Benzer duruma düşmekten korktuğumuz Arjantin ne durumda....

Kimilerince bizimle paralellik kurulan Arjantin’in IMF’den aldığı 57.1 milyar dolar desteğe hemen henüz toparlanma sinyalleri vermemesi, bizim Arjantin’le pozitif ayrışma içinde olduğumuzu gösteriyor. O bakımdan Arjantin’deki durumu ele aldım.

Türkiye’yle ilgili kötü değerlendirme yapanlar Arjantin’den söz ediyorlar. O nedenle Arjantin’in durumuna bir bakalım diyorum...

IMF Arjantin’e yardımını 26 Eylül’de 7.1 milyar dolar 57.1 miyar dolara çıkardı. Bu kurumun tarihindeki en yüksek değer. Buna rağmen ülkede sular durulmuyor. Politika faizi yüzde 40’tan yüzde 60’a yükseltildi. Peso’nun değer kaybı devam ediyor. 2018’deki kaybı yüzde 50.
Ülkenin Mayıs 2018’deki önlemleri, ihracat üzerindeki vergileri kaldırmak, döviz kurunu serbest bırakmak, gecikmiş devlet tahvillerini ödememekti.

Bunlar yetersiz kalınca 4 Eylül’de şunlar ilave edildi: Faiz öncesi bütçe açığının kapatılması, ithalata vergi konulması, elektrik ve kamu taşımacılığında sübvansiyonun tümden kaldırılması, kura müdahale edilerek 34-44 aralığı benimsendi. Bunun üstünde ve altında müdanahale olmayacak ve müdahalede günde 150 milyon dolar kullanılacak.

Önlemleri yetersiz bulan Merkez Bankası başkanı istifa etti. Yerine tam bir piyasacı başkan atandı. Bu başkanı da ülkede etkin olan Peronist sendikacılar benimsemiyor.

Önlemlerin ilk sonuçlarının Aralık 2018’de alınması bekleniyor. Bu süre önlemlerin sonuç vermesi açısından IMF adına en uzun süre. Mayıstan başlayarak 7 aylık dönemde piyasaların durulması beklendi, olmadı... Zira piyasalar, sadece önlemleri değil, önleme dayalı uygulamaların sonuçlarını görmek istiyor.

Şimdi parlamentoya gelen 2019 bütçesinde önlemlerin tamamı metne yansıdı. Başkan Makri halk katında yaratılan tepkiden kaygılı. Şu anda enflasyon yüzde 42, yıl sonuna kadar daha yüksek artış bekleniyor. Ekim 2019’daki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Başkan Makri’ye şans verilmiyor.

Arjantin olayından çıkan iki ders var. Arjantin’in kur krizini IMF’siz çözme imkanı görülmüyor. 2000’li yılların başında IMF önlemleri 2 ila 4 arasında sonuç vermeye başlıyordu. Brezilya örneği bunun 24-36 aya çıktığını gösterdi.

Evet, zaman zaman kimilerince aynı grupta gösterildiğimiz Arjantin’de IMF desteğine rağmen durum bu. Herhalde durumlarımız benzer değil demek yanlış olmaz.