Yalancı çoban...
Fed’in piyasalar ile kurt – kuzu oyunu yedi yıldır devam ediyor. Düşük faiz beklentisiyle risk iştahının tavan yaptığı durumlarda Fed yetkilileri kurt geliyor sinyali vererek piyasaları korkutuyor. Risk iştahının dibe vurduğu anlarda ise tam tersine kurt gözükmüyor mesajı ile piyasaları cesaretlendiriyor.
Küresel kriz sonrasında yedi yıldır aynı oyun oynandığı için kurt geliyor sinyalinin etkisi eskisi kadar fazla değil. Fed’in uyarısı ile gerileyen piyasalarda alış yönünde oynayarak para kazanan uyanık yatırımcıların devreye girmesi oynaklığı azaltıyor.
Kendisine yalancı çoban muamelesi yapılmasından rahatsız Fed zaman zaman göstermelik bir faiz artışı yaparak durumu idare etmeye çalışıyor. Ancak borcun yüksekliği nedeniyle büyümenin kırılgan olduğu bir konjonktürde geçmiş yıllarda olduğu gibi güçlü bir faiz artış döngüsü başlatamıyor. Bu yüzden faiz artışları göstermelik düzeyde kalmaya mahkum.
Kurban bayramı tatilinin hemen öncesinde başlayan ve Türkiye piyasalarının kapalı olduğu dönemde dünya piyasalarında benzer bir hareketlilik yaşandı. Piyasaların faiz artışı beklentisinin 2017 sonuna ertelenmesi üzerine devreye giren Fed yetkilileri arka arkaya yaptıkları açıklamalarla beklentileri öne çekti ve piyasaları baskıladı.
Fed’in ayarı sonrası DXY dolar endeksi 97 seviyesini geçerken, 10 yıllık ABD faizi %1,7 seviyesine yükseldi. Gelişmiş ülke borsalarından başlayarak gelişmekte olan piyasalara yayılan satışlar görüldü. Cuma günü küresel piyasalar görece sakinleştiği için Türkiye piyasalarındaki satış baskısı görece sınırlı oldu.
ABD ekonomisinden gelen yavaşlama sinyalleri piyasaların tepkisinin önceki döngülere göre daha yumuşak olmasını sağladı. Fed’in yedi yıldır kurt geliyor diye yanlış mesaj vermesine rağmen bir türlü kurdun gelmemesi – 25 baz puanı kurt değil kurtçuk olarak isimlendiriyoruz - piyasalardaki dalga boyunu azaltan diğer bir nedendi.
ABD ekonomisinde geçen hafta açıklanan veriler imalat sanayinde ve hizmet sektöründe işlerin yavaşladığını, iç talebin güçlü olmadığını gösteriyor. Bu veriler ile Fed’in bu haftaki toplantıda faiz artırması mümkün değil. Aralık ayında faiz artırma ihtimalini ise %50 civarında görüyoruz.
Fed’in 2016 sonu veya 2017 başında faiz artırması durumunda bile piyasaları korkutacak bir faiz artış döngüsü başlamayacak. ABD ekonomisinin %2’nin altındaki büyümesi nedeniyle bir sonraki faiz artışının 2017’nin son çeyreğinden önce gelmesi ihtimali düşük.
Diğer bir deyişle bu sonbaharda piyasaları sarsacak haber akışının Fed’den gelmesi ihtimali düşük. Önümüzdeki aylarda Fed nedeniyle piyasalarda görülebilecek satış dalgalarında satıcı değil alıcı olmak daha mantıklı gözüküyor..
Madem piyasalar Fed’e yalancı çoban muamelesi yapıyor on yıllık ABD tahvil faizleri neden gevşemiyor? Bunun cevabı Fed’in faizleri bu yıl veya seneye artırması değil ama eninde sonunda artıracak olmasında yatıyor.
Fed’in önümüzdeki on yıl boyunca yılda bir kez 25 baz puan faiz artırdığı bir senaryoda bile 10 yıllık tahvil faizlerinin %2 seviyesini geçmesi gerekiyor. Dolayısıyla hisse senedi piyasası için temkinli iyimserliğimize rağmen tahvil tarafında ayı olmaya devam ediyoruz.