Yatırım araçlarının 2024 yılı yol haritası
BIST 100 Endeksi’ndeki 100 hissenin sadece 28’i enflasyonun üzerinde getiri sağlarken 32’si yatırımcısının anaparasını eritti. Aracı kurumlar yeni yılda endekste yüzde 35-40 civarı artış bekliyor. Mevduat faizleri de yılın ilk yarısında yüksek seyrini koruyacak gibi. Dolarda ise enflasyonun altında bir artış olacağı görüşü hakim.
2023 yılını geride bıraktık. Yeni yıla herkes yeni umutlarla başlıyor. En başta savaşların olmadığı, sağlıklı, huzurlu bir yıl olmasını diliyorum. Geçen yıl yatırımcılar için oldukça hareketli bir yıl olarak tarihe geçti. Yılın ilk yarısı ile ikinci yarısı birbirinden tamamen farklı geçti. Mayıs ayındaki seçimlere kadar olan süreçte bambaşka bir ortam seçimlerden sonra ise bambaşka bir ortama şahitlik ettik. İlk yarı ‘eski dönem’ ekonomi politikaların etkisi hissedildi. Yüksek enflasyon ortamında düşük faiz politikası yatırımcıların tercihlerini şekillendirirken seçim sonrası dönemde alınan kararlar yeni bir yol haritası çizdi.
Borsa son aylarda üzdü
Merkez Bankası’nın faiz artırımlarına başlayıp sadeleşme adımlarını bir bir hayata geçirmesi özellikle hisse senedi cephesinde coşkuyla karşılandı. Ancak bu coşku ekim ayından sonra yerini endişeye bıraktı. Endeks 3 Ekim’deki tarihi zirvesi olan 8 bin 562 puandan aşağıya doğru salınmaya başladı ve yılın son günlerinde 7 bin 200 puan sınırına indi. BIST 100 Endeksi zirvesinde yüzde 16’ya yakın bir geri çekilme yaşansa da hisselerin zirvelerinden yaşadıkları kayıplar yüzde 50’leri buldu. Bu boyutta yaşanan kayıplar çok sayıda yatırımcıyı umutsuzluğa itti. Çünkü yüzde 50 yaşanan kaybın telafisi için iki kat bir performansa ihtiyaç var.
Hisseler enflasyonu yenemedi
Son aylarda hisselerde yaşanan kayıplar birçok hissenin fiyatını 1 yıl öncesine geri çekti. Hesaba enflasyonu katarsak yatırımcılar için durum biraz daha kötüleşiyor. Çünkü yatırımcıların asıl motivasyonu varlıklarını enflasyon karşısında korumak. Aralık ayında enflasyonun yüzde 3 civarı bir artış olması bekleniyor. Yani yıllık enflasyon yüzde 65 civarı bir rakamla 2023 yılını tamamlayacak. BIST 100 Endeksi’ndeki 100 hissenin geçen yılki performansına baktığımızda sadece 28 tanesi enflasyonun üzerinde bir getiri sundu yatırımcısına.
Geriye kalan 72 hisse ise enflasyon karşısında yatırımcısını üzdü. Endeksteki 32 hisse senedi ise yatırımcısının 1 yıl önceki anaparasının erimesine neden oldu. Çan2 Termik hisseleri 2023’te yatırımcısına yüzde 67.36, İmaş Makine Sanayi yüzde 67.14, Penta Teknoloji yüzde 66.18, Akfen GYO yüzde 62.69 kaybettirdi. Endekste en fazla prim yapan hisse ise yüzde 603 ile Borusan oldu. Mia Teknoloji de yatırımcısına yüzde 285 kazandırdı.
Piyasaların 2024 yılında takip edeceği gelişmeler
Gelelim 2024 yılına ilişkin beklentilere… Yeni yılda başta ABD Merkez Bankası (Fed) olmak üzere merkez bankalarının faiz kararları yakından izlenecek. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) da kararları kritik. Genel beklenti yılın ilk yarısında mevcut faiz seviyesinin korunması. Çünkü enflasyonun mayıs ayında zirve yapıp sonrasında düşüşe geçmesi bekleniyor. Yılın ikinci yarısında ise faiz indirimlerinin gündeme geleceği görüşü hakim. Kısa vadede mart ayında yapılacak yerel seçimler yine siyasi tansiyon açısından önemli.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’nin kredi notu ile ilgili vereceği kararlar da 2024 yılına damga vurması beklenen gündem maddelerinden. İlk not açıklaması 12 Ocak’ta Moody’s’den bekleniyor. Moody’s’in bu gözden geçirmede not artışı yerine görünüm artışına gitmesi bekleniyor. Moody’s’in ikinci gözden geçirmesi 19 Temmuz’da. Fitch ilk gözden geçirmesini 8 Mart’ta ikincisini 6 Eylül’de yapacak. S&P ise ilk not değerlendirmesini 3 Mayıs’ta ikincisini 1 Kasım’da yapacak. Piyasalar açısından en büyük risk ise ekonomi yönetiminde yapılabilecek bir değişiklik ve jeopolitik tansiyonu artıracak gelişmeler olarak öne çıkıyor.
2023'te en çok altın kazandırdı
2022 yılını 7 bin 330 liradan tamamlayan Cumhuriyet Altını, 2023 sonunda yüzde 79,75 artışla 13 bin 176 liraya çıktı. 2023'te BIST 100 endeksi de yüzde 35,60, altının gramı yüzde 79,34, dolar/TL yüzde 57,90, euro/TL de yüzde 63,49 arttı. 2022'yi 5.509,16 puandan tamamlayan BIST 100 endeksi 2023 sonunda 7.470,18 puana çıktı. Endeksteki yıllık artış 1.961,02 puan ve yüzde 35,60 oldu. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 2023'de yüzde 79,34 artış gösterdi. Geçen yılın sonunda 1.094 liradan satılan 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 2023 yılının son işlem gününde 1962 liraya çıktı.
Mevduat, borsa, dolar ve altın ne olur?
Yeni yılın ilk yarısında politika faizlerinin yüksek seyrini koruyacağı beklentisine paralel olarak mevduat faizlerinde önemli bir geri çekilme öngörülmüyor. Dolayısıyla mevduat faizlerinde yüzde 40-50 arasındaki seyir bir süre daha sürecek gibi. Aracı kurumların BIST 100 Endeksi’ne yönelik 12 aylık beklentileri 11-12 bin puan seviyelerinde yoğunlaşıyor. Dolar kuru ile ilgili beklentiler ise hem yerli hem de yabancı kurumlarda enflasyonun altında kalacağı yönünde. Bank of America altının onsunun yıl sonunda 2 bin 400 dolarolmasını bekliyor.