Etkin Enerji, yerli 'governor' üretimine 2016’da başlıyor

AYFER İLHAN - ANKARA

Etkin Enerji, hidro türbinlerde kullanılacak yerli tasarım governorın prototip aşamasına yıl sonunda geçecek. Etkin Enerji Genel Koordinatörü Şuayip Kaplan, TÜBİTAK ve Hacettepe Teknokent’in desteğiyle hayata geçirilecek olan governorın 2016 yılında çalışır durumda olacağını bildirdi. Kaplan, “Biz ülkemizde bir ilki gerçekleştirmek adına yola çıktık, bilgi birikimimizi ve tecrübemizi bu işe yoğunlaştırarak hem ithalatın önünü kesmek, hem ihracat yapmak arzusundayız” diyerek, bu ürünün yerlileştirilmesiyle milyonlarca euro değerindeki kaynağın ülkede kalacağını bildirdi. 

İthalatın önüne geçecek 

Projeye ilişkin bilgi veren Etkin Enerji Genel Koordinatörü Şuayip Kaplan, Türkiye’nin ilk özgün tasarım governorını üretmek için çalışmaları tamamladıklarını bildirdi. Üretilecek olan governorın Hidro türbinlerde kullanılacağını kaydeden Kaplan, ürünün geliştirilme sürecinde hali hazırda kullanılmakta olan tüm uygulamalar incelendikten sonra ihtiyaçların tamamına cevap verebilecek kompakt bir tasarım mimarisinin benimsendiğini söyledi. Kaplan, “Ülkemizde bugüne kadar üretilen governorların birtakım unsurlarının yabancı ülkelerden geldiği düşünülürse proje ile bu anlamda bir ilk başarılmış olacak. Governorın yazılım ve donanım unsurlarının tamamı ülkemizde bizim mühendis ve işçimizle üretilecek. Halihazırdaki uygulamalardan farklı olarak kompakt bir tasarımla aynı işin yapılması sağlanacak” dedi. Böyle bir projeyi gerçekleştirmek için hidro enerji alanında önemli bir birikime sahip olunması gerektiğini dile getiren Kaplan, Etkin Enerji olarak bugüne kadar gerçekleştirdikleri 10’un üzerindeki projeden elde ettikleri deneyim ve know how ile bu işi yapmak için yola çıktıklarını ifade etti. Kaplan, “Üretilecek olan governor tam bir ithal ikamesi. Halihazırda hidro elektrik projelerinde kullanılan governorlar ithal olarak ülkemize geliyor ve yıllık milyon euro mertebesindeki ülke kaynakları dışarı aktarılıyor. Projenin başarıya ulaşması durumunda bu kaynakların ülkemizde kalması sağlanabilecek” dedi. Governorın, fonksiyonu itibarıyla türbin ile birlikte çalışan bir ürün olduğunu dile getiren Kaplan, Türkiye’de kullanılan türbinlerin neredeyse tamamının da yabancı olduğu düşünüldüğünde, ürünün alıcılarının da öncelikle yabancılar olduğunu dikkat çekerek şunları söyledi: “Projenin başarıyla tamamlanması durumunda önemli bir ihracat potansiyeli bulunuyor. Yabancı üreticiler bu governorları hem Türkiye, hem de dünya pazarında gerçekleştirecekleri projelerde kullanabilecekler.” 

Hedef yerli alternatif oluşturmak 

Ar-Ge projelerinde temel problemlerden birisinin finansman olduğuna belirten Kaplan, “Her Ar- Ge projesinde başarıya ulaşmak mümkün olmuyor. Hacettepe Teknokent yönetimi konuya ilgi duydu ve firmayı Teknokent’e kabul etti, TÜBİTAK projeye mali destek veriyor. Tasarım ve simülasyon çalışmalarının ardından prototip yıl sonuna doğru denenecek, elde edilen geri bildirimler ışığında nihai governor 2016'da çalışır durumda olacak. Hedefimiz kendi bölgemizde olan tüm işlerin yerli alternatifini oluşturmak" dedi. Hacettepe Teknokent Genel Müdürü Abdurahman Güngör, “ Hacettepe Teknokent olarak enerji alanında yapılan çalışmalar destek vermekten mutluluk duyuyoruz” dedi.

Governor nedir?

Governor, HES’lerin enerji üretim güçlerinin kontrol edilmesini sağlıyor. Türkiye’nin halen ithal ettiği bu üniteler HES’ler için bir anlamda “beyin” işlevi görüyor. Türbinlerde üretilecek gücün kumandası olarak nitelendirilebilecek governor'ın A’dan Z’ye tüm kısımları artık Türkiye’de üretilmiş olacak. Bu üretim aynı zamanda Türkiye’nin yapımı devam eden ve proje aşamasında olan 5 bin civarındaki HES projesinde kullanımı zorunlu olan bir aksam. Uzmanlar, governor'ın HES'te, arabadaki motor kadar önem taşıdığını belirtiyor.