Elektronik ortamlar üzerinden yapılan satışlar ve esnaf muaflığı

Geçen hafta yayınlanan yazımızda Gelir Vergisi Kanunu'nun 9. ncu maddesinde düzenlenen vergiden muaf esnaf ve muaf olmanın şartlarını son yıllarda yapılan yasal düzenlemeleri de göz önünde tutarak açıklamıştık.

Bu gün yazımızda, 7162 sayılı Kanun’la 193 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde "işyeri açmaksızın" ibaresinden sonra gelmek üzere ‘’veya yıl içinde gerçekleştirilen satış tutarı ilgili yıl için geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarından fazla olmamak üzere, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yapılan satışlarla ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’nca hazırlanan ve internet sitesinde yayınlanan Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağı’nda yer verilen düzenlemeler üzerinde duracağız.

Evlerde üretim ve esnaf muaflığı

9’uncu maddenin 6’ncı bendinin aşağıda yer verilen son halinde görüleceği üzere evlerde daha çok ev hanımlarınca yapılan üretimin desteklenmesi onların üretim faaliyetlerine katılıma teşvik edilmesi, internetin sağladığı kolaylıklardan yararlandırılması hedeflenmiştir.

"Evlerde kullanılan dikiş, nakış, örtü, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı deriden üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistlik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın veya yıl içinde gerçekleştirilen satış tutarı ilgili yıl içinde geçerli, olan asgari ücretin yıllık brüt tutarından fazla olmamak üzere, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanlar esnaf muaflığından yararlanacaktır. Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticari, zirai, veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile mükellefi kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel değildir.”

Evlerde üretilen ürünlerin satışında esnaf muaflığı için gerekli şartlar

9’uncu maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında, evlerde kendi el emekleri ile imal ettikleri ürünleri bir işyeri açmaksızın satanlar, esnaf muaflığından faydalanabilecektir. Bu muaflıktan faydalanabilmesi için;

a) İmal edilen ürünlerin, Kanun’un 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında olması,

b) Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve aletlerin kullanılmaması,

c) Dışarıdan işçi çalıştırılmaması,

ç) Ürünlerin işyeri açmaksızın satılması,

d) Ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılmaması,

e) Ürünlerin, ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri kermes, festival ve panayırlarda satılmaması,

f) Ticari. Zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde gelir vergisine tabi olunmaması,

g) Faaliyetin, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağımlılık arz edecek şekilde yapılmaması,
gerekmektedir.

- Ürünlerin; ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere, düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel değildir.

Evlerde üretilen ürünlerin internet ve benzeri elektronik ortamlarda satışı ve yıllık asgari ücret tutarı sınırı

7162 Sayılı Kanun’la getirilen yenilikle 30/01/2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, 193 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında esnaf muaflığından faydalananların, evlerde imal ettikleri ürünleri, internet ve benzeri elektronik ortamlarda da satmaları halinde esnaf muaflığından faydalanmaları mümkün hale getirilmiştir.

- Bu muaflıktan faydalanılabilmesi için, internet ve benzeri ortamlar üzerinden yıl içinde gerçekleştirilen satış tutarının ilgili yıl içinde geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarını aşmaması gerekmektedir.

- Anılan 9’uncu maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde sayılan (yukarıda açıklanan)ürün çeşitlerinden, bir veya birden fazlasının üretilerek internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinde satılması durumunda, satış tutarının ilgili yıl içinde geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarını aşmaması şartı, her bir ürün cinsi için ayrı ayrı değil, tüm ürünlerin toplam satış tutarı için geçerlidir.

Elekronik ortam dışı satışlarda yıllık asgari ücret sınırı yoktur

Satışların bir kısmının internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden, bir kısmının muafiyet kapsamında diğer şekillerde yapılması halinde, satış tutarının ilgili yıl içinde geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarım aşmaması şartı, sadece internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yapılan satışlar için geçerli olup, diğer şekillerde yapılan satışlarda tutar sınırlaması bulunmamaktadır. İnternet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yıl içerisinde yapılan satışların ilgili yılda geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarını geçmesi halinde, esnaf muafiyeti kaybedilecek ve izleyen takvim yılı başından itibariyle gelir vergisi mükellefiyeti tesis edilecektir.
Evlerde üretilen ürünlerin internet ve benzeri elektronik ortamlarda satışında vergi tevkifatı ve belgelendirme

- Kanunun 9’uncu maddesinin son fıkrasında, "Bu muaflığın, 94’üncü madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur." hükmü yer almaktadır. Aynı kanunun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında vergi tevkifatı yapmak zorunda olanlar ile tevkifata tabi tutulacak ödemeler belirtilmiş, aynı fıkranın (13) numaralı bendinde vergiden muaf esnafa yapılan ödemeler tevkifat kapsamına alınmış olup, 9’uncu maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yer alan emtia bedelleri veya bu emtianın imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden yapılacak tevkifat oranı 6/6/2012 tarih ve 2012/3322 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %2 olarak belirlenmiştir.

- Tevkifat yapmakla sorumlu olanlar tarafından, (6) numaralı bent kapsamında, vergiden muaf esnaftan internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden veya muafiyet kapsamında diğer şekillerde satın alınan mallar için yapılan ödemeler üzerinden, GV Kanunu’nun 94. üncü maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendinin (a) alt bendi uyarınca %2 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.

- Esnaf muaflığından yararlananlardan yapılan alışların tamamının gider pusulası ile belgelendirilmesi esas olmakla birlikte, münhasıran internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satın alınan mallar için yapılan ödemelere ilişkin olmak üzere, gider pusulasında bulunması gereken bilgileri (imza hariç) ihtiva eden banka dekontları ile de belgelendirilmesi mümkündür.