Mavi ve kadın

Filiz KARAOSMANOĞLU
Filiz KARAOSMANOĞLU SÜRDÜRÜLEBİLİR YAŞAM filiz@itu.edu.tr

2019 boyunca, Paris İklim Anlaşması, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 24.Taraflar Konferansı (COP24) sonuçları, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli raporları ile iklim değişimi ile mücadele gündemde. İklim değişiminin mavi gezegenimize, yaşamımıza etkisi korkutucu olmayı sürdürürken, COP 25 öncesinde, 23 Eylül, "Kazanacağımız Yarış" başlığıyla BM İklim Eylemi Zirvesi'nde sera gazı azaltma potansiyeli yüksek eylemler ile çözümlerin görüşülme günü. Küresel eylemlerin hepsi için; BM 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile BM kutlama, anma günleri mühimdir. 26 Eylül 2019, BM Dünya Denizcilik Günü. Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) ve BM tarafından denizcilik sektörünün ekonomiye katkısını vurgulamak için yaratılan ve her yıl farklı bir temanın belirlendiği Dünya Denizcilik Günü mavi ekonominin coştuğu gün. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı web sitesindeki Dz. Bnb. Müge Savaşkuş Mürtay'ın yazısına göre kadınlar ilk olarak kimliklerini gizleyerek erkek kılığında ve korsan sıfatıyla güverteye ayak bastı. Ülkemizde ise kadınlar gemici eşi olarak sivil bahriyede, miço, telsiz zabiti ve köprü üstü zabiti görevlerini yaptı. İki kadın öğrenci (Gürışık Gürpınar ve İlgi Yener) ilk kez 1955 yılında Deniz Harp Okulu'na girdi. 1992 yılında kadın subaylara gemilerde çalışma hakkı verildi. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarihi Osmanlı Devleti'nde mühendislik eğitimi vermek üzere 1773 yılında kurulan Mühendishane-i Bahr-i Hümayun (İmparatorluk Deniz Mühendishanesi) ile başlamış, 1943 yılında İTÜ adı alındığında gemi inşaat mühendisliği bölümü, 1969 yılında ise fakülte kurulmuştur.

Fakültenin 1979'den beri adı Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi. 1992'de kurulan İTÜ Denizcilik Fakültesi tarihi ise 1884 yılında kurulan ve Heybeliada'daki Deniz Harp Okulu'nun özel bir bölümü olan Leyli Tüccar Kaptan Mektebi'ne dayanmaktadır. Bu okul, değişiklikler yaşandıktan sonra 1981 yılında Denizcilik Yüksek Okulu, 1992'de Denizcilik Fakültesi oldu. Bu iki fakültemizde ve diğer üniversitelerde açılan bölümlerde kadın öğrenciler çeşitli dallarda denizcilik eğitimi aldılar. Yanı sıra ekonomi, işletme, hukuk, uluslararası ilişkiler gibi bölümlerin mezunu kadınlar da denizcilik sektörümüzde mavi mesleklerle görev yapmakta. Sivil ve asker mavi için uğraş veren kadınlarımıza selam olsun. Deniz sizlere pek yakışıyor. 1974 yılında kurulan, üç binden fazla üyesi olan Kadın Uluslararası Nakliye ve Ticaret Birliği (WISTA International) denizcilik, ticaret ve lojistik sektörlerinde çeşitliliği desteklemekte ve cinsiyet eşitliğinin denizcilik endüstrisi için sürdürülebilir bir gelecek sağlamada anahtar olduğunu savunmakta. WISTA Türkiye ise kadının denizcilikteki ülkemiz sesi. 2019 Dünya Denizcilik Günü teması "Denizcilik Alanında Kadınları Güçlendirmek". Denizcilik sektöründe kadın iş gücünün artması ve kadınların daha çok söz sahibi olmasının ekonominin büyümesi, gelişmesi ve kalkınmasına, güvenli-temiz-sürdürülebilir taşımacılığa yön vereceği vurgulanıyor. Bu tema, BM Sürdürülebilir Kalkınma 5 No'lu Hedefi olan "Toplumsal Cinsiyet Eşitliği" kapsamında cinsiyet eşitliğinin sağlanması, kadın ve kız çocuklarının güçlendirilmesiyle uyumlu olup, denizcilik sektörüne kadınların önemli katkısını küresel etkinliklerle öne çıkaracak. IMO Genel Sekreteri "Temamız sadece bir fikir ya da kavram değil. Yapısal, kurumsal ve kültürel engellerin aşılması için güçlü eylem gerektiren bir zorunluluk. Denizcilik her zaman erkek egemen bir endüstri oldu. Denizcilikle ilgili meslekler ve işlerin çoğu için de bu geçerlidir. Ancak bu durum değişiyor. Çünkü insanların sürdürülebilir bir gelecek inşa edebileceği kilit platformlardan biri cinsiyet eşitliğidir" açıklamasını yaptı. WISTA Türkiye kutlamasını, 18 Eylül günü "Güvenli ve Temiz Denizler" semineriyle yaptı. Kadın eli maviye daha çok değerse, mavi gezegenimizin iklim değişimine direnci artacaktır. Çünkü Yahya Kemal Beyatlı'nın dediği gibi: “Başka bir çerçevedir, git gide dünya artık. Daldığın mihveri, gittikçe, sarar başka ziya, Mavidir her taraf, üstün gece, altın derya.”

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Yaşamı Solu 11 Haziran 2019
Sade yaşam 12 Şubat 2019