YGM sistemi kökten değişti
Geçen hafta yayınlanan resmi gazetede yeralan gümrük yönetmeliği ve gümrük tebliği ile Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği sistemi tamamen değişti. Kuşkusuz değişikliğe ihtiyaç vardı. Çünkü YGM ler ile bakanlık arasında davalaşmalar tatsız bir durum yaratmıştı. Yeni düzenlemelerden sonra da bu tatsızlığın boyut değiştirerek devam edeceği anlaşılıyor.
Yapılan düzenleme ile; YGM sistemi dalaşmalardan sonra gümrük yönetmeliğinde yerini aldı. YGM olabilme şartları zorlaştırıldı. Üniversitelerin belli dallarında mezun olma koşulu getirildi. Gümrük müdürlerine sınavla YGM olabilme uygulamasına geçildi. Bir YGM nin bakabileceği antrepo sayısı 6 dan 4 e düşürüldü.(2 genel 2 özel). YGM şirketinde en fazla 5 YGM çalışabilelecek. Çünkü ortaklık pay oranı %20’nin altında olamayacak. Bölge esası getirildi. Bağlı bulunulan bölge müdürlüğü dışında antrepolara bakılamayacak. Lise mezunu YGM’lerin yetkileri yılbaşında iptal edilecek. Bu sayı nereyse mevcut YGM’lerin yarısıdır. Bu durumda mevcut YGM’lerin sayısı mevcut antrepolara bakmaya yetmeyecek. YGM ancak müşavir yardımcılarını antrepolarda görevlendirebilecek. YGM olarak çalışabilme açısından 65 yaş sınırı getirildi. Bu uygulama nedeniyle de YGM sayısı azalacaktır. 1300 civarındaki antrepoya kalan YGM’lerin yukurıdaki kısıtlamalar nedeniyle bakması imkansız hale geldi. Merkezin görüşüne göre YGM olan antrepolarda memur olmayacak. Ancak 2015/14 sayılı genelgenin yürürlükte kalkması gerekiyor. Antrepo raporları üç aylık süre içinde elektronik ortamda müdürlüklere intikal ettirilecek. Bakanlıktan yeni emeklilerin veya istifa edeceklerin sisteme katılabileceği düşünülüyor. Kazanılmış hak bakımından Bakanlık aleyhine davalar açılacak. Kaos ortamının yıl sonuna kadar biteceği tahmin ediliyor. YGM istemi çok nitelikli olacak ama kaos bitene kadar YGM şirketlerinin küçülmesi ve yenilerinin açılması kaçınılmaz olacak. YGM ücretleri artacak gibi gözüküyor.
Keza, yeni düzenleme ile; YGM ile tespit işlemi yaptıran antrepo işleticisi arasında tespit işlemi haricinde doğrudan veya dolaylı iş ilişkisinin tespiti halinde (sözleşmeye dayalı danışmanlık hariç) üç ay süreyle, ilgili antrepoya eşya alınmasına izin verilmeyecek. Tespit işlemlerinin yapılacağı kişiler ve antrepo işleticileri ile ortaklık ve çalışan statüde ilişkisi bulunması yasaklanmış oluyor. Antrepo işleticilerince antrepo stok kayıtlarının yönetmeliğin 536 ve 537’nci maddelerine uygun şekilde güncellenmemesi 241 maddeye göre para cezası iele cezalandırılacak. Antrepolarda yapılacak değişikliklerle ilgili olarak yetkilendirilmiş gümrük müşavirince düzenlenen raporlar Tasfiye Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne gönderilecek.
Kaçak zannı ile el konularak kaçak eşya ambarı, yoksa sırasıyla genel antrepo, geçici depolama yerleri veya gümrük idaresince uygun görülen yerlere konulan eşyanın mahkemesince sahiplerine iadesine karar verilmesi halinde, kararın kesinleşmesini müteakip, eşya sahibine veya temsilcisine yapılacak tebligat tarihinden itibaren, bu eşya geçici depolanan eşya statüsüne tabi tutulur. Bu eşya; serbest dolaşımda bulunmuyorsa otuz gün içinde gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilerek buna ilişkin işlemler tamamlanır; serbest dolaşımda bulunuyorsa kararın kesinleşmesini müteakip ilgilisine yapılacak tebligat tarihinden itibaren otuz gün içinde teslim alınması zorunlu hale getirilmiş oluyor. Bu süreler içerisinde işlemleri yapılmayan eşya tasfiyeye tabi tutulacak.
Eşyanın transit rejimi beyanında bulunulduğu durumda, beyanın belge kontrolüne tabi tutulması ya da fiziki muayeneye tabi tutulan eşyanın niteliği itibarıyla muayene memurunca gümrük tarife istatistik pozisyonunun tespitinin mümkün olması halinde eşya laboratuvar tahliline tabi tutulmayacak. Kısacası gümrük camiasında yıl sonuna kadar hareketli günler geçeceğe benziyor. Gümrük müşavirlerinin dernekleri toplantı yapıyorlar ve neticesinde yasal yollara başvurulacağı anlaşılıyor.