Yeni yıl, yeni umutlar…
Obama’nın başkanlık görevini Trump’a devredeceği 20 Ocak tarihine üç haftadan az bir süre kaldı. Ancak geçiş sürecinin gerek ABD gerekse dünya için sürprizlerle dolu olacağı anlaşılıyor. Başkan Obama’nın Rusya konusunda yaptığı son çıkış ABD tarihinde benzeri görülmedik şekilde iç ve dış politikanın birbirinin alanına girdiğini gösteriyor.
Sessiz ve sakin bir şekilde yeni yıla girmek isteyen piyasalara son dakika sürprizi ABD’den geldi. Bu defa tetiği Fed çekmedi. DXY dolar endeksi veya ABD 10 yıllık faizlerinde dünya piyasalarını tehdit eden bir yükseliş yok.
Piyasaların çok da umursamadığı son dakika sürprizi dış politika cephesinden geldi. ABD yönetimi seçimlere yönelik siber saldırı gerekçesiyle 35 Rus diplomatı istenmeyen adam ilan etti ve 72 saat içinde ülkeyi terk etmelerini istedi.
Başkan Obama’nın görev süresinin dolmasına günler kala alınan bu karar tarihte bir ilk değil. 2001 yılında Bush yönetimi ve 1986’da Reagan yönetimi de Rus diplomatların ülkeyi terk etmesini istemişti. Rusya da aynı şekilde karşılık vermiş ve ABD’li diplomatları sınır dışı etmişti. İki ülke arasında gerginlik artmıştı.
Şaşırtıcı olan önceki sınır dışı kararlarından farklı olarak yaptırım kararının ABD’de başkan değişiminin yaşandığı bir döneme denk gelmesi. Trump yeni dönemde Rusya’ya ezeli rakip gibi değil potansiyel iş ortağı gibi davranacağını açıklamışken Obama yönetiminin giderayak böyle radikal bir karar alması manidar bir durum.
Obama yönetiminin casus hamlesinin kamuoyunda bir etki yaratmamasında ABD’nin Ortadoğu politikasında arka arkaya yaptığı hatalar kadar Rusya’nın tepkisizliği de etkili oldu. Bundan önceki uygulamalarda misilleme yaparak anında karşılık veren Rusya bu kez Trump’ın başa gelmesini beklemeyi tercih etti. Putin’in stratejik davranışına ilk destek Trump’ın “akıllı davranacağını biliyordum” açıklamasıyla geldi.
Amerika ile Rusya arasındaki gerilimin artmasına ve Türkiye’nin Suriye siyasetinin bu gerilimin tam ortasında kalmasına rağmen 2017 yılında Suriye’de işlerin daha iyiye gideceği konusunda iyimseriz.
İyimserliğimizin arkasında iki temel gelişme var. Suriye’de Esad rejimi ile karşıtlar Türkiye ile Rusya’nın garantörlüğünde ateşkes yapmak üzere anlaştılar. Rus jetleri Türk istihbaratından aldıkları bilgiler ışığında geçen hafta IŞİD hedeflerini bombaladılar.
NATO üyesi Türkiye’nin IŞİD terörüne karşı Rusya ile ortak operasyon yapması sonrası uzun zamandır ilk kez ABD jetleri EL-Bab çevresindeki IŞİD mevzilerini vurdu. Benzer bir kırılma ABD’nin IPKK’yı Sincarlı terk etmesi konusunda uyaran Irak Kürdistan Yönetimini desteklemesiyle gerçekleşti.
ABD’nin dünya politikasından ziyade kendi ekonomisine odaklanmasını isteyen Trump’ın yeni dönemde Ortadoğu’da daha akılcı bir siyaset izlemesini ve Rusya ile daha yapıcı ilişkiler kurmasını bekliyoruz. Türkiye Ortadoğu haritasının yeniden çizilmesini amaçlayan kaos ortamdan en çok zarar gören ülkeler arasında yer aldı. Barışın tesis edilmesini en çok isteyecek ve bundan en çok fayda sağlayacak ülkelerden birisi de Türkiye olacaktır.
Zor bir yılı geride bırakıp yeni bir yıla yeni umutlarla giriyoruz. 2017 yılının size ve sevdiklerinize sağlık ve mutluluk dolu günler getirmesini diliyorum.