Koalisyondan üniversiteye tercih
Bugünün ve belki de bu haftanın en çok konuşulan konularının başında bu iki konu gelecek muhtemelen. Koalisyon tercihi ve üniversite tercihleri. Birbirinden çok farklı olmakla birlikte bu iki konu arasında çok önemli bir benzerlik var. Bu büyük benzerlik karar sürecinin aynı aşamasını paylaşmalarından kaynaklanıyor.
En basit şekliyle karar sürecinden bahsedersek, ilk aşama amacın belirlenmesi, ikinci aşama bizi bu amaca götürebileceğini düşündüğümüz ya da bildiğimiz alternatif yolların belirlenmesi ve sonrasında da bu alternatiflerden birinin, amaca en uygun olanının seçilmesi yani tercih aşamasıdır.
Tercih yapanlar, bir tarafta siyasetçiler, diğer tarafta geleceğini belirleyemeye çalışan gençler kendileri için en iyi olduğunu inandıkları seçimi yapmak için çaba sarf edecekler. Umarım onlar ve bu tercihlerden etkilenecek bizler için en iyisini yaparlar.
Her iki grupta yer alanlar, tercihlerini yaparken işin uzmanları ile düşüncelerini paylaşacak, tercihlerini belirleyecek bilgileri toplayacak, ulaşabildikleri her düşünce ve bilgi kırıntısına da ulaştıktan sonra ilk aşamada tespit ettikleri amaçlarına en uygun tercihi yapacaklardır.
Konunun ne olduğundan bağımsız olarak tercihlerimizi yaparken, geçmiş bize destek olur. Tecrübelerimiz, öğrendiklerimiz, elde ettiğimiz veya başkaları tarafından kaydedilmiş bilgiler bizler için önemli yol göstericilerdir. Örneğin koalisyon tercihi söz konusu olduğunda bir araya gelecek partilerin ideolojileri, parti programları, geçmiş dönemler karşı karşıya kaldıkları olaylara verdikleri tepkiler, seçim sürecinde kullandıkları seçim vaatleri geçmişten gelen ve koalisyon tercihleri üzerinde etki eden etmenlerdir. Benzer şekilde, üniversite tercihi yapacak bir genci ele alsak eğitim geçmişi, tercihleri arasında yer alan üniversite ve bölümlerin puanları, tercih sıraları gibi faktörler karşımıza çıkacaktır.
Geçmişten gelen bu bilgiler olmadan tercih yapmanın ne kadar zor olacağını tahmin edebilirsiniz. Bu tür bilgileri toplamadan, kullanmadan yapılacak tercihlerin iyi karar örnekleri olamayacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. Buna karşılık bu bilgilerin bize getireceği bir tehlikenin de farkında olmak gerekir. Çok fazla bilgi toplamanın tehlikesi bir anlamda onun kölesi olma riskini beraberinde taşımasıdır.
Geçmişin tecrübeleri ve bilgileri değerli olmakla beraber yapılacak tercihlerin geleceği inşa etme gücünü her zaman yansıtamayabilir. Koalisyon kurulurken seçim döneminde verilen sözler nasıl tek başlarına belirleyici olmamalıysa, üniversite tercihi yaparken de geçen senenin puanları tek belirleyici olmamalıdır.
Olası bir koalisyonun toplumsal menfaatler açısından sağlayabileceği fayda geçmiş verilerden çok daha anlamlı olabilir. Benzer şekilde bir üniversitenin son dönemde yaptığı atılımlar, geçmiş dönemlerde aldığı öğrencilerin puanlarıyla ölçülemeyebilir.
Bu gibi durumlarda geçmişle övünmektense, övünebileceğin bir gelecek yaratabilmek için potansiyeli değerlendirmek daha olumlu sonuçlar doğurabilecektir.