MIS(T) gibi ülkeler

Küresel sermayenin önündeki engellerin kalkması finansal kuruluşların hacmini büyüttüğü gibi, onların üst yöneticilerini, danışmanlarını, iktisatçılarını,  çalışanlarını da ihya etti. Ne zamana kadar? Kriz gelip de, finansal kuruluşları batırana kadar. Şimdi bu üst yöneticiler (genel kabul gören adlandırma ile CEO'lar) ve yakınlarında çalışanlar eskisi kadar havalı değilseler de, yine de  büyük ölçüde sahip oldukları zeminlerini koruyorlar.
Bu sınıfın kamuoyundaki ağırlığı sadece yüksek gelir elde etmelerinden kaynaklanmıyor. Bunlar basın üzerindeki etkileri baskın olduğu içinde ayrıcalıklıdırlar. Ağızlarında öyle bir kelime çıkar ki,  bazen iktisat teorilerinde olmayan kavramlar birden bire iktisat politikalarının uygulamasında kendilerine yer bulurlar. Bazen de yaptıkları küçük kısaltmalar ile bir bakarsınız ki, olmayan bir kurumsal yapılanma sanal olarak oluşturulmuş olur.
Bu kısaltmalardan en meşhuru ve kabul edileni BRICS'dir. Kısaltma, açılımı sizin de bildiğiniz üzere Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika ülkelerinin İngilizce baş harflerinden oluşuyor. Bu kısaltmanın isim babası olan Goldman Sachs Asset Management Başkanı Jim O'Neill, yeni bir kısaltma daha yaptı. Yeni kısaltma MIST ülkeleri. Açılımı şöyle: Meksika, Endonezya, Güney Kore ve Türkiye. O'Neill'in yeni kısaltması için aldığı kriter bu ülkelerin tahvillerinin ve hisse senetlerinin yatırımcısına yüksek getiri sağlaması.

O'Neill bundan dolayı da, geçenlerde Goldman Sachs Next-11 Hisse Senedi Fonu'ndaki en büyük dört piyasanın MIST ülkeleri olduğunu övünerek ifade etti. O'Neill'in verdiği bilgiye göre 2011 yılında  Goldman Sachs tarafından bu ülkelerin hisse senetlerinden oluşturulan fonun sağladığı getiri  yüzde 12. Bu dönemde BRIC ülkelerinin kağıtlarının getirisi yüzde 1.5'da kaldı.
11 gelişmekte olan (yükselen) ekonomiyi temsil eden Next-11'de, MIST ülkelerinin yanı sıra Bangladeş, Mısır, Nijerya, Pakistan, Filipinler, Vietnam ve İran yer alıyor. O'Neill bu ülkelerin oluşturduğu fona çok güveniyor. Next-11 fonundan her hafta istikrarlı olarak alım yapıldığını, "Next-11'in ABD'deki hayal kırıklığından ve Avrupa piyasalarından etkilenmediğini" söylüyor.
Uluslararası finans kuruluşlarının yüksek getiri elde etmesi, bu kuruluşları sevindiriyor. Bu ülkelerce ihraç edilen kağıtlara olan talebin artması,   ülkelerin ekonomi bürokratları tarafından da memnuniyetle karşılanıyor. Aslında bu sığ bir bakış açısı. Çünkü bu ülkelerin uluslararası finans kuruluşlara sağladıkları getiri aslında kendi ülkelerinden yapılan kaynak transferidir. Bunun maliyeti bütçe açığıdır, cari açıktır.

MIST ülkeleri Goldman Sachs için MİS gibi ülkelerdir. Ne zamana kadar? Yüksek getiri devam ettiği süresince. Risk artığında bu MIS(T) ülkeler, birdenbire PİS ülkeler haline gelir. Örnek mi, bir zamanlar Avrupa Birliği'nin göz kamaştırıcı ülkeleri, şimdiler de domuz ülkeler (PIIGS, Portekiz, İrlanda, İtalya,Yunanistan, İspanya) olarak adlandırılıyor.
Şimdi Goldman Sachs Asset Management Başkanı Jim O'Neill övgüsüne sevinelim, üzülelim mi? Siz karar verin.
Haftaya köşem boş kalacak. Bir haftalık tatile çıkıyorum. Şimdiden bayramınız kutlu olsun.