Opec+ ülkeleri, Suudilerin “Ne gerekiyorsa olsun” mesajını benimsemedi

David Sheppard ( Financial Times yazarı)

Suudi Arabistan Enerji Bakanı Prens Abdülaziz bin Salman, eski Amerika Merkez Bankası Başkanı Alan Greenspan'dan ilham aldığını iddia etse de, en sıkı şekilde takip ettiği kişi (2011-2019 yılları arasında Avrupa Merkez Bankası başkanlığı yapan) Mario Draghi’dir.

Petrol piyasalarını yukarı ittirmek isteyen Suudi Bakan, Dragi’nin “Ne gerekiyorsa” yapma taahhüdüne benzer bir strateji benimsiyor gibi görünüyor. 4 Haziran’da Viyana'da yapılan uzun Opec+ toplantısından sonra görüldü ki, Prens Abdülaziz'in şöyle bir sorunu var: Kartelin geri kalanı onun hedefini paylaşsa da, onun taahhüdünü gerçekten paylaşmıyor. İki günlük görüşmelerden çıkan tek üretim kesintisi kararını Suudiler verdi.

Bu da önümüzdeki ay piyasadan günlük 1 milyon varilin, başka bir deyişle krallığın mevcut üretiminin yaklaşık yüzde 10’unun kesilmesi anlamına geliyor. Dünya petrolünün yüzde 40’ından fazlasını pompalayan 23 ülkeli grubun diğer üyeleri, üretimlerine devam edecekler.

Toplantıya katılan delegelere göre, Prens Abdülaziz’in baskısıyla Opec+ ülkelerin bakanları toplantı sonrası birleşik bir cephe oluşturdu. Angola, Nijerya ve Ekvator Ginesi gibi Afrika ülkeleri, üretim temellerinin gelecek yıl düşürüleceğini gönülsüzce kabul ettiler.

Kesintiler yürürlükteyken bile Opec+ hedeflerini tutturmakta zorlanıyorlar. Delegelere göre, COVID-19 çöküşü sırasında sert darbe alan Afrika ülkeleri, üretimlerini canlandırmaya çalıştıkları için üretimi düşürmeye çok az niyetleri olduğunu açıkça belirttiler.

Suudi Arabistan'ın Opec+'daki en güçlü ortaklarından ikisi (Rusya ve BAE) de krallığın sorunlarına ek olarak, daha fazla kesintiye katılmak için pek acele etmiyor. Toplantının en büyük galibi üretimi gelecek yıldan itibaren günde 200 bin varil artırma onayını alan BAE oldu.

RBC Capital Markets'ten Helima Croft, "Birleşik Arap Emirlikleri açıkça iyi bir zirve geçirdi" diyor. Öyle görünüyor ki, Suudi Arabistan, ağır işlerin çoğunu kendi yapar oldu. Uzmanlara göre, Prens Abdülaziz toplantı öncesi “Dikkatli olun” diye uyardığı “short sell” yapanların toplantı sonrasında kararlılığını her an test ettireceği bir duruma sokmuş oldu.

Fiyatlar elbette yavaş yavaş yükselebilir. Ancak piyasanın psikolojisi, gerçek bir fiziksel sıkılığın ortaya çıkması ihtimalinden rahatsız görünmüyor. Gelecek yıl bir ABD başkanlık seçimi de olacak. Beyaz Saray'ın en son Opec+ hamlesine zar zor tepki vermesine rağmen, petrol tacirleri biliyor ki, Biden yönetimi pompa fiyatlarını kontrol altında tutmaya odaklanacak.

Prens Abdülaziz önce Opec+’nın “ihtiyatlı” hareket etmesinden bahsetti, sonra da piyasanın “şeffaflığa” ihtiyacı olduğunu söyledi. Ancak ikinci yorumu petrol endüstrisinde kaşları havaya kaldırdı!