Merkez Bankası’nın açık piyasadaki etkinliği

A. Levent ALKAN
A. Levent ALKAN aleventalkan@gmail.com

Kurda aşırı oynaklıklar, para politikasını daha aktif olmaya zorlar. TCMB’de ilk adımını, 11 Ocak’tan itibaren bankalararası para piyasasında bankaların borç alabilme limitleri 22 milyar Türk Lirası’na düşürerek attı. Yabancı para zorunlu karşılık oranlarını tüm vade dilimlerinde 50 baz puan indirerek sisteme 1.5 milyar ABD Doları likidite pompaladı. Kurdaki tansiyon dinmeyince Bankalararası Para Piyasası’nda bankaların borç alabilme limitleri 16 Ocak 2017 tarihinden itibaren toplam 11 milyar TL’ye çekti. Bankalar, bir temerrüt faiz uygulaması Geç Likidite Penceresi’ne (GLP) yönlendirildiler. Sonsuz likidite ihtiyaçlarının karşılanabildiği GLP ile, borç verme faiz oranından limitsiz opsiyon açıldı.

Merkez Bankası (TCMB) pazartesi ve salı günlerinde miktar yöntemiyle bir hafta vadeli repo ihalesi açmadı. Uygulamanın ilk günü pazartesi idi. BİST bünyesindeki repo pazarlarında %8.5 ile sadece 34 milyon TL’lik fonlama sağlandı. Bankalar saat 16:00- 17:00 arası Geç Likidite Penceresi’nden (GLP) %10 faizle 14.1 milyar TL kullandılar. Böylece günlük ortalama fonlama maliyeti %8.75 e çekilmiş oldu. Dövizde tansiyon düştü. Dolar/TL 3.72’e kadar geriledikten sonra, Salı sabahı 3.80’in altında işlemlerle pazartesiden daha olumluydu.

Neler yapılabilir?

1. Mart ayına kadar üst bantın adım adım %10 düzeylerine kadar çekilebileceği yönünde beklentiler piyasaya hakim olmuş durumda.

2. Euro/dolar paritesi 1.00 düzeylerine geriledikçe, dolar endeksine yeni bir zirve yaşatabilecektir.
3. Siyaset ve terör ekonominin elini zorlayabilir. Dış kaynaklı fon girişine duyulan gereksinim artabilir.

4. Bütçeyi düzeltecek bir seferlik fiyat artışları, 2017 enfl asyonunu yukarı itebilecektir. Reel ekonominin dış kaynak gereksinimi arttıkça ekonomideki stabilizasyon zorlanacaktır.

5. DEPO: Türk Lirası depo borç alma ve borç verme imkânıdır. Merkez Bankası’nın belirli vadeler için gün içinde ilan ettiği faiz oranlarından Türk Lirası borç almak veya borç vermek isteyen bankalara teminatları ve limitleri dahilinde sağladığı mevduattır.

6. Genellikle piyasada kalıcı likidite sıkışıklığı olduğu durumlarda doğrudan alım işlemleri tercih edilir. Tedavülde bulunan kıymetlerin, işlem tarihinde belirlenmiş fiyat üzerinden işlem valöründe açık piyasa işlemi yapmaya yetkili kuruluşlardan satın alınmasını temin eder.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar