Fiktif kasa mevcutları ve ortaklardan alacakların yeniden yapılandırılm

Rüknettin KUMKALE
Rüknettin KUMKALE rkumkale.ymm@gmail.com

İş Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun tasarısının Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile ilgili hususları düzenleyen 76. Maddesi Plan ve Bütçe Komisyonundan geçen şekli ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda kabul edilmiştir. 

Bu tasarının 76. maddesi Kurumlar Vergisi mükelleflerinin 31. 12.2013 tarih itibariyle bilançolarında görünmesine karşın işletmede fiilen mevcut bulunmayan kasa mevcutları ile, şirketin ortaklarından olan alacakları ile ilgili olarak, bu tutarların % 3’ü tutarında vergi ödemeleri kaydıyla fiilen mevcut bulunmayan kasa mevcutları ile ortaklardan alacakları silme hakkı getirmektedir. 
Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde kurulmuş olan bir şirket, onun bütün hisselerine sahip olan hakiki veya tüzel kişiden ayrı bir kişiliğe sahip bulunmaktadır. Şirketin ayrı bir nüfus kaydı vardır. Bu nüfus kaydı şirketin kuruluşunu gerçekleştiren Ticaret Sicili Müdürlüğünde bulunmaktadır ve bu Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından şirkete bir Ticaret Sicil Numarası verilmiştir. Şirket ile ilgili bütün işlemler bağlı bulunulan Ticaret Sicili Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilmektedir. 
Bunun yanında şirketin bağlı bulunduğu Vergi Dairesi tarafından şirket için verilmiş bir vergi numarası bulunmaktadır. 
Sözün kısası, bir şirket, onun hisselerinin % 100’üne sahip ortaktan ayrı bir kişiliğe sahip bulunmaktadır. 
Ancak, yurdumuzda Kurumlar Vergisi mükellefi olarak bulunan birçok Anonim ve Limited şirket kurumsallaşmamış ve tek bir kişinin yani patronun sanki şahıs işletmesi gibi çalışmaktadır. Bu sebeple de şirketlerin kasa hesabında, aslında bulunmayan paralar ve ortaklardan alacaklar hesaplarında da yüksek meblağlar görünmektedir.
Bu görünümdeki bilançolar şirketlerin hakiki durumunu yansıtmamaktadır. Halbuki şirketlerin her zaman kredi kuruluşları ile ilişkileri olmakta ve bilançolarını bu müesseselere vermek zorunda olmaktadırlar. Bunun yanında hakiki durumu göstermeyen bilançolar ile iflas ertelemesi talepleri zora girmektedir.  
Kanun koyucu bilançoların hakiki görünüm kazanması için böyle bir tedbir alma yoluna gitmiştir. 
Kanun tasarısının kabul edilen 76. maddesi aşağıya çıkartılmıştır. 
MADDE 76- (1) Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır:
a) Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2013 tarihi itibarıyla
düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler.
b) (a) bendi kapsamında beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında hesaplanan vergi,
beyanname verme süresi içinde ödenir.
c) Bu fıkra kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez.
Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz. Bu fıkra kapsamında beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2014 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri bu fıkrada öngörülen beyanname verme süresi içinde yapılır ve düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz aranmaz.

(2) Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak yılı içerisinde ödenmesi gereken vergilerin ödeme sürelerinde değişiklik yapmaya, 213 sayılı Kanun hükümlerine göre bildirimde bulunma zorunluluğu getirmeye ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

 

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
İnovasyon 16 Ekim 2019
İşletme sermayesi 16 Temmuz 2019