık bir savaş alanı. Peki İsrail Savunma Kuvvetleri’nin (IDF) yeni operasyonu nasıl farklı olacak? İsrail'in stratejisi değişti. Önceki çatışma turlarında ateşkesler, günlerce veya haftalarca süren hava saldırıları ve sınırlı kara saldırılarının ardından, genel olarak İsrail'in zaferi ve Hamas'ın yenilgisi olarak kabul edilen şartlarla sağlanmıştı.
Her durumda İsrail önemli darbeler vurdu ancak Hamas, liderlerinin ve savaşçılarının sığındığı yeraltı askeri malzemelerin çoğunu elinde tuttu. 1973 Yom Kippur Savaşı'ndan daha yıkıcı sürpriz bir saldırıya maruz kalan İsrail, bu kez tam bir zafer arıyor. IDF, Hamas'ın teslim olmasını ya da ateşkese boyun eğmesini görmekle yetinmeyecektir; amaç, askeri tehdit olarak örgütün yok edilmesi…
Ancak Hamas, IDF'nin kara saldırısına yıllarca olmasa da aylardır hazırlanıyor olacak. Grup, IŞİD de dahil olmak üzere Suriye ve Irak'taki terörist grupların deneyimlerini ve ayrıca kendi önceki savaşlarını izlemiş ve onlardan ders almış olacak. Bu arazide sürekli çatışmayı nasıl yönlendireceğini biliyor.
Yüzeyin altında üstünlük var ve belki de dünyadaki en kapsamlı yeraltı savaş yeteneklerine sahip. Bu gerçekler göz önüne alındığında, İsrail'in bu yeraltı altyapısını bozmak için uzun süreli ve kapsamlı bir hava ve kara operasyonuna girişmesi gerekecek.
Gazze'nin 365 kilometrekarelik alanındaki tünellerin, sığınakların ve üslerin çökmesi, su basması, patlatılması ve kapatılması aylar sürecek ve büyük kaynaklar ve sürekli operasyonel üstünlük gerektirecek. Ve bunların hepsi, yüzeyin altındaki stratejik avantajlarını kullanan Hamas görevlilerinin ateşi altındayken olacak!
Çok insan kaybına yol açacak böyle bir senaryoda bile Gazze'nin tünel ağının tamamının yok olması pek olası değil. İsrail'in daha ulaşılabilir hedeflere odaklanmak için zaman içinde hedeflerini yeniden çerçevelemesi çok daha gerçekçi görünüyor. Daha da önemlisi, 7 Ekim’deki sürpriz saldırıların bir daha yaşanmasını önlemek için yeteneklerini geliştirmesi gerekiyor.