Tüketici güveni yine yerlerde sürünüyor!

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

Tüketici ekonomiye ne ölçüde güven duyuyor? Bu sorunun yanıtını Türkiye İstatistik Kurumu ile Merkez Bankası’nın ortaklaşa oluşturdukları tüketici güven endeksinde bulabiliyoruz.

Ekonomiye güven konusunda en sağlıklı, en güvenilir ve 2004 yılından bu yana oluşturulduğu için kıyaslama yapma olanağı da veren seri bu...

Tüketici güven endeksinin temmuz ayı sonuçları dün açıklandı. Hazirana göre bir miktar gerileme var. Ancak aylık hareketler çok da önemli değil. Yani ağaca bakacağız derken ormanı gözden kaçırmamak gerekiyor. Ama önce yine de ağaca bir göz atmakta yarar var.

Yani önce temmuzda neler olduğunu özetleyip daha sonra büyük fotoğrafa bakacağız.

Tüm ana kalemlerde bozulma oldu Geniş bir zaman dilimini kapsayan değerlendirmeye geçmeden önce temmuzda neler olduğuna da baktığımızda en çok dikkati çeken kuşkusuz tüm ana kalemlerde bozulma yaşandığı gerçeği.

Tüketici güven endeksi temmuzda yüzde 2 geriledi ve 56.5’e indi.

Genel endeksi oluşturan hanenin maddi durum beklentisi endeksi yüzde 1.7, genel ekonomik durum beklentisi endeksi yüzde 0.8, tasarruf etme ihtimaline dönük endeks yüzde 9 düşüş gösterdi. İşsiz sayısı beklentisine ilişkin endeks de yüzde 1.3 düştü ama bu endeksteki düşüş işsiz sayısı beklentisinde artış olduğuna işaret ediyor.

Temmuz bronz madalyalı ay!

Tüketici güven endeksinin 2004 yılı başından bu yana oluşturulduğunu belirttik. Yani bu yılın temmuzuna kadar tam 15 yıl 7 ay, bir başka ifadeyle 187 ay geçti.

İşte tüketici güven endeksinin temmuz ayında aldığı 56.5'lik düzey, bu 187 ayın üçüncü en düşük endeks değerine işaret ediyor.

Endeks en düşük düzeye 55.3 ile bu yılın mayısında inmişti. İkinci en düşük düzey ise 55.7’lik değerle 2008 yılının kasım ayında oluşmuştu.

Yani en düşük endeks değerinde birinci sırada bu yılın mayısı, ikinci sırada 2008’in kasımı, üçüncü sırada da yine bu yılın temmuzu yer alıyor. Tüm güven endeksleri gibi tüketici güven endeksinin de sıfır ile 200 arasında değer aldığını, 100’ün altındaki değerlerin kötümserliğe, 100’ün üstündeki değerlerin ise iyimserliğe işaret ettiğini bir kez daha belirtelim.

Tüketici hiç iyimser olamadı

Tüketici güven endeksinin 2004 yılının ocak ayından bu yana oluşturulduğunu ve aradan tam 187 ay geçtiğini belirttik. Endeks, bu dönemde hiçbir ay iyimserlik sınırı olan 100’e ulaşamadı.

Endeks en yüksek düzeye, 98.7 ile 2004 yılının şubat ayında çıktı.

İyimserlik sınırı için yüzde 77 artış gerekiyor

Tüketici güven endeksi temmuz ayında 56.5 düzeyinde. İyimserlik sınırı ise 100. Dolayısıyla temmuz ayındaki endeks yüzde 77 artırılabilirse iyimserlik sınırına çıkmamız mümkün olacak.

Bu da değil öyle birkaç ay içinde, birkaç yıl içinde bile gerçekleştirilebilir görünmüyor.

İyimserlik sınırı olan 100'e ulaşmak gibi bir hedef şöyle dursun, bizim bu 187 ayın ortalama endeks değeri olan 74'e ulaşmamız bile pek kolay değil. Temmuz ayındaki 56.5’lik endeksi yüzde 31 artırırsak, 187 ayın ortalaması olan 74’e ancak ulaşabileceğiz.

Bunu gerçekleştirmek bile öylesine zor görünüyor ki...

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar