Yeni vergi barışına kısa bakış

Bumin DOĞRUSÖZ
Bumin DOĞRUSÖZ HUKUKA GÖRE bumin.dogrusoz@dunya.com

Kamu oyunda, biraz da seçim ortamının etkisi ile, beklentisi giderek yükselen ve kimilerine göre af, kimilerine göre vergi barışı olarak adlandırılacak Kanun Tasarısı nihayet Meclis'e sunuldu.

"Vergi Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı” adı altında Meclis'e sunulan tasarı, kanaatimce hızla yasalaşacak.

İleri yazılarımda daha ayrıntılı inceleyeceği yeni vergi affının yahut barışının içerisinde neler var? Bu yazımda kısaca önce tasarının içeriğini aktarayım istiyorum.

- Vergi Usul Kanunu'na tabi bütün vergiler ile vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezalarından 31.3.2018 tarihi itibariyle kesinleşmiş olanlarla bu tarih itibariyle ihtilaflı halde bulunan borçlar,

- Emlâk vergisi borçları (2018 yılına ait olanlar hariç) ve motorlu taşıt vergileri (2018 yılı 2. taksit hariç),

- 2018 Mart dönemi veya öncesine ait damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı borçları

- 31.3.2018’den önce yükümlülüğü doğmuş gümrük vergilerini ve Gümrük Kanunu'na göre kesilmiş cezalar,

- Sosyal Güvenlik Kurumu'na olan prim borçları,

- Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca doğmuş prim borçları, Sosyal Güvelik Destek Primi Borçları, Topluluk Sigortası Borçları, asgari İşçilik hesaplamasından kaynaklanan borçları

- Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kesilmiş idari para cezaları
bu tasarı kapsamında yeniden yapılandırmaya tabi tutulacak.

Ayrıca söz konusu tasarının yasalaşma tarihinden önce başlamış, ancak söz konusu tarih itibariyle devam etmekte olan vergi incelemesi sonucu tarh edilebilecek vergi ve cezalar için de kanundan yararlanmak mümkün olabilecektir.

Kanun Tasarısı'nda ayrıca, “matrah artırımı” müessesesi de yeniden ihdas edilmekte. Gelir ve kurumlar vergileri için 2013-2016 yılları hesaplarını ile katma değer vergisi ve stopaj vergileri için 2013-2017 yılı hesaplarını mükellefler matrah artırımlarında bulunarak inceleme dışı tutabilecekler. Matrah artırımının kapsamına, Vergi Usul Kanunu'nun 359/b maddesi uyarınca sahte belge düzenleme veya defter kayıt ve belgelerini yok etme dolayısıyla işlem yapılmış olanlar alınmazken, sahte belge kullanma fiili dolayısıyla işlem yapanlar alınmış durumda. Bu şekilde belki pek çok haksızlığı, peşinen –ancak bedel ödeyerek- önleme olanağı da mükelleflere sunuluyor.

Tasarıda ayrıca işletmede bulunduğu halde kayıtlarda olmayan veya kayıtlarda olmasına rağmen işletmede bulunmayan mallarla ilgili kayıtların düzeltilmesi olanağı da sağlanıyor.

Ayrıca kasa hesaplarındaki tutarsızlıklarla, ortaklardan alacak hesaplarının giderilmesi olanağı da tasarıda mevcut.

Yapılandırılan borçların yine 2’şer aylık vadelerle 18 taksitte, yani 36 ayda ödenmesi olanağının sunulduğu tasarıda, ödemenin ilk taksit süresinde peşin olarak yapılması hainde, gecikme faizinin yerine hesaplanacak Yİ-ÜFE faizinin %90’ının tahsilinden de vazgeçiliyor.

Bir genel değerlendirme yapacak olursak, şimdilik şu altı hususa işaret edebilirim.

1. Tasarı, dürüst mükellefler, borçlarını vadesinde ödemiş mükellefler, kayıtlarında hiçbir usulsüzlük olmayan ve incelenmekten korkmayan mükellefler açısından, bir haksızlıktır.
2. Borçlu mükellefler, kayıtlarına güvenemeyen mükellefler için bir nimettir.
3. Kanun sonrası yargının iş yükü hafifleyecektir.
4. Kanun, eski vergi barışlarının aynısı gibidir.
5. Vergi barışlarının artık sistemin vaz geçilmezi haline geldiğini göstermektedir.
6. Bu vergi barışının kapsamında hürriyeti bağlayıcı cezalarla ilgili bir düzenleme yer almamış olması yine büyük haksızlıktır.

Önceki aflar zamanında da yazmıştım. Vergi ve sosyal güvenlik mevzuatının gri alanları giderilmedikçe, vergi mevzuatı gözden geçirilmedikçe, mevzuatların haksız ve ağır ceza sistemleri yeniden kurulmadıkça, bu af kanununa kimse “son” demesin. Öncekilerde de yazdığım gibi, sistem aynı kaldıkça, ben bu yazıyı her iki -üç senede bir yazarım.
Bu yazımda tasarıyı kısaca aktardım. Konulara göre ayrıntılar ise gelecek yazılarımda.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Konaklama Vergisi 29 Ekim 2019
Değerli Konut Vergisi 22 Ekim 2019
Yenileme Fonu… 15 Ekim 2019