"Aman petrol" üzerine...
Başlıktaki “Aman petrol” ifadesi, Ajda Pekkan’ın şarkısını değil, bizim bağımlı olduğumuz petrol talebini gösteriyor. O nedenle petrol konusunda uluslararası gelişmelere bakmak istedim.
Bu "Aman Petrol" ifadesi Ajda Pekkan’ın Eurovizyon'da söylediği şarkının başlığı olarak burada yer almadı. Ülkemizde yeteri kadar bulunmayan ama sürekli ihtiyacımız olan bir ürün olarak bize aman petrol dedirten sürekli izlememiz gereken bir ürün olarak başlıkta yer aldı.
Türkiye’nin ham petrol ithalatının değeri 2002 yılından bu yana gizlilik uygulandığı için yayımlanmıyor. Sadece miktarları yayımlanıyor. Son on yılda 14 milyon ton ile 25 milyon ton arasında yıllara göre ithalatımız olmuş.
Türkiye’nin aldığı fiyatlar Rusya, Azerbaycan ve İran ile özel anlaşmaşları olduğu için uluslararası borsa fiyatlarından farklı olabiliyor. Ama uluslararası piyasada 80 dolara dayanan fiyatlar için önümüzdeki dönemde petrolde yeni dönem beklentisi 100 dolar. Bu yeni normal olarak tanımlanıyor. O nedenle bizi de yakından ilgilendiren petrol konusuna bir bakmak istedim.
- Petrol ve doğalgaz da arz fazlası var. Buna rağmen fiyatı yukarı iten etkenler söz konusu.
- Önemli petrol rezervine sahip Venezuella’nın, ülkedeki kargaşa edeniyle üretimi geriliyor,
- Amerika’nın kasımda başlatacağı İran Ambargosu, İran’ın petrol satışını olumsuz etkileyecek.
- Ortadoğu’daki uyuşmazlıklar ve Suriye iç savaşının da petrol fiyatında olumlu etkisi olmayacak.
- Bütün bunlar, dünya ortalama büyümesini 2018 yılında yüzde 3.5 ile sınırlıyor. Net reel artış sağlayan ülke Hindistan ile sınırlı kalıyor. Çin ve AB geçen yılki konumunda yatay seyir izliyor.
- Dünya ortalama büyümesi içersinde 170 ülke yüzde 1 paya sahibi. Hindistan ve Çin’in dünya büyümesindeki payları da yüzde bir seviyesinde. ABD’in payı binde 4, AB’nin payı ise binde 3.
- OECD petrol fiyat artışının yanına bir de “Dünya ticaretinde daralmalar” faktörünü ekliyor, buna bağlı olarak 2O18 tahminini yüzde 3.7’ye revize ediyor.
İşte bu gelişmeler bize “Aman petrol” dedirterek sürekli ve yakından izlememiz gerektiğini gösteriyor.
Bakalım Venezuela kaosu, İran ambargosu ve Ortadoğu belirsizliği petrol fiyatlarını önümüzdeki dönemde nasıl etkileyecek.