YGM sisteminde çok şey değişti

Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri (YGM) mevzuatı 2017 için önemli ölçüde değişti. 6 ve 7 sayılı tebliğler ve yılın son haftasında çıkan genelge ile yapılan değişiklikler şöyledir:

1) YGM Şirketlerinde her ortağın %20 payı olması zorunlu hale getirildi. Dolayısıyla bir şirkette en fazla 5 YGM görev yapabilecektir. Ticaret Kanunu ile uyuşmayan bu durum şirket varlıklarının bölüşülmesi anlamına gelecektir.

2) Antrepo sayısına sınırlama getirildi. Bir YGM en fazla 2 genel ve 2 özel antrepoya bakabilecek. Dolayısıyla, daha önce toplamda 6 olan bu sayının azaltılması nedeniyle bazı antrepoların bırakıldı. Bunun sonucu olarak bazı antrepolar YGM bulmakta zorlanabildi ve ücretleri de yükseldi.

3) Antrepolar bakımından bölge esası getirildi. Bölge Müdürlükleri bazında düzenleme yapıldı. Örneğin, Edirne, Tekirdağ ve İstanbul bir bölge sayıldı. İzmit ayrı bir bölge. Hem İstanbul’da hem de İzmit’te antreposu olan bir YGM tercih ettiği bölge dışındaki antrepoyu bırakmak zorunda kaldı. Diğer bölgeler için de aynı durum sözkonusudur. İstanbul’a 250 kilometre mesafedeki Edirne’yi İstanbul’a bağlarken 80 kilometre ötedeki İzmit’i ayrı bir bölge yapmak ne kadar mantıklı tartışılabilir. Hal böyle olunca, bazı antrepoların YGM bulması zorlaştı.

4) YGM adına antrepolarda işlem yapan personelin Gümrük Müşavir Yardımcısı olma zorunluluğu getirildi. Bu durumda, doğal olarak personel ücreti artacaktır. YGM şirketlerinin maliyet kalemleri tırmanacaktır.

5) YGM ücretleri-Bağkur Primleri- Personel Maaşı-SGK Pirimleri- Gelir Vergisi Stopajı- KDV-Kurumlar Vergisi-Kârpayı Dağıtımında Gelir Vergisi-Kalan miktarın yarısı üzerinden alınan Gelir Vergisi- Geçici Vergi ve Ofis maliyetleri ile şirket rutin giderleri dikkate alındığında mevcut YGM Asgari ücret tarifesi ile YGM lerin antrepo sorumluluğu almaları tamamen anlamsız hale gelmek üzeredir. 2017 yılında çokcüzi bir artışın olması sorunu çözecek boyutta gözükmüyor.

6) Yeni Gümrük Kanunu Taslağı ile 65 yaş sınırı getiriliyor ki, bu durumda toplamda dörtyüzü aşkın YGM sayısının 200’lere inmesi muhtemeldir. Alınabilecek antrepo sayısı 4 olduğuna göre 800 civarında bir antrepoya bakılması en iyi ihtimalle mümkün olabilecektir. Oysa antrepo sayısı 1200 ler civarındadır. Geri kalan antrepolara gümrük memurlarının bakması sözkonusudur.

7) Halen antrepolarda görevli gümrük memurları çekilmesi konusunda idarelerin kafası karışıktır. Kimi memurları çekti kimisi devam ediyor. Antrepo işleticileri için çifte mali yükün önemi açıktır. Lojistik sektörünün desteklenmesi gündemde iken bu tür uygulamalar tartışma konusu olacaktır.

8) Diyelim ki bir YGM orta boy 2 genel bir de özel antrepo işlemleri yapacak ücret genelgesine göre 15 bin TL aylık fatura kesecek. Üç yardımcının brüt ücreti 9 bin TL yıllık kıdem tazminatını aylara bölersek 750 TL eder. İzin zamanlarında birini istihdam etmek ve diğer giderleri ilave edersek 11 bin TL gideri olur. Geriye kalan miktardan %20 kurumlar vergisi ve karpayı dağıtımında %15 gelir vergisi ve dağtılan kârın ikinci yarısından da düşülecek kişisel gelir vergisini düşersek geriye 2 bin 200 TL kalır. YGM’nin Bağkur veya SGK primleri düşünce bin 800 TL kalır. Yani antrepo başına 600 TL kazanç olur. Bunun için bir YGM bu zahmetlere girebilir mi? Hele hele 2 antrepo alırsa zaten zararına çalışmış olacaktır. Denebilirki yıllık sayımdan da kazancı olur. Bunun garantisi varmı ki.. Olsa bile vergiler düştükten sonra ne kalır?.. Denebilirki YGM’lik diğer işler var. Doğru ama antrepolara bakmanın anlamı kalmıyor.

Netice olarak; her yıl sonunda YGM’lerle ilgili çarpıcı ve sarsıcı düzenlemeler yapılarak mesleğin iyileşmesinin önü sorunlarla döşenmiş olmaktadır.

istemin yararları çeşitli vesilelerle belgelenmiş olmasına ve gümrük idaresinin iş yükünün hafiflemiş olmasına karşın sürekli sistemle derinden oynanması doğru bir yol olarak gözükmemektedir. Esas olan sektör temsilcileri ile oturup net ve anlaşılabilir bir sistem oluşturmaktır. YGM’lerin de önlerini görerek sistem geliştirmelerine olanak sağlanmalıdır. Yarın ne olacak korkusuyla bir sistemin gelişmesi sağlanamaz.