SGK eksik gün bildiriminde ne değişti
Eksik günlerin SGK’ya bildirimi, yıllardır sosyal güvenlik sisteminde tartışılan bir konu. Esasen sosyal güvenlik bilincinin bu denli gelişmediği ve toplumda önemli bir kayıtdışı çalışmanın olduğu 2000’li yıllarda son derece gerekli ve yararlı bir düzenlemeydi.
Ancak, günümüzde artık önemini ve gerekliliğini yitirmiş olmasına rağmen ısrarla uygulanmaya devam ediliyordu. İşte 7103 sayılı Torba Yasa'yla yapılan değişiklikle eksik gün bildirimlerinin (Ek-10) ve Eki belgelerin SGK’ya verilmesi zorunluluğunun kaldırılmasına yönelik düzenleme 27 Mart 2018 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmayan ve ücret ödenmeyen sigortalıların eksik gün nedeni ve eksik gün sayısı, işverence ilgili aya ait aylık prim ve hizmet belgesinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesiyle beyan edilir. Sigortalıların otuz günden az çalıştıklarını gösteren eksik gün nedenleri ile bu nedenleri ispatlayan belgelerin şekli, içeriği, ekleri, ilgili olduğu dönemi, saklanması ve diğer hususlar kurumca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.
Sigortalıların otuz günden az çalıştığını gösteren bilgi ve belgelerin kurumca istenilmesine rağmen ibraz edilmemesi veya ibraz edilen bilgi ve belgelerin geçerli sayılmaması halinde otuz günden az bildirilen sürelere ait aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi, yapılan tebligata rağmen bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi halinde kurumca re’sen düzenlenir ve muhteviyatı primler, bu Kanun hükümlerine göre tahsil olunacak.
Ancak bir konuyu özellikle hatırlatmakta fayda var, 2018/Nisan ve takip eden aylar için çalışan sayısına bakılmaksızın Ek-10 Eksik Gün Bilgi Formu ve dayanağı/eki belgelerin SGK’ya verilmeyerek 10 yıllık zamanaşımı dikkate alınarak işyerinde arşivlenerek saklanması gerekmektedir.
****
Yetim çocukların aylığı kesilmeyecek
SGK’dan yetim aylığı alan çocukların çalışması halinde aylıkları kesiliyordu. Bu da kayıtdışı çalışmayı beraberinde getirmekteydi. İşte buna çözüm olarak yetim aylığı alan çocukların aylıklarının kesilmemesi yönünde bir değişiklik yapıldı.
Buna göre, hak sahibi çocuklardan 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların, 4/(a) bendi kapsamında sigortalı sayılmaları, bunlara aylık bağlanmasına engel oluşturmayacak.
Bu değişiklikten önce ilgili kanunlarına göre SGK’dan gelir veya aylık bağlanan hak sahibi çocuklardan 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların 4/(a) bendi kapsamında sigortalı sayılmaları, ödenmekte olan gelir ve aylıkların kesilmesini gerektirmeyecek.
Bu maddenin yürürlük tarihinden önce çalışmaları nedeniyle ilgili kanunlarına göre gelir veya aylıkları kesilen ve bu kanunun 34'üncü maddesinin birinci fıkrasının son cümlesinde belirtilen şartları taşıyanlardan, gelir veya aylık bağlanması için yazılı istekte bulunanların gelir ve aylıkları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren başlatılır ve bağlanan gelir ve aylıklar için geriye yönelik herhangi bir ödeme yapılmayacak.