İstihkaklardan mükerrer kesilen damga vergisi

Kamu kurumları ihtiyaçları olan mal veya hizmetin alımını açtıkları ihaleler ile sağlamaktadırlar.  İhaleyi alan firma Damga Vergisi Kanunu’na göre çeşitli adlar altında damga vergisi ödemekle mükelleftir. 

İhaleyi alan firmanın ödemek durumunda bulunduğu damga vergileri sırasıyla aşağıya çıkartılmıştır.

1. İhale komisyonu tarafından alınan karar 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli 1 sayılı Tablonun II.Kararlar ve Mazbatalar bölümünün 2 numaralı bendine göre  İhale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğinin her türlü ihale kararları bölümüne göre, binde 5,69 oranında damga vergisine tabi bulunmaktadır. 

2. İhale üzerinde kalan yüklenici ile kamu kurumu arasında sözleşme imzalanmaktadır. Bu sözleşme ile ilgili olarak yüklenici, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli I sayılı Tablonun I Akitlerle ilgili kağıtlar bölümünün A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar bendinin 1.  Mukavelenameler,  taahhütnameler ve temliknameler  bölümüne göre binde 9,48 oranında damga vergisi ödeyecektir. 

3. Yüklenici işi yaptıkça, idareye fatura veya hak ediş verecektir. Bu fatura veya hakedişten de 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli I sayılı Tablonun IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar bölümünün 1/a bölümündeki “Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar”  ifadesine göre binde 9,48 oranında damga vergisi ödenecektir. 

Bu durumda ihaleyi kazanan yüklenici aynı ihale bedeli üzerinden ayrı ayrı üç defa damga vergisi ödemektedir. Yüklenicinin ödemekte olduğu damga vergisi oranı toplam ( 5,69  + 9,48 + 9,48 ) binde 24,65 olmaktadır. 

İlgili Kamu Kurumuna yüklenici tarafından verilen faturaların toplamı iş bittiği zaman ihale tutarı kadar olmaktadır. Sonuç olarak yüklenici aynı ihale tutarı için ihale sözleşmesinin imzalanması sırasında ödediği damga vergisi kadar bir miktarı mükerrer olarak ödemek zorunda kalmaktadır.
Üçüncü kesinti verilen her fatura bedeli üzerinden hesaplanmakta ve İlgili Kamu Kurumu tarafından tarafımıza ödenecek olan miktardan yüklenicinin rızası dışında kesilerek kendi bağlı bulunduğu vergi dairenize yatırılmaktadır. 

Damga Vergisi Kanunu’nun eki (1) sayılı tablonun IV. Makbuzlar ve Diğer Kağıtlar başlıklı bölümünün 1. Makbuzlar başlıklı maddesinin (a) paragrafında bulunan a) Resmî daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle kişiler tarafından resmî dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmî daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kâğıtlar  ifadelerinde faturalardan böyle bir kesinti yapılacağına dair bir ifade bulunmamaktadır.

Diğer yandan idare tarafından düzenlenen her türlü kağıt ve sair belge gene ilgili Kamu Kurumunun kendi idari işleri çerçevesi içinde düzenlenmiş belgeler olup bu belgeler o kurumun ödemelerini ispat için kullanılan vesaik olup yüklenici ile hiçbir alakası bulunmamaktadır. 

Kamu kurumlarından bedelleri yüksek olmayan ihaleler alan firmalar tarafından ödenen yukarıda belirtilen damga vergileri belki çok yüksek meblağ tutmamaktadır. Ancak bedelleri yüksek olan ihalelerde, bu tutar yüksek meblağlara ulaşmaktadır. Özellikle rekabetin çok olduğu sektörlerde ve kar marjının küçük olduğu durumlarda ödenen damga vergisi maliyete etki etmektedir. 
Bu yıl içinde Damga Vergisi Kanununda değişiklik yapılacağı duyurulmuştur. 
Yapılacak olan değişiklik çerçevesinde bu konunun da ele alınması düşünülebilir.