Buz etkisinde yüksek kasım enflasyonu geçen yılki baz etkisini ezdi geçti

A. Levent ALKAN
A. Levent ALKAN aleventalkan@gmail.com



Piyasa hemen hemen kasımın tarihsel oynaklığı kadar yanılmış. Ekimin ardından şirazeden, kasımın ardından da raydan mı çıkıyoruz. Yıllık %12.98 sonucu, Merkez Bankası'nın 1 Kasım tarihli 2017 IV. çeyrek enflasyon kontrol ufkunun dışı anlamına geliyor. Çünkü merkez bankasının bu son raporunda, ufuk patikasının zirvesi kasım için %12’yi gösteriyor. 2017 ortası %9.8’i, 2017 %7’yi ve 2019 %6’yı. Ekim ve kasım genel enflasyon seviyesi 15 yıllık ortalamasından ne kadar çok sapmışsa, aynı sapmayı çekirdek enflasyonlara da uygularsak tablomuzdaki artış düzeylerine ulaşıyoruz. Enflasyondaki ivmelenmenin kaynağı işte bu net artışlardır. Genel enflasyon artışı çekirdek enflasyonlara kendisiyle paralel bir artış patikası çizer. Bu patikanın dışı, o aya ilişkin enflasyon artışındaki yönü belirler. Buna göre ekim ve kasım aylarındaki artışların kaynakları şunlardır:

Ekim: H,I ve yeni çekirdek enflasyon.

Kasım: Mevsimlikler hariç, H, I, yeni çekirdek enflasyon, işlenmemiş gıda.

Hangi parametrelerin etkili olduğunu gözden geçirirsek; küresel boyutta artan faiz beklentileri, kurdaki geçişkenlik, ham petrol fiyatlarının yüksek seyri şeklinde sıralanır.

Enflasyon ekim ivmelenmesiyle şirazeden çıktıysa eğer, kasım sıçramasıyla da raydan mı çıktı acaba? Piyasa kasımı %1.17 beklerken gerçekleşme %1.49. Sapma yaklaşık bir oynaklık boyu. Merkez daha geçen cuma 2017 IV. çeyrek enflasyon raporunda 2017’yi yüzde 9,8; 2018’yi yüzde 7; 2019 yüzde 6 öngörüyor. Tek haneli öngörü tutmayacak. Aralık tahmini enflasyonu, bu çerçevede %1.34 gerçekleşebilir. O zaman da enflasyon, 2017’yi %12.64 düzeyinde kapatmış olur.

Küresel analitik ölçütlerde ABD, AB Bölgesi, Japonya ağır bir deflasyonist baskı altında ezilmektedir. İşin kötüsü, yüksek ÜFE ve çekirdek enflasyonlarla desteklenen bir maliyet enflasyonu aşağı yönlü katılığımızı destekliyor. Bugün için enflasyon kabına sığmıyor. Şimdiye kadar makroekonomide artılarımız sıralarken, enflasyonun kontrollü gidişini de hesap ediyorduk. En azından bir süre için, bu etkiden bahsedebilmek mümkün olamayacak. Ne dersiniz? Sonrasında, yüksek ülke risk primi de bizi bekliyor olabilir mi?

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar