Haziranın hasarsız geçeceği belliydi, siz temmuza bakın!

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

Dün bıraktığımız yerden devam edelim. Haziran ayı TÜFE oranı tam da tahmin edilen doğrultuda geldi. Hazirandaki artış yalnızca yüzde 0.03, yani neredeyse sıfır.

Mayıs sonunda yüzde 18.71 düzeyinde bulunan yıllık TÜFE artışı, haziran sonunda yüzde 15.72’ye indi.

Haziran ayında fiyatlar çok az da olsa arttığı halde yıllık oranın gerilemesi tümüyle baz etkisinden kaynaklandı. Son bir yıllık TÜFE hesaplamasından geçen yılın haziranındaki yüzde 2.61 çıktı, bu oranın yerine yüzde 0.03 girdi. Böylece yıllık TÜFE yüzde 18.71’den yüzde 15.72’ye geriledi.

Önemli olan temmuz

Biraz dün yazdıklarımızın tekrarı gibi olacak ama bir kez daha vurgulamakta yarar var; fiyat artışı yönünden temmuz çok tatsız geçmeye aday bir ay.

Seçim dolayısıyla ertelenen zamların peş peşe gelmesi, üstelik bu zamlar arasında temel girdi niteliğindeki akaryakıt ve elektrik zamlarının bulunması fiyatlarda genel bir hareket yaşanmasına yol açacak.

Geçen yıl alınan kararla otomotiv, beyaz eşya ve mobilyaya getirilen ve süresi birkaç kez uzatılan vergi avantajlarının bitmesi, bu kapsamdaki ürünlerin fiyatında ister istemez artış sonucunu doğuracak.

İşte bu nedenlerle fiyatların en az arttığı ay olan temmuzda bu sefer çok farklı bir tablo ortaya çıkacak. Bizim tahminimiz temmuzdaki TÜFE artışının yüzde 2.5 dolayında gerçekleşeceği yönünde. Yüzde 3 bile görülebilir, buna da hazırlıklı olmak gerekir.

Tek hane olasılığı hala var

Temmuz ayındaki fiyat artışının normalde böylesine yüksek düzeylerde beklenmediğinin altını çizelim. Ancak vergi indirimlerinin sona ermesi ve özellikle akaryakıta petrol fiyatları düşerken ve üstüne üstlük kur da gerilerken zam yapılmış olması temmuza dönük kaygıları iyice artırdı. İşte tahmin edilen TÜFE artışı da yüzde 2.5- 3.0 bandında...

Aslında temmuz ayındaki bu yüksek artış, biraz da hazirandan sarkıtılan zamların sonucu olarak ortaya çıkacak.

Zamların bir kısmı haziranda yapılsaydı temmuz böylesine rahatsız edici hale gelmeyecek, ayrıca kamu çalışanları ve emekliler de çok sınırlı da olsa daha fazla zam alabileceklerdi.

Yani zamlar ertelenerek bir taşla iki kuş vurulmak istendi.

Kuşun biri az zam yapma olanağı elde edilmek suretiyle vuruldu.

Diğer kuş ise 23 Haziran’da uçtu gitti!

★★★

Yıllık TÜFE artışının haziran sonunda yüzde 15.7’ye indiğini belirttik. Temmuzdaki artışın yüzde 2.5-3.0 aralığında gerçeklemesi durumunda yıllık oran yeniden yükselecek ve yüzde 18.0-18.5 dolayına çıkacak.

Aylık fiyat artışında temmuzdaki hız izleyen aylarda sürmeyecek, böyle bir beklenti yok. En azından içinde bulunduğumuz koşullar böyle bir işaret vermiyor.

Ağustos, eylül ve ekimde geçen yılki oranların muhtemelen altında kalınacak. Yıllık orandaki asıl gerileme eylülde görülecek ve ya tek haneye inilecek ya da tek hanenin biraz üstünde bir gerçekleşme olacak.

Yılın son iki ayında ise geçen yılki negatif oranlar görülemeyeceği için yeniden artış yaşanacak.

2019 yılını TÜFE’de yüzde 12.4- 13.5 bandında kapatmamız sürpriz olmayacak.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar