Koalisyon korkusu
Mayıs ayının ilk haftasında İngiltere’de milletvekili genel seçimi yapıldı. Muhafazakar parti tek başına iktidara geldi. Başbakan David Cameron seçim sonrası verdiği ilk demeçte bize çok tanıdık bir cümle kurdu, “tek parti iktidarı, güçlü ve istikrarlı bir hükümet kurmamızı sağlayacak”. D. Cameron bunu söylerken arkasına dönüp baksaydı, belki böyle bir cümle kurmazdı. Çünkü 28 üyeli Avrupa Birliği’nde sadece üç ülke tek partili hükümet tarafından idare ediliyor: İngiltere (bir ay önce D. Cameron’da koalisyon Hükümeti başbakanı idi), Malta ve İspanya.
Tek parti iktidarı demek istikrar demektir algısı, ister Avrupa Birliği ülkelerine bakın, isterseniz dünyanın geri kalan ülkelerine bakın doğru değil. Gelin önce dünyada tek parti ile yönetilen belli başlı ülkelerin demokrasi ve ekonomik istikrar çıtasına bakalım.
Tek Parti Hükümeti Olan Ülkeler
Demokrasi* Çıtası
Kişi Başına Düşen Gelir (Dolar)**
ABD
Yüksek
56.421
Kanada
Yüksek
45.028
İngiltere
Yüksek
43.940
Japonya
Yüksek
32.323
Meksika
Yüksek
10.174
Arjantin
Yüksek
13.270
Rusya
Düşük
8.183
Çin
Düşük
8.154
İran
Düşük
4.982
Türkiye
Düşük
9.680
. Demokrasi çıtası için Freedom House politik haklar endeksi baz alındı. https://freedomhouse.org/report-types/freedom-world#.VWbM6dLtmko
.. IMF, World Economic Outlook Data Base
Tablodan çıkan sonuç ülkemizde egemen olan düşüncenin, yani tek parti-istikrarlı ekonomi düşüncesi ile uyuşmuyor. Yani tek parti iktidarı ile ekonomik ve politik istikrar yan yana gelmiyor. 2007/2008 krizinin ana ülkesi konumundaki ABD’de kriz başladığında tek parti iktidarı vardı. Rusya’yı yıllardır tek parti, hatta başkanlık sistemi nedeni ile tek adam idare ediyor. Demokrasi karnesi, ekonomi karnesi, ülke saygınlığı karnesi ortada. Ben bu tabloya tek parti ile idare edilen Afrika, Orta Doğu, Güney Amerika’nın bazı ülkeleri ile demokrasi ile ilişkisi olmayan bizim kardeş dediğimiz diktatörler tarafından idare edilen Orta Asya ülkelerini katmadım.
Gelin şimdi aşağıda verdiğim haritaya sakin bir şekilde bakalım, koalisyon ile idare edilen ülkeleri bir kaçını sıralayalım: Fransa, Almanya, İsveç, Portekiz, Avusturya ve Asya’da Yeni Zelanda, Avustralya. Sizce bu ülkelerin hangisi istikrarsız? Bir de bizim kardeş dediğimiz ülkelere bakalım, S.Arabistan, Katar, Sudan, Somali, Türkmenistan vd. hangisinde demokrasi ve istikrar var?
Kaygılanmaya gerek yok, seçim sonrası koalisyon olursa, bu ülkede istikrarsızlık olmaz. Aklınıza 2001 krizi geliyorsa, şu soruyu sorun; o dönemde tek parti iktidarı olsa kriz olmayacak mıydı?
Unutmayalım bu ülke AB ile Gümrük Birliği anlaşmasını koalisyon hükümeti ile imzaladı, idamı bir koalisyon hükümeti kaldırdı, AB üyeliğine ilişkin en önemli yasaları 1999-2002 aralığında bir koalisyon hükümeti çıkardı.
Harita: AB’de Tek Parti-Koalisyon Hükümetleri
Kaynak:http://www.cityam.com/215578/which-countries-eu-have-left-wingright-wing-governments-and-which-have-coalitions, Erişim tarihi 27 Mayıs 2015.