Makine sanayiinde yeni hamleler
AROLAT'tan / Osman S.Arolat Son yıllarda önemli gelişme gösteren ve 9 milyar dolar ihracat seviyesine ulaşan makine sanayiinin firmaları yeni hamleler içersinde, yeni alanlara yöneliyorlar. Bundan biri de önemli yatırımlar yapılan enerji sektörü. Makine sektörünün öncü firmalarından birçoğu şimdi rüzgar enerjisi için ekipman üretimine başlamış ya da başlamak üzere. Son yıllarda Türkiye'de öne çıkan sektörler arasında makine sanayii de yer alıyor. Sektördeki firmalar hem katma değeri daha yüksek gelişkin ürünler üretmeye başladılar. Hem de özellikle Avrupalı makinecilerin artan maliyetler nedeniyle fiyat tutturmakta zorlandıkları alanlara yöneldiler. Bazen kendi başlarına bazen yabancı işbirlikleri ve ortaklıklarla bu yenilenmeyi yapıyorlar. Durmazlar Makine, Türkiye'de 50 yılını aşmış, alanında birçok ilke imza atmış bir kuruluş. 1956'da tekstil makineleri üretimiyle hayata atılan Durmazlar Makine ilk kollu makas, ilk mekanik makas, ilk hidrolik makas, ilk CNC hidrolik apkart pres makinesi ve ilk lazer kesme makinesi gibi ürünleri üretmiş olan bir kuruluş. 1975 yılından bu yana çeşitli ürünlerini ihraç ediyor. Ve şimdi gelişen enerji sektöründe üretim yapma kararı almışlar. Ve bir İspanyol firmasıyla işbirliği içinde rüzgar gülleri üretimine başlama kararındalar. Rüzgar enerjisinde son dönemde 78 bin megawatlık üretim ruhsatı için iş dünyası başvuruda bulunmasına karşın Türkiye'de bu alanda çok dar alanlı üretim söz konusu. Demirer Holding, Alman enerji kuruluşu Enerco ile birlikte 800 kilovata kadar santrallar üretebiliyor. Ayrıca, çelik kule üretimi de yapıyor. Bunun dışında 50 kadar firma da çelik kule üretimi yapabiliyor. 1974 yılından bu yana makine sanayiinde faaliyet gösteren Soyut Holding de 1 yıldan kısa sürede 1.5 megawatlık rüzgar tribünlerini üretip teslim eder hale gelmiş durumda. Bu gelişmelere karşılık rüzgar enerjisi kurmak için ölçümlerini tamamlayan firmalardan çoğu yurt dışından ekipman ithali için yabancı firmalara başvuruda bulunmuş durumdalar. Ancak, bu firmalara ekipman teslimi için yabancı firmalar iki yıl sonrası için sıra veriyorlar. Bu da rüzgar enerjisi yatırımı yapacak firmaların hem yatırım sermayelerini bağlamaları, hem de üretime iki yıldan sonra geçebilmeleri sonucunu beraberinde getiriyor. O nedenle Durmazlar makinenin bu alanda üretim kararı alması büyük önem taşıdığı gibi, başka firmaların da onları izlemesi sonucunu getirecektir. Türkiye makine sanayii çok yakın bir gelecekte bu alanda yurtdışına ihracat da yapacak firmalara sahip olacaktır. Türkiye makine sanayiinin önemli gelişme göstermesinde kamu ağırlıklı fabrikalar ve onlara bağlı çıraklık okullarında yetişen bir kadronun özel sektöre geçip kendi işlerini kurmalarının etkisi büyük oldu. Şeker fabrikaları, cer atölyeleri ve savunma sanayiinin bulunduğu kentlerde, bu kamu kuruluşlarından yetişmiş birçok kişi, kendi özel işyerlerini kurarak, çeşitli tesfiye tezgahlarını, tarım makinelerini üretmeye başladılar. Zaman içinde daha sofistike üretimler gerçekleştirerek, anahtar teslim un değirmenleri, toprak sanayii tesisleri üretmeye başladılar. Son dönemde ise CNC tezgahları dahil daha karmaşık üretimleri gerçekleştirmeye başladılar. Almanya için ekonomik değerini kaybeden bazı makine üretim firmaları da o fabrikalarda çalışan Türkler tarafından sökülüp Anadolu'nun çeşitli illerinde kurularak üretim yapıyor. Son on yılda makine sanayiindeki hızlı gelişme, bu alanda ihracatın da hızla artmasına neden oldu. Birkaç yıl öncesine kadar yüzbin dolarlar seviyesinden 2007 yılında 9 milyar dolar/yıl seviyesine yükseldi. Bu önemli gelişmeye karşın Türkiye'nin 2007 yılında makine ithalatının 21 milyar dolar olduğu gerçeği de unutulmamalıdır. Bu da bu alanda yeni yatırımların önemini ortaya koyuyor... Sadun Hoca'yı kaybettik Gençlik dönemimizde hem siyaset alanında, hem de ekonomi öğrenimimizde bize ışık tutan Sadun Hoca'yı kaybettik. Tanrıdan kendisine rahmet, yakınlarına başsağlığı dilerim.