Kulüpler dışarıdan yaşlı oyuncu transfer ediyor!
Bu sezon itibariyle Süper Lig kulüplerinin yaptığı 64 yabancı oyuncu transferi sonucunda Süper Lig'de top koşturan yabancı oyuncu sayısı 174'e ulaşmış durumda. Yabancı oyuncu sayısının toplam oyuncu sayısına oranı ise %34.5 düzeyinde.
Süper Lig'de oynayan yerli ve yabancı oyuncuların ortalama yaşlarına bakıldığında, Süper Lig'de yer alan 174 yabancı oyuncunun yaş ortalaması 26.5 civarındayken, yerli 337 oyuncunun yaş ortalamasının 24.8 civarında olduğu görülüyor. Buradan çıkartılabilecek en önemli sonuç: Takımlarımızın genellikle yurtdışından daha yaşlı oyuncu transfer ettiğidir. Şüphesiz ki, bunun çok önemli nedenleri olabilir ama bu durum "yaşlı yabancı oyuncu" gerçeğini değiştirmiyor.
Süper Lig'de yerli ve yabancı oyuncu sayıları
Toplam Yabancı oyuncu Yerli Yabancı oyuncu Yerli oyuncu
Kulüp adı oyuncu sayısı sayısı oyuncu sayısı yaş ortalaması yaş ortalaması
Fenerbahçe 27 11 19 27.1 24.5
Beşiktaş 29 16 13 24.2 25.0
Galatasaray 24 9 16 28.8 27.3
Trabzonspor 30 15 18 27.1 25.0
Bursaspor 31 12 20 26.4 23.0
Gaziantepspor 26 9 17 25.1 22.8
Eskişehirspor 23 8 15 29.3 25.6
Kayserispor 27 9 18 25.8 21.7
Orduspor 29 10 19 23.9 26.0
İ.B. Belediyespor 27 7 20 27.2 25.4
M.P. Antalyaspor 25 6 20 28.2 27.4
Sivasspor 31 11 20 25.0 24.5
Manisaspor 24 7 17 27.5 23.9
K.Karabükspor 34 9 25 29.2 25.2
Gençlerbirliği 27 9 18 21.6 25.7
Samsunspor 31 10 22 26.1 23.4
MKE Ankaragücü 28 6 22 22.0 25.2
Mersin İdman Yurdu 28 10 18 26 26.2
Toplam 501 174 337 26.5 24.8
Yukarıdaki tabloya göre en yaşlı oyuncuları kadrosunda bulunduran kulüpler olarak ilk etapta gözümüze çarpanlar: Karabükspor, Antalyaspor, Eskişehirspor ve Galatasaray.
Buradan çıkan sonuç: Yurtdışından yaşlı ve kariyerinin sonuna gelmiş oyuncu transfer ediyoruz. Bu nedenle genç yeteneklerimizin önünü kesiyoruz.
Süper Lig'de en değerli yabancı oyuncular dört büyüklerde
Süper Lig'de top koşturan en pahalı bonservis bedeline sahip 13 oyuncu dört büyük kulüpte yer alıyor. Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor'da yer alan bu oyuncuların toplam bonservis bedelleri 297 milyon TL'ye ulaşıyor. Bu oyuncuların yaş ortalaması ise 28,1 civarında görünüyor.
Süper Lig'de en değerli oyuncular
Oyuncu Kulüp Yaş Bonservis değeri
1 Felipe Melo Galatasaray 28 38.500,00 TL
2 Ricardo Quaresma Beşiktaş 27 35.000,00 TL
3 Fernando Muslera Galatasaray 25 28.000,00 TL
4 Joseph Yobo Fenerbahçe 31 22.000,00 TL
5 Simao Beşiktaş 31 21.000,00 TL
6 Albert Riera Galatasaray 29 21.000,00 TL
7 Didier Zokora Trabzonspor 30 20.000,00 TL
8 Manuel Fernandes Beşiktaş 25 19.500,00 TL
9 Hugo Almeida Beşiktaş 27 19.500,00 TL
10 Milan Baros Galatasaray 29 19.500,00 TL
11 Alex Fenerbahçe. 33 19.500,00 TL
12 Gustavo Colman Trabzonspor 26 17.500,00 TL
13 Issiar Dia Fenerbahçe 24 16.000,00 TL
Transferden aslan payını üç büyükler alıyor
Geçmiş yıllarda olduğu gibi bu sezon yapılan transferlerde de yine aslan payını üç büyük kulüp almış durumda. Buna göre Galatasaray, Beşiktaş ve Fenerbahçe'nin toplam transfer harcamaları 143.886.400 TL'ye ulaştı. Üç büyüklerin bu sezon transfere harcadıkları para, Süper lig transfer harcamalarının yüzde elli sekizini oluşturuyor. Bu tutar ve yüzde rekabetçi dengenin büyükler lehine haksız rekabet üstünlüğü olarak yansıdığını bize gösteriyor.
Diğer iki şampiyon kulüp Trabzonspor ve Bursaspor'u da üç büyüklere eklediğimizde, bu beş takımın transfer harcamaları toplamı 216.734.000 TL'ye ulaşıyor. Bu tutar, Süper Lig transfer harcamalarının %87'sini oluşturuyor. Bu durumda, Süper Lig'de rekabetçi dengenin, dengede rekabeti sağlamaktan uzak olduğunu gözlemliyoruz.
