Yine baharlar gelecek

Hatırlarsanız bugün artık kışa dönen Arap Baharı sokakta ilk başta gıda fiyatlarının yükselişi ile tetiklenmişti. Şu anda gıda fiyatları geriliyor bu nedenle buğday fiyatlarına bakarak sosyal olaylara yönelik analizler yapmak zor. Ancak sorun yaratma potansiyeline sahip bir diğer emtia daha var: Petrol. Fiyatlarda gerek global ekonominin ciddi anlamda yavaşlaması, gerek ABD’de yaşanan gelişmeler ve arz fazlası, gerekse jeopolitik gelişmelerin petrol akışını tehdit edecek noktaya gelmemesinden kaynaklanan bir gerileme söz konusu. Ufak bir araştırma yaparak hangi ülkenin bütçesinde petrolü kaç dolardan hesapladığını ve bütçe hedefl eri için kaç dolar fiyata ihtiyacı (başa baş fiyatlar) olduğuna baktım. 

S. Arabistan -85$ (çıkartma maliyetinin yüksek olmadığı malum ancak bu fazla bir anlam taşımıyor) 

Rusya-Geçen hafta açıklanan taslak bütçede kullanılan rakam 100$ (Daha önceki yıllardan kullanılmamış gelirlerini biriktirdiği Rezerv Fonu da var) Ural petrolünün varili şu anda 94.5 dolar. 

İran*-126$ (ABD ile ambargoları sıkılaştıracak bir sorun olmayacağı varsayımı ile) 

Kuveyt- 54$ (tartışmaya değmez, her türlü gerilemeyi göğüsleyebilirler) 
BAE* 88.7$ 
Venezuela**-121$ 
Değişik tipleri olmasına rağmen (ör. Rusya Ural) yukarıdaki fiyatları kabaca Brent ile karşılaştırıp bir fikir edinebiliriz. Şu anda aktif kontrat 96.86 dolar. Tabloda ise ise 2012 ve 13’te breakeven fiyatların seyrini görüyorsunuz. 2014 sonuçlarını henüz göremiyoruz ama 2013 yılında Venezuela-Ekvator-Irak- Nijerya-Cezayir ve İran başa baş yani bütçelerinin denk olması için gereken fiyatları yakalayamadı. 

Bu fiyatlar neden kritik; çünkü S.Arabistan’dan İran’a, Venezeula’dan Rusya’ya pek çok kamu projesi, sosyal yardım vs bu gelir üzerinden yapılıyor. OPEC fiyatların düşmemesi için yakında harekete geçmeye çalışacaktır. Ancak normal dönemlerde bile hedeflerin etrafından dolanırken bütçe açık verdiğinde pek çok ülke kota kararına uymaz. 

Fiyatların düşmesi sosyal sorunlar, mezhep çatışmalarının alevlenmesi veya Rusya’da olacağı gibi safl arı sıkılaştırmak için dış düşmanların öne çıkartılarak birlik sağlanmasına neden olacak. Yani yine baharlar gelecek... 
Kaynak 
*Natixis 
**DB