Mevduat faizindeki düşüş nereye kadar sürecek?

Bankalar mevduat faizini düşürmeye hız verdi. Faiz, en çok mevduatın bulunduğu üç aya kadar vadelide bir haftada 1.78 puan düştü.

Merkez Bankası’nın tüm bankaların ortalamasını gösteren verilerine göre, üç aya kadar vadeli mevduatın 13 Eylül’de yüzde 16.69 olan faizi 20 Eylül’de yüzde 14.91’e indi.

Faiz, 13-20 Eylül haftasında altı aya kadar vadeli mevduatta 1.67 puan, bir yıla kadar vadeli mevduatta 1.23 puan, bir yıl ve daha uzun vadeli mevduatta 0.48 puan, bir aya kadar vadeli mevduatta 0.43 puan geriledi.

Toplam mevduatın ortalama faizindeki gerileme ise 0.95 puan oldu.

Görünen köy ve kılavuz hesabı... Mevduat faizinin düşeceği belliydi, üstelik bu geçen haftaya özgü bir durum da değildi ve tablomuzda sarı ile işaretlediğimiz artışı gösteren kutuların azlığı da genel eğilimi zaten ortaya koyuyordu.

Haziran sonundan 20 Eylül’e kadar geçen yaklaşık üç ayda bir aya kadar vadeli mevduat ile toplam mevduatın faizi her hafta düzenli olarak gerilemiş. Tüm kutular mavi.

Diğer vadelerde ise çok aralıklı da olsa sarı kutular var. Yani o haftalarda faiz artışı olmuş.

28 Haziran-20 Eylül dönemine bakıyoruz; faiz vadelere göre 7.69 puan ile 10.52 puan arasında düşüş göstermiş. Toplam mevduatın faizindeki düşüş ise 8.19 puan düzeyinde.

3 Ekim ve 24 Ekim’e hazırlık...

Ekonomiyle ilgili olarak her ay bir dizi veri açıklanır, karar alınır; ama bu kez ekim ayındaki iki tarih diğerlerine göre fazlasıyla öne çıkacak, daha bir ilgiyle izlenecek.

Bunlardan biri 3 Ekim’te TÜİK tarafından yapılacak açıklama. Bu açıklamayla fiyatların eylülde nasıl bir değişim gösterdiğini göreceğiz ve böylece eylül itibarıyla son bir yıllık oranı da öğreneceğiz.

Daha önce de birkaç kez yazdık; eylül ayında tüketici fiyatları yüzde 1.66’dan daha az artarsa yıllık TÜFE tek haneye inecek. Bu matematiksel bir gerçek.

Biz eylül ayındaki artışı yüzde 1.5 dolayında tahmin ediyoruz, gerçekleşme bu düzeyde olursa yıllık TÜFE de yüzde 9.8’e inecek. Yine bizim tahminimiz, ekim sonundaki yıllık oran yüzde 9.5 olacak, sonrasında ise artış tekrar başlayacak.

Enflasyon tahminine bir nokta koyup tekrar faize dönelim. 20 Eylül itibarıyla tüm mevduatın ortalama faizi yüzde 14.71. Faiz bugünlerde muhtemelen daha da aşağıdadır.

Yanıtı belli bir soru soralım: Bankalar, TÜİK 3 Ekim’de tek haneli bir enflasyon açıklarsa faizi yüzde 13-14 dolayında mı tutarlar, yoksa çok daha aşağı mı çekerler?

★ ★ ★

Asıl merakla beklenen 24 Ekim. Eylülde enflasyonda ne olacağını tahmin etmek çok zor değil. Yıllık oran tek hane olmaz da yüzde 10, yüzde 11 olur.

Ama ya 24 Ekim’de nasıl bir karar verilecek, Merkez Bankası faizi ne kadar aşağı çekecek?

Mevcut oran yüzde 16.50. Mevduat faizinde daha şimdiden bu oranın çok altına inen, şimdiden pozisyonlarını alan bankaların, Merkez Bankası faizinin çok daha aşağı çekileceği varsayımıyla hareket ettikleri açık. Bu yaklaşım yanlış da değil.

Öyle anlaşılıyor ki bizi ekimde heyecanlı günler bekliyor.