Teşvik bölgesi göç profilinde keskin değişim

TÜİK’in yayınladığı iller arası iç göç verilerinden yaptığımız hesaplamaya göre 2016’da teşvik bölgelerinin içgöç profilinde daha önce görülmemiş ölçüde keskin bir değişiklik meydana geldiği ortaya çıktı.

En çarpıcı değişiklik sosyo-ekonomik açıdan en gelişmiş illerden oluşan 1. Bölge ile ikinci derecede en geri illerden oluşan 5. Bölge’de ortaya çıktı.

1. Bölge, TÜİK’in adrese dayalı nüfus kayıt sistemi ile içgöç verilerini derlemeye başladığı 2008 yılından bu yana hep net iç göç alma hızı en yüksek bölge olmuştu. 2016’da ise 1. Bölge’nin net göç alma hızı bir anda binde 5.31 puan birden düşerek binde 1.20 düzeyine indi. Üstelik 1. Bölge net göç alma hızı en düşük bölge haline geldi.

5. Bölge’de ise tam tersi ortaya çıktı. 5. Bölge, yıllık iç göç verilerinin hesaplandığı 2008 yılından bu yana hep en yüksek net göç verme hızına sahip bölgelerden birisi oldu. Bu açıdan 6. Bölge ile yarışıyordu.

2016’da ise 5. Bölge ilk kez net göç alan bir bölgeye dönüştü. 2015’te binde 8.68 net göç verme hızı olan 5. Bölge, 2016’da binde 5.45 net göç alma hızına erişti. 5. Bölge’nin net göç hızında binde 14.13 puan gibi istatistik dönemi boyunca tüm bölgeler açısından görülmemiş düzeyde olumlu bir sıçrama gerçekleşti.

Üstelik 5. Bölge, daha 2015’te bile en yüksek net göç verme hızına sahip ikinci teşvik bölgesi durumundayken, 2016’da birden bire net göç alma hızı en yüksek bölge oluverdi.

Bu arada yine hep en yüksek net göç verme hızına sahip bölgeler arasında yer alan 4. Bölge’de diğer bölgelere göç neredeyse durdu ve net göç verme hızı, 4.23 puan birden iyileşerek binde 0.72’ye kadar indi. 2015’te binde 1.70’lik borç verme hızına sahip 3. Bölge ise 2016’da binde 1.36 göç verme hızına yükseldi.

Gelişmiş illerden oluşan 2. Bölge’de 2015’te gerileyen net göç alma hızı 2016’da yeniden 1.16 puan yükselerek binde 4.47’ye çıktı.

Kaderi değişmeyen tek bölge ise en yoksul illerden oluşan 6. Bölge oldu. 6. Bölge’nin net göç verme hızı 0.50 puan daha artarak binde 15.08 düzeyine çıktı. Doğal olarak 6. Bölge net göç verme hızındaki liderliğini arayı açarak sürdürdü.

Bu değişime dışarıdan bakınca 6. Bölge dışında ortada dengelenen bir iç göç profili değişimi var gibi gözüküyor. En gelişmiş 1. Bölge’nin net göç alma hızı hızla düşerken, geri bölgelerin göç verme hızı ya önemsiz düzeye imiş ya da net göç alır hale gelmişler.

Ancak ortada bu keskin değişikliği açıklayacak ekonomik bir gelişme ve veri ne yazık ki yok.

İç göçteki bu keskin değişikliği anlayabilmek için verilere farkı açılardan da bakmakta yarar var.