Kriz Bursa'yı teğet geçmiş

BURSA'dan / Ömer Faruk ÇİFTÇİ

omer.faruk@dunya.com

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından bu yıl 13'üncüsü düzenlenen Bursa'nın 250 büyük firma araştırması sonuçları, firmaların 2009 yılı faaliyetlerini kapsadığı için ekonomik krizin etkileri bakımından önemliydi. Bu araştırmada ciro, ihracat ve istihdamda Oyak Renualt birinci, Tofaş ikinci, Bosch üçüncü, dönem kârı sıralamasında ise Oyak Renault birinci, Bis Enerji ikinci, Tofaş ise üçüncü sırada yerini aldı. Firmaların 2009 yılı faaliyetlerini kapsayan çalışmanın sonuçlarına baktığımızda rakamlar bize Bursa'nın kriz performansının hiç de kötü olmadığını gösteriyor. Şöyle ki; firmaların net ciroları yüzde 1.3, toplam ihracat yüzde 20, ücretle çalışanlar ortalaması yüzde 6.5, üretimden satışlar yüzde 2.3 oranında azalırken, brüt katma değerler yüzde 2.6, öz sermaye yüzde 11.5, net aktifler toplamı yüzde 4.9 ve vergi öncesi dönem karları yüzde 40 oranında artmış.

Eldeki verilerden yola çıkarak dünya ekonomisinin yanıp kavrulduğu, ülkelerin iflasa sürüklendiği bir krizde cirosal anlamda yüzde 1.3 oranındaki daralmanın bir teğet geçme olduğunu düşünüyorum. Kriz elbette ki Bursa'yı da etkiledi ama firmaların geçmiş dönemlerde yaşadıkları kötü tecrübelerden çıkardıkları dersle daha büyük yaraların açılmasını önlediği de aşikar. Bunun yanında Bursa'da tarım ve hayvancılık sektörünün gelişimi dikkat çekiyor. Özellikle ciro bakımından Sütaş'ın ilk 10 firma arasında 5. sıraya yükseldiğini görmek sevindirici. Tekstil sektöründeki firmaların yükselişleri de göze çarpıyor. İlk 10 firma arasında 3 tekstil firmasının yer alıyor olması, listeye yeni tekstil firmalarının eklenmesi bitti denilen bu sektörün yeniden ayağa kalktığını gösteriyor.

2009 yılında bir önceki yıla göre cirolarını en çok artıran sektörlere baktığımızda enerji-elektronik, otomotiv ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteren şirketler öne çıkıyor. İstihdamda teknoloji, otomotiv ve tekstil, ihracatta ise otomotiv sektörü başı çekiyor.  Şirketlerin sektörel dağılımı incelendiğinde yüzde 26'lık payla otomotiv ana ve yan sanayi ilk sırada yer alıyor. Cirolar toplamında da yine ilk sırayı otomotiv ana ve yan sanayi sektörü alıyor. Listelerde dikkat çeken bir başka sektör de makine. Bütün tablolarda değerler eksiyi gösteriyor. Bursa'nın artık iyiden iyiye bir otomotiv kenti olduğunu hepimiz kabul etmeliyiz. Firmaların çalışmaları da kentin bundan sonraki gelişiminin bu sektör ağırlıklı devam edeceğini gösteriyor. Tofaş-Fiat, 1 milyonuncu Doblo'yu banttan indirirken, elektrikli Doblo'nun da yakın zamanda yollarda karşımıza çıkacağı müjdesini verdi. Oyak Renault elektrikli Fluence'in üretiminin Bursa'da yapılacağını daha önce duyurmuştu. Diğer yandan Türk sermayeli Brightwell Holding, Bursalı Orhan Holding ve B Plas'tan oluşan konsorsiyum, Fransız elektrikli araç şirketi Tilter'i satın aldı. Şirketin yüzde 80'ini devralma konusunda el sıkışan ortaklar, elektrikli araç üretimini Türkiye'de gerçekleştirmek üzere Bursa'da fabrika kuracak. Hedef, ilk elektrikli aracın en geç 2011 sonunda üretilmesi.

Bursalı firmalar ihracatını ağırlıklı olarak Avrupa ülkelerine yapması nedeniyle o bölgeden gelen olumsuz haberler karşısında bir yandan tedbiri elden bırakmazken diğer yandan da gelişimini sürdürmeye devam ediyor. Bu süreçte Bursa ve Bursalı firmaların da gelişerek büyüdüğünü görmek bizleri hem gururlandırıyor hem de gelecek adına umutlandırıyor.