Torba Kanun Tasarısı’ndaki bazı vergi düzenlemelerinde son durum

27 Eylül 2017 tarihine Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan ”Bazı Vergi Kanunları ile Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” halen Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülmekte olup, Komisyon’un kabul ettiği düzenlemeler ile gelir ve kurumlar vergisi kanunlarında yapılması öngörülen önemli değişiklikler aşağıda özet olarak yer almaktadır:

Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılacak değişiklikler

• GVK’nın 74. maddesinde yer alan ve kira gelirleri (gayrimenkul sermaye iradı) için mükelleflerin gerçek giderleri yerine uygulayabilecekleri götürü gider oranının yüzde 25’ten yüzde 15’e düşürülmesi öngörülmektedir. Tasarıda bu düzenlemenin 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmektedir.

• Gelir vergisi tarifesinde 3. gelir dilimine uygulanan yüzde 27’lik vergi oranının yüzde 30’a çıkarılması ile ilgili madde tasarıdan çıkartılmıştır.

• 2017 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin net ücretleri gelir vergisi tarifesi nedeniyle 1.404,06 TL’nin altına düşenler için 1.404,06 TL’nin altına düşen tutarın ilave asgari geçim indirimi yoluyla telafisi imkanının getirilmesi öngörülmektedir.

Bu düzenleme 1 Eylül 2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir.

• Tam mükellef kurumlar tarafından elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar (hesap dönemi takvim yılı olan mükellefler için Haziran sonuna kadar) sermayeye eklenmeyen ve/veya kâr dağıtımına konu edilmeyen dağıtılabilir kurum kazançları üzerinden tevkifat yapılmasını öngören ve tevkifat oranının kamuoyuna yüzde 1 olacağı açıklanan madde tasarıdan çıkartılmıştır.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılacak değişiklikler

-Bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finasman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için kurumlar vergisi oranının yüzde 20’den yüzde 22’ye çıkarılmasını öngören madde tasarıdan çıkartılmıştır.

Gerek bu maddenin gerekse dağıtılmayan karlardan tevkifat yapılmasını öngören maddenin tasarıdan çıkartılması üzerine, tasarıya eklenen bir madde ile; tüm kurumlar vergisi mükelleflerine uygulanmak üzere, 2018, 2019 ve 2020 yılı vergilendirme dönemlerine (özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için ilgili yıl içinde başlayan hesap dönemlerine) ait kurum kazançları için kurumlar vergisi oranı yüzde 22’ye çıkartılmıştır. Ayrıca, anılan maddede Bakanlar Kurulu’na bu yüzde 22 oranını yüzde 20 oranına kadar indirmeye yetki verilmiştir.

• Taşınmazların (gayrimenkuller) satışından sağlanan kazanca uygulanan yüzde 75’lik istisna oranının yüzde 50’ye düşürülmesi öngörülmektedir. Bu hüküm Kanun’un yayım tarihinde yürürlüğe girecektir. (İştirak hisseleri ile maddedeki diğer varlıkların satış kazancındaki istisna oranında ise herhangi bir değişiklik söz konusu değildir.)

Tasarı aynen yasalaşırsa yukarıdaki hüküm yayım tarihinde yürürlüğe girecektir.

• Tasarı ile sadece bankalara olan borçlar için uygulanan KVK’nın 5. maddesinin 1 numaralı fıkrasının (f) bendinde yer alan istisna hükmünün kapsamı, finansal kiralama ve finansman şirketlerine olan borçları da kapsayacak şekilde genişletilmektedir. Bu genişletme hükmü 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Ayrıca gayrimenkul satış kazancına ilişkin istisna oranında olduğu gibi bu bent kapsamında söz konusu kurumlar (Banka, finansal kiralama ve finansman şirketleri) tarafından gerçekleştirilen taşınmaz satışlarında uygulanan yüzde 75’lik istisna oranı yüzde 50’ye düşürülmektedir. Bankalara bu kapsamda yapılacak satışlar için yüzde 50 oranı Yasa’nın yayımlandığı tarihte, diğer 1 kurumlar için ise Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.

• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesi hükmü uyarınca, Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır. Keza, yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına da yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının yüzde 50’sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanabilmektedir. Bakanlar Kurulu bu yüzde 50 oranını, belli bölgeler itibarıyla yüzde 55’i, yatırım tutarı 50 milyon Türk Lirası’nı aşan büyük ölçekli yatırımlarda ise yüzde 65’i geçmemek üzere belirlemeye ve kurumlar vergisi oranını yüzde 90’a kadar indirimli uygulatmaya yetkiliydi. Bu oranlar, KVK’ya eklenen geçici 9. maddeyle mükelleflerin 2017 takvim yılında gerçekleştirdikleri imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için, sırasıyla “yüzde 70”, “yüzde 80” ve “yüzde 100” şeklinde ve yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına uygulanan yatırıma katkı tutarıyla ilgili “yüzde 50” şeklinde yer alan kanuni oran ise “yüzde 100” şeklinde uygulanmaktaydı.

Torba Tasarı’daki düzenlemeyle, 2017 yılında uygulanan yukarıdaki oranların 2018 yılında da uygulanmasına imkan sağlanmaktadır.

• Kooperatiflerin kurumlar vergisi muafiyetinde ortak dışı işlemlerden ne anlaşılması gerektiği yeniden düzenlenmekte ve ortak dışı işlem kabul edilmeyen işlemler sıralanmaktadır. İlgili hükümlerin 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmektedir. Keza bu değişikliğe paralel olarak, KVK’nın 5. maddesinde yer alan “risturn istisnası” hükmünde de değişiklik yapılmaktadır.

Öte yandan tasarı ile 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Kanunu’nun 16. maddesinde yapılan değişiklikle; finans sektöründe faaliyette bulunan finansal kiralama ve finansman şirketlerinin de bankalarda olduğu gibi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslara göre ayırdıkları özel karşılıkların kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması sağlanmaktadır. Bu düzenleme 01.01.2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.