Halka arz hayalini hedefe çevirin
Geçen yazımda her KOBİ’nin halka arz düşünmüyor olsa bile, kendisini halka arz olacakmış gibi hazırlamasını önermiştim. Bu size hedef verir, disiplin altına alır. Kaldı ki doğru koşullarda ve zamanlama ile yapılan halka arz size çok şey katar.
Büyüme ve sürdürülebilirliğe yönelik yatırımlarınızı finanse eder, rasyolarınızı iyileştirir, yurt dışına açılmanızı veya yurt dışında yatırım yapmanızı sağlar, kurumsallaştırır, şirket içi sistemli bir yönetim anlayışına ve yönetişime teşvik eder. Bu nedenle, SPK tarafından belirlenen halka arz kriterlere uygun veya yakın olan KOBİ’lerimizin üç senelik stratejik gündemlerinde bu konunun yer almasını öneririm.
Halka arza nasıl hazırlanalım?
Öncelikle bu konuda şirket içinde tüm ortaklar ve yöneticiler arası bir mutabakat oluşmalı. Bu bir stratejik amaç haline getirilmeli. Bu amacı gerçekleştirmek için, strateji, operasyon, finans, hukuk, insan kaynakları ve diğer tüm birimler eşgüdümlü bir çaba içinde olmalılar.
Halka arz için bir takvim ve bu takvime bağlı alt hedefler oluşturulmalı. Halka arza hazırlık sürecinde yönetsel, mali ve hukuki danışmanlık hizmeti alınmalı. Bu hedefleri de danışmanlar ile birlikte belirlemek ve süreçlendirmek kritik önemde. Size zaman kazandırır, hazırlık sürecini planlı ve kontrollü şekilde geçirmenizi sağlar. Sonraki adım, henüz o noktada değilseniz, halka arz kriterlerine ulaşmayı sağlayacak yönetsel, stratejik ve operasyonel yapılanmayı oluşturmaktır.
Örneğin, SPK tarafından yapılan yeniden değerleme sonucu, 2024 senesinde ilk halka arzlarda aranacak bazı mali şartlar şu şekilde: kayıtlı sermaye sistemine geçiş asgari sermaye tutarı 100.000.000 TL, 2023 senesi için aktif toplamı en az 1.500.000.000 TL ve net satış hasılatı en az 750.000.000 TL, 2022 senesi için aktif toplamı en az 450.000.000 ve net satış hasılatı en az 270.000.000 TL ve son 2 sene dönem kârı çıkmış olmalı. Tabi başka şartlar da var.
Mevcut durumunuz nedir?
Bu şartları ele alıp, her bir şartı yerine getirme noktasında neredesiniz, buna tüm ortaklar ve üst yönetim ekibi olarak birlikte bakmanız lazım. Gerçekçi bir bakış açısı ile mevcut yapı ve anlayış ile gelecek üç seneyi tahmin etmeye çalışın.
Bazı şirketler hali hazırda halka arz kriterlerini karşılıyor olabilir. Bazılarının ise iki, üç hatta beş seneye ihtiyaçları olabilir. Tabi bu kriterlerin SPK tarafından her sene güncelleneceğini de unutmadan, makul bir süre içinde karşılar duruma gelmeyi hedefleyebilirsiniz.
Bu iş için bir plan ortaya koymanız; sorumluları, süreleri, gerekli kaynakları, yürütülecek proje ve faaliyetleri açıkça tanımlamanız faydalı olur. Şirket içinde ortaklardan biri bu işin sponsoru yani ana sorumlusu olmalı. Danışmanlarınızın da içinde olduğu bir proje ekibi oluşturmanızı ve proje yönetimi şeklinde yürütmenizi de tavsiye ederim.
Kurumsal yönetim ve kurumsallaşma süreçlerini başlatın
Mevcut durum değerlendirmesi ve halka arz hazırlık planı sonrası adım kurumsallaşma sürecini başlatmanızdır. Şirket içinde yönetim kurulunu aktive etmek, yönetim kurulu – icra ilişkilerini tanımlamak, iyi bir stratejik plan yapmak, kurumsal hedefleri en alt çalışanlara kadar indirmek, performansı ölçmek, dijitalleşme fırsatlarını yakalamak, şirket içi görev tanımlarını oluşturmak, halka arz projesi ve diğer operasyonlar için gerekli yetenekleri şirkete çekmek ve kazandırmak, şirketin yönetim ve organizasyon yapısı üzerinde düşünerek daha yalın ve hızlı karar alan bir yapı oluşturmak, müşteri ihtiyaç analizi üzerinden, değer zincirinizi müşteri odaklı yeniden yapılandırmak, iç kontrol ve iç denetim sistemlerini oluşturmak, düzenli YK ve İcra Kurulu toplamak, bütçe gibi adımlar sizi halka arz hedefleri ile yakınlaştıracaktır.