Piyasalarda bahar havası…
Piyasalar sonbaharda bahar havasının keyfini yaşıyor. ABD-Çin ticaret görüşmelerinden somut sonuçlar çıkması üzerine S&P 500 son iki haftaki kaybını geri aldı ve 3.000 psikolojik direnç seviyesine yaklaştı.
ABD-Çin görüşmelerinde iki somut konuda ilerleme sağlandı: (i) ABD 15 Ekim’de 250 milyar dolarlık Çin malı üzerindeki gümrük vergisini %25’ten %30’a artırmaktan vazgeçti. 15 Aralık’ta 156 milyar dolarlık Çin malına %15 vergi konması da rafa kaldırıldı. (ii) Karşılık olarak Çin ABD’den yapacağı tarım ürünü ithalatını 40 milyar doların üzerine çıkarmaya söz verdi.
Mayıs ayında görüşmelerin karşılıklı suçlamalarla kesilmesi sonrasında ilk kez somut bir gelişme sağlanması küresel risk iştahını destekliyor. Benzer bir adımın “kur manipülasyonu” suçlaması konusunda atılması yuanın 7.0 civarında dengelenmesini sağlayarak gelişmekte olan ülke paraları üzerindeki baskıyı azaltır.
Yapılan anlaşma kalıcı olur mu?
İyimser olmak için gerekçelerimiz var. (i) ABD ve Çin ekonomilerindeki yavaşlama işaretleri ticaret savaşının devam etmesinin her iki taraf içinde yüksek maliyeti olduğunu gösteriyor. (ii) Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimi öncesinde Çin’in tarım ürünü ithalatını artırması Başkan Trump için olmazsa olmaz şart.
ABD-Çin arasındaki kavganın sona erdiğini söylemek zor. Bir kuşak bir yol projesiyle Asya içindeki ticareti artırmayı ve Avrupa’ya daha hızlı ulaşmayı hedefl eyen Çin, ABD için önemli bir risk unsuru olmaya devam ediyor.
Hemen olmasa da, gelecekte -muhtemelen ABD başkanlık seçimi sonrasında- iki ülke güç kavgası için karşı karşıya gelecek. Söz konusu kavganın dünya ekonomisi üzerinde yıkıcı bir etkisi olup olmayacağını zaman gösterecek. ABD-Çin arasında sağlanan ateşkes Türkiye için doğrudan bir önem taşımıyor. Ancak dolaylı etkisi iki nedenden dolayı büyük: (i) ABD ve Çin ekonomilerinin yavaşlaması Türkiye’nin ana ticaret ortağı Avrupa’nın yavaşlatarak yeniden dengelenmeyi zorlaştırıyor. (ii) Yuan’ın değer kaybının artması gelişmekte olan ülke paralarında bir satışa yol açarak yeniden devalüasyon-enfl asyon sarmalına girmemize neden olabilirdi.
Lafı çok uzatmadan toparlayalım. ABD-Çin arasında gececi de olsa ateşkes sağlanması gelişmekte olan piyasalara yönelik risk iştahını kısa vadede destekleyecek. Gelişmekte olan piyasalarda yaşanacak genele yaygın bir yükseliş Barış Pınarı harekatı nedeniyle ABD yaptırımı riskini fiyatlayan Türkiye varlıklarında tepki alışlarını tetikleyecektir.