Çözülemeyen bir sorun üzerine....
Plastik üretimi için ithal hammadde girdileri konusunda, “orijinal değil atık ürün giriyor” iddiasıyla Danıştay’a yapılan başvuruda, Ekonomi ve Çevre Bakanlıkları sektör temsilcilerinin görüşlerini almadan savunma yapınca Danıştay, başvuru yapan Petkim’in arzu ettiği yönde karar vermiş. Bunun sonucunda orijinal hammadde ile atık hammaddelerin aynı gümrük tarifesi içinde yer alması nedeniyle Gümrük kapılarında çok uzun kuyruklar oluşmuştu. Bunun üzerine Gümrüklerde büyük yığılmalar meydana gelince, Ekonomi Bakanlığı yayınladığı denetim tebliğleriyle, hammadde denetiminin giriş yapılan ana Gümrük kapılarında değil, gidilen ilin çevre müdürlüklerinde yapılması karara bağlanmıştı.
PLASFED Başkanı Selçuk Aksoy, bu kararın alınmasından sonra 1 hafta içerisinde sektörlerinin bir milyar dolarlık kayba uğradığını, kendilerinin yanı sıra otomotiv yan sanayi gibi farklı sektörlerinde sorun yaşadığını açıkladı.
Bunun üzerine 17 Şubat ve 4 Mart tarihlerindeki Ekonomi Bakanlığının Ürün Güvenliği ve Denetimi konusundaki düzenlemelerine karşın şikayetlerin sürdüğünü görünce, konuyla ilgili sorunun neden çözülemediğini araştırdım.
Gümrük Bakanlığından bir üst düzey yetkiliye sorunu ve niye çözülemediğini sordum.
Aldığım yanıt şöyle oldu:
“Tebliğ yayınlanmadan Gümrük kapılarında yığılmalar oluyordu. Gümrük Bakanlığı olarak biz uygulayıcıyız. Ekonomi Bakanlığı mevzuat düzenlemesi yapıyor. Konunun sahibi ise Çevre Bakanlığı. Kapıdaki yığılmaları önlemek için denetimin il müdürlüklerine geçerek kapıların rahatlatılmasını istedik. Bu sağlandı. Ama sorun oraya taşınmış oldu. Çok geniş kapsamlı bir hammaddenin denetimi söz konusu. Hem de orijinal hammadde ile atık ürün aynı fasılda yer alıyor. Bu durum karşısında sorunun çözümü için üç bakanlık temsilcileri Mart başında bir gün sabah başlayıp, akşam geç saatlere kadar süren bir toplantı ile çözüm aradılar. Eski usül beyana dönülmesi düşünüldü. Ancak, Danıştay kararı bu konuda ellerini kollarını bağlıyor. Ekonomi Bakanlığının üst üste yayınladığı 17 Şubat ve 4 Mart tebliğleri de sektörler için sorunun çözümüne yardımcı olamadı. Şikayetler sürüyor. Çözüm için Bakanlıklarla sektör temsilcilerinin bir araya getirilmesinin iyi olacağını düşünüyorum. Vakit kaybetmeden bu yapılabilmeli. Çözüm doğrudan bizim elimizde değil...”
Gördüğüm kadarıyla Gümrüklerdeki yığılmayı önlemek için denetimlerin Çevre il müdürlüğüne aktarılması gümrük kapılarında kuyrukların azalmasını sağlamış. Ama bu denetim için bilgi ve eleman altyapısına sahip olmayan İl Çevre müdürlüklerinde sorun çözümsüz hal almış. Bu da sektörlerde önemli zararlara yol açmış.
Çözümü en iyi önerecek olanların sektör temsilcileri olduğuna inanıyorum. Bakanlık temsilcisinin de önerdiği toplantı bir an önce yapılarak, çözüm önerileri ele alınmalı. Sağlanabilirse orijinal hammade ürün ile atık hammadenin fasılları ayrılmalıdır. Bunu aklıma getiren Bakanlık temsilcisinin, “Beyana tabii iken orijinal hammadede kapılarda en fazla 1-2 saatte malın teslim kararı alınıyordu” sözleri oldu.
Vakit kaybetmeden bu soruna acil çözüm bulunmalı. Çünkü, sektör temsilcileri bir yandan uğradıkları zarardan söz ederken, bir yandan da spekülatif fiyat artışlarından şikayetlerini dile getiriyorlar...