Trump ve Yellen: Aşk mı? Nefret mi?

Şant MANUKYAN
Şant MANUKYAN Ekofobi dunyaweb@dunya.com

Geride bıraktığımız bir hafta boyunca daha önce Trump’ın neden Başkan seçilmeyeceğini anlatan uzmanların bu kez de neden Başkan seçildiğini anlatmasını dinlemiş olmamız nedeni ile ben o konuya girmeyeceğim.

Yunanistan’da Syriza ve Altın Şafak, İspanya’da Podemos, Italya’da 5 Yıldız, İzlanda da Korsan Partisi, Almanya’da Almanya için Alternatif Partisi , Fransa’da Le Pen örnekleri varken ABD’de Trump’ın “kazanamaz” ilan edilmesi belli kesimlerin temel dinamiklerden ne kadar uzak olduğunu gösteriyor.

ABD’de ücret ve maaşların GDI’dan tarihin en düşük payını alıyor olması bile geniş kitlelerin ne düşündüğünü anlamaya yeter. Piyasa dönersek; Trump zaferi FED açısından ne anlama geliyor? Malum Trump kampanyası boyunca FED’i faizleri düşük tutmak ve piyasalarda bir balon oluşturmakla suçlamıştı. Ve çok net bir şekilde Yellen’ı kovacağını söylemişti. Elbette yasa dışı bir uygulamasını görmediği sürece Başkan’ın FED Başkanı’nı kovabilmesi gibi bir durum söz konusu olamaz. Bu durumda alternatif Yellen’ın Trump’ın elini rahatlatmak için istifa etmesi olabilir ki ana senaryo bu değil. Zaten önemli olan A veya B kişisi de değil. Önemli olan Trump gerçekten şahin bir FED Başkanı istiyor mu? Henüz tüm detayları ve uygulamaya koyulup koyulamayacağını bilmediğimiz harcama paketi ekonomiyi canlandırmayı hedefliyor. Ve bir noktada bu şu anda olduğu gibi önce enflasyon beklentilerini ardından enflasyonun kendisini yükseltebilir. ABD ekonomi stratejisi olarak isimlendirirsek iki alternatiften bahsediyoruz. Birincisi genişleyici kamu harcamaları ve gevşek para politikaları olabilir ikincisi ise yine genişleyici kamu harcamaları ve fakat sıkı para politikaları. İkinci alternatif FED’in hızlı bir şekilde faiz artırması ve kamu politikasının artılarını, en azından bir kısmını, nötralize etmesi demek. Trump bunu gerçekten istiyor olabilir mi? Popülist olarak tanımlanan bir Başkan’ın özellikle ilk yıllarda şahin bir FED Başkanı tercih edeceğini düşünmüyorum. Bu nedenle bence Yellen-Trump çatışması perde arkasında çok mantıklı görünmüyor. Ancak diğer aktörün de aklından geçenleri okuyabilmemiz önemli. Yellen daha bir ay önce ekonominin ısınmasına en azından bir süre için seyirci kalacaklarını söylemişti. Dolayısı ile değişen enflasyon beklentilerine rağmen 2017 birinci yarısı için şu anda strateji değişikliğine gittiğini sanmıyorum. ABD ekonomisi halen potansiyelinin altında büyüyor ve Trump’ın olası paketi iddia ettiği gibi büyümeyi iki katına çıkartamaz. Reel dolar endeksinin de 2002 zirvesinden sadece yüzde 3.5 aşağıda olduğu göz önüne alınırsa FED yavaş hareket etmek için gerekçelere sahip. Ancak bu içimizi sadece bir süre için rahatlatabilir ve fiyatlamaların da kökten değişmesine neden olmaz. Zira piyasalar daha hızlı büyüyen ve yavaş da olsa faiz artıran bir ABD’yi diğer ekonomilere tercih etmeye devam edecektir. Herkesin dolara odaklandığı bu günlerde daha önce ısrarla yaptığım bir uyarı ile yazımı bitirmek istiyorum. Balon hisse piyasasında değil bono piyasalarında, son günlerde piyasalar bunu görmeye başladı. Ve sorun ABD’de değil Avrupa ile Çin’de. Faizlerin seyri reel sektör için de en büyük tehditlerden birisi olacaktır. Finans piyasalarını kullanarak bu riski bertaraf etmek de mümkün.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Dijital Paraya Geçiş 27 Eylül 2019
ECB’nin alternatifleri 26 Temmuz 2019