Buradan çıkan sonuç: transfere en çok parayı harcayan kulüplerin aynı zamanda Süper Lig'in en borçlu kulüpleri olduğunu da dikkate aldığımızda, transfer konusunda kısa süre içinde mutlaka bir düzenlemeye gidilmesi gerektiği açıkça görülüyor.
Her üç yabancıdan birisi oynuyor
2010-11 sezonu verilerine göre geçen yıl Süper Lig'de yer alan takımlar kadrolarında tuttukları yabancı oyuncuların sadece %30'unu oynatmışlar. Bir başka ifadeyle kulüpler ellerindeki her üç yabancı oyuncudan sadece birini ilk on birde değerlendirmişler. Bir sezon boyunca oynayan yabancı oyuncu yüzdesi ise %35 civarında gerçekleşmiş.
Buradan çıkan sonuç: Transfer edip kadromuzda tuttuğumuz yabancı oyuncuları verimli olarak kullanmıyoruz.
Hatalı transfer politikası Türk futbolunu başarısızlığa mahkum ediyor
Bugün Türk futbolunun içinde bulunduğu en önemli finansal sorunların ana kaynağını "hatalı transfer politikaları" sonucu oluşan kümüle zararlar oluşturuyor. Son on yılda kulüplerimizin yapmış olduğu transfer harcamalarının toplamı 2.5 milyar TL'ye ulaşmış durumda. Bu transferlerin yüzde 85'ini de yabancı oyuncu transferleri oluşturuyor. Bu transfer harcamalarına karşın aynı dönemde sattığımız oyunculardan elde ettiğimiz transfer gelirlerimiz ise 240 milyon TL civarında. Yani toplam harcamalarımızın ancak yaklaşık yüzde 10'luk kısmını buradan karşılayabilmişiz. Geri kalan ise Türk futbolunun "cari açığı"dır ve bu açık hızla ekonomide olduğu gibi Türk futbolunu tehdit ediyor. Özellikle izlenen yanlış transfer politikalarının kaçınılmaz sonucu kendisini kulüplerin finansal tablolarında somutluyor. Çok ciddi zararlara yol açıyor. Hatalı transferler kulüplerin kaynaklarını eritiyor.
Buna bağlı olarak futbol kulüplerimiz 1) İşletme sermayesi açığı, 2) Öz kaynak açığı ve 3) Likidite açığı veriyor. Bu üç açık sonuç olarak, futbol kulüplerimizin mali yapılarında tedavisi mümkün olmayan hasarlara yol açıyor. Bu olumsuzluk, kulüplerin dönen varlıklarının kısa vadeli borçlarını karşılamakla yetersiz kalmasına; bu nedenle faaliyetlerinin finansmanında hızla yabancı kaynağa özellikle de banka kredilerine yönelmek durumunda kalmalarına neden oluyor. Bu bağlamda bugün dört büyük kulübün banka borçları toplamı 1.5 milyar TL'ye ulaşmış durumda.
Süper Lig yabancı çöplüğüne dönmüş durumda
Transferde herhangi bir kısıt bulunmaması transferin kalitesini olumsuz etkiliyor. Genellikle yaşlı ve kariyerinin sonuna gelmiş oyuncuların son duraklarının Türkiye olması, kulüplerin salt parasal kaygılar içinde hareket ederek, bu konuda selektif bir politika izlememeleri, bir yandan kulüplerimizi maddi sıkıntıya sokarken, diğer taraftan Süper Lig'i adeta bir yabancı oyuncu çöplüğüne dönüştürüyor. Bu ise altyapıdan yerli ve yeni oyuncu gelmesinin önünü kesiyor. Altyapıdan yetenekli oyuncuların yeterince çıkmaması ve yetenekli Türk oyuncuların yeterince kadro şansını bulamamaları, uzun vadede Türk futbolunun sportif rekabet gücünü düşürüyor, Avrupa'da ve Dünya'da irtifa kaybetmesine neden oluyor. Milli Takımımızın futbolunun gerilemesine yol açıyor. Nitekim milli takımlar bazında performansımıza bakıldığında FIFA sıralamasında 2000 yılının gerisinde kaldığımızı görüyoruz.
Süper Lig'de rekabetçi denge bozuluyor
Hatalı transfer politikalarının bir başka olumsuz sonucu da; transferin Süper Lig'de haksız ve dengesiz rekabetin artmasına ortam hazırlayan bir yapı içinde olmasıdır… Yapılan transferlerin yüzde seksen yedisinin beş kulüp tarafından gerçekleştiriliyor olması Süper Lig'de kulüp kadrolarının kalitesi konusunda ciddi uçurumlara yol açıyor. Özellikle transfer pastasında aslan payını İstanbul triosunun yüzde elli yediyle alması kaynakların dengesiz dağıtıldığını ve kulüpler arasında ciddi gelir dağlımı dengesizliğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Bu ise Süper Lig'de rekabetçi dengenin, dengede rekabeti sağlamaktan uzaklaşmasına neden oluyor. Bunun orta ve uzun vadedeki kaçınılmaz sonucu ise futbol kalitemizin düşmesi ve rekabet gücünün yitirilmesi olarak gerçekleşiyor. Bu nedenle de transfer politikalarının hızla gözden geçirilmesi ve buna ilişkin sıkı düzenlemelerin futbol otoritesi tarafından yapılması gerekiyor.
Bu konuya çözüm önerilerimizi ise bir başka yazıda ele alacağız.