Global, kurvaziyer liman zincirine Atlantik’in kapısını da ekledi

Talip AKTAŞ

Kruvaziyer liman işletmeciliğinde dünya lideri Global Ports Holding (GPH), Lizbon Limanı'nda inşa ettiği yeni terminal binasını törenle hizmete açtı, küresel ölçekte işlettiği kruvaziyer limanı sayısı 15'e yükseldi. Yatırım bedeli karşılığı olarak ve 24 milyon euro harcamayla 2 yılda tamamlanan Lizbon Kruvaziyer Terminali'nde GPH'nin ortaklık payı yüzde 60'ın üzerine çıkacak. Holding, terminali yatırım bedeli karşılığında 35 yıl süreyle işletecek.

10 Kasım Cuma günü gerçekleştirilen açılış törenine, Portekiz hükümetinden de üst düzey katılım oldu. GPH CEO'su Emre Sayın ile projedeki ortağı Grupo Sousa'nın CEO'su ve Lizbon Kruvaziyer Limanı Başkanı Luís Miguel Sousa'nın ev sahipliğinde düzenlenen resmi açılış törenine, Portekiz Başbakanı António Costa, Denizcilik Bakanı Ana Paula Vitorino ve Lizbon Belediye Başkanı Fernando Medina ile Global Yatırım Holding ve Global Ports Holding Yönetim Kurulları Başkanı Mehmet Kutman da katıldı.

Törende konuşan GPH CEO'su Erme Sayın, limanın hükümet, yerel yönetim ve proje ortakları arasındaki işbirliği sonucu ortaya çıktığını söyledi. Sayın, "Bu güzel ülkeye katkıda bulunacak bir projenin parçası olmak bizi çok mutlu etti. Çok iyi bir işbirliği gerçekleştirdik. Yeni terminalle Lizbon'a büyük kruvaziyer gemilerini getireceğiz. İlk aşamada bile beklentimiz yüzde 20 daha fazla müşteri. Önümüzdeki yıl yüze 20 daha fazla yolcu bekliyoruz" diye konuştu.

Portekiz Başbakanı António Costa da törendeki konuşmasında ülke GSYH'sının yüzde 7'sinin ve döviz gelirlerinin yüzde 18'inin turizmden geldiğini vurguladı. Costa, yeni turizm hamleleri ile bu gelirlerin daha da artacağını, yeni terminal binasının hizmete girmesiyle birlikte gelen yolcu sayısının daha ilk günlerde yüzde 50 arttığını söyledi. Başbakan, "Son 10 yılda, bu tip turizm, yüzde 62 arttı. Ancak şu anda Portekiz'de turizmin küçük bir yüzdesini temsil ediyor" dedi. Başbakan terminalin sağladığı teknoloji ve hizmet kalitesinin otoritelerden övgü aldığına da dikkat çekti.

Portekiz Denizcilik Bakanı Ana Paula Vitorino ise konuşmasında, "Şehrimiz ve sakinleri, tarihi merkezde bir başka mimari değer kazandı. Terminalimiz, kazandığı ödüllerin yanı sıra daha fazla ziyaretçi ve çok daha fazla turistin Lizbon'a gelmesini sağlayacak" dedi. Lizbon'un kruvaziyer turizminden geçen yıl 30 milyon euroya yakın bir gelir sağladığını anlatan bakan, yeni terminalle bu gelirin artacağını söyledi.

Grupo Sousa CEO'su ve Lizbon Cruise Port Başkanı Luís Miguel Sousa da konuşmasında, "Uzun süren işbirliğimiz sonucunda, ‘mümkün olabilecek en iyi terminali teslim etme' konusunda azimli partnerimiz GPH ile birlikte, terminalin açılmasından mutluluk duyuyoruz. Yeni terminal, gemilere, yolculara ve bu eşsiz şehrin sakinlerine mükemmel olanaklar sağlayacak" dedi.

Tasarım ödüllü terminal

Terminali, 13.800 metrekare alanda kuruldu. 1.490 metre iskele uzunluğu ile limana 5 büyük boy kruvaziyer aynı anda yanaşabilecek. İki adet tam otomatik geçit sistemi ile terminale ulaşım sağlayan tesis, ileri teknoloji ekipmanla donatıldı. Alışveriş ve yemek hizmetleri de sunuluyor. SIL Portekiz Real Estate 2017'de "Best Rehabilitation Urban Project – En İyi Kentsel Rehabilitasyon Projesi" seçilen terminali ayrıca, 2017 Wallpaper Magazine Design Awards'da Lizbon'a "Best City - En İyi Şehir" ödülünü kazandırdı.

■Referandumdan çıkan proje…

- Lizbon'un tarihi eski kent dokusunun hakim olduğu Alfama'da bulunması dolayısıyla terminalin yeniden inşası 20 yıl kadar sürmüş. Tarihi ve toplumsal hassasiyetler dolayısıyla hazırlanan proje referanduma sunulmuş.

■"Küresel örnek"

Global Yatırım Holding ve GPH Yönetim Kurulları Başkanı Mehmet Kutman,dünyanın lider kruvaziyer işletmecisi olarak farklı ülke iş kültürlerindeki en iyi uygulamaları bir araya getirme avantajına sahip olduklarına vurguladı. Kutman, "Liman yatırımlarımız bulunduğu bölgeye, kruvaziyer turizme katkı sağlıyor. GPH inorganik veya organik büyümesine devam ediyor. Yeni terminal binası küresel kruvaziyerde örnek teşkil ediyor" dedi.

- Kutman, proje ortağı dünyanın önde gelen kruvaziyer şirketi Royal Carribbean'ın yüzde 20 hissesini de yakında satın alacaklarını söyledi.

- Kutman, yeni terminalle Lizbon'un indi-bindi cruise yolcusunda önemli noktalardan biri olacağı görüşünde. Kutman'a göre, 2018'de terminal 800 bin yakın yolcuyu ağırlayacak.

■"Enerji yatırımı planlıyoruz"

Mehmet Kutman, Portekiz'e enerji yatırım planladıklarını, güneş enerjisi ihalesiyle de ilgilendiklerini söyledi. Portekiz enerji bakanlığının geliştirdikleri projeye büyük ilgi gösterdiğini ve "bir an önce üretime geçin" telkininde bulunduklarını söyledi.

■ Fırsat alanı…

Başbakan António Costa tören sonrası açıklamasında, "İki ülke şirketlerinin işbirliğiyle gerçekleştirilmiş büyük bir proje. Başka örneklerin izleyeceğini umuyorum. Biri Avrupa'nın en doğusunda diğeri en batısında yer alan Türkiye ve Portekiz'in bu konumları Avrupa'nın geneli için fırsatlar yaratıyor" dedi